In het document vind je alle CE-stof van het vak economie (vw0) die je nodig hebt bij je centrale eindexamens, maar ook bij je schoolexamens. De samenvatting is geschreven aan de hand van het boek 'Percent' en de aantekeningen van de docent. Er staan ook voorbeelden bij, etc.
Succes met leren, ...
EC Samenvatting
Inhoudsopgave
HOOFDSTUK 4: DE ONZICHTBARE HAND ............................................................................................. 4
PARAGRAAF 4.1: DE MARKT ALS ORGANISATOR ............................................................................................................ 4
PARAGRAAF 4.2: SOORTEN MARKTEN ......................................................................................................................... 5
PARAGRAAF 4.3: DE WERKING VAN PERFECTE MARKTEN................................................................................................. 6
HOOFDSTUK 5: DE CONSUMENT............................................................................................................. 7
PARAGRAAF 5.1: BETALINGSBEREIDHEID EN CONSUMENTENSURPLUS ................................................................................ 7
PARAGRAAF 5.2: DE VRAAGCURVE NADER BEKEKEN....................................................................................................... 8
PARAGRAAF 5.3: DE PRIJSELASTICITEIT ........................................................................................................................ 9
HOOFDSTUK 6: DE PRODUCENT (1): KOSTEN, OPBRENGSTEN EN WINST ................................ 12
PARAGRAAF 6.1: CONSTANTE EN VARIABELE KOSTEN ................................................................................................... 12
PARAGRAAF 6.2: BESLUITVORMING BIJ PROPORTIONEEL VARIABELE KOSTEN ..................................................................... 13
PARAGRAAF 6.3: DE GEMIDDELDE KOSTEN ................................................................................................................ 13
PARAGRAAF 6.4: BESLUITVORMING IN DE MARGE ....................................................................................................... 14
HOOFDSTUK 7: DE PRODUCENT (2): DE AANBODCURVE ............................................................... 15
PARAGRAAF 7.1: AANBOD EN PRODUCENTENSURPLUS ................................................................................................. 15
PARAGRAAF 7.2: DE AANBODCURVE NADER BEKEKEN .................................................................................................. 16
HOOFDSTUK 8: PERFECT WERKENDE MARKTEN ............................................................................ 17
PARAGRAAF 8.1: HET MARKTMODEL ......................................................................................................................... 17
PARAGRAAF 8.2: HOE PERFECT ZIJN PERFECT WERKENDE MARKTEN? .............................................................................. 18
HOOFDSTUK 9: OVERHEIDSINGRIJPEN OP PERFECTE MARKTEN ............................................... 19
PARAGRAAF 9.1: BELASTINGEN EN SUBSIDIES ............................................................................................................. 19
PARAGRAAF 9.2: PRIJSRESTRICTIES ........................................................................................................................... 21
PARAGRAAF 9.3: HANDELSLIBERALISATIE EN IMMIGRATIE ............................................................................................. 22
HOOFDSTUK 10: NIET-PERFECT WERKENDE MARKTEN ................................................................ 23
PARAGRAAF 10.1: HET MONOPOLIE ......................................................................................................................... 23
PARAGRAAF 10.2: OPBRENGSTEN EN KOSTEN VAN EEN MONOPOLIST ............................................................................. 24
PARAGRAAF 10.3: ANDERE NIET-PERFECTE MARKTVORMEN .......................................................................................... 25
PARAGRAAF 10.4: NIET-PERFECT WERKENDE MARKTEN EN DE OVERHEID ......................................................................... 26
HOOFDSTUK 11: VERLEDEN, HEDEN EN TOEKOMST ...................................................................... 27
PARAGRAAF 11.1: CONSUMPTIE.............................................................................................................................. 27
PARAGRAAF 11.2: HET BUDGET IN DE LOOP VAN DE TIJD .............................................................................................. 28
PARAGRAAF 11.3: DE INTERTEMPORELE BUDGETLIJN ................................................................................................... 29
PARAGRAAF 11.4: NOGMAALS LENEN EN SPAREN ....................................................................................................... 30
PARAGRAAF 11.5: REËLE EN NOMINALE RENTE ........................................................................................................... 31
PARAGRAAF 11.6: DE FINANCIËLE LEVENSCYCLUS ....................................................................................................... 32
HOOFDSTUK 12: SPAREN EN INVESTEREN ........................................................................................ 33
PARAGRAAF 12.1: KAPITAALVORMING ..................................................................................................................... 33
PARAGRAAF 12.2: ONDERWIJS EN MENSELIJK KAPITAAL ............................................................................................... 34
PARAGRAAF 12.3: ONDERNEMING EN KAPITAAL ......................................................................................................... 35
,HOOFDSTUK 13: PENSIOEN .................................................................................................................... 36
HOOFDSTUK 14: BELASTINGEN EN OVERHEIDSTEKORT ............................................................... 37
HOOFDSTUK 15: INFORMATIE ................................................................................................................ 38
PARAGRAAF 15.1: PRIJSMECHANISME EN INFORMATIE................................................................................................. 38
PARAGRAAF 15.2: INDIVIDUELE EN COLLECTIEVE GOEDEREN.......................................................................................... 39
PARAGRAAF 15.3: EXTERNE EFFECTEN ...................................................................................................................... 41
PARAGRAAF 15.4: THEOREMA VAN COASE ................................................................................................................ 43
PARAGRAAF 15.5: MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN ............................................................................ 44
HOOFDSTUK 16: SPELTHEORIE ............................................................................................................ 45
PARAGRAAF 16.1: HET GEVANGENENDILEMMA .......................................................................................................... 45
PARAGRAAF 16.2: DOMINANTE STRATEGIE EN NASH-EVENWICHT .................................................................................. 48
PARAGRAAF 16.3: KENMERKEN VAN GEVANGENENDILEMMA’S ...................................................................................... 49
PARAGRAAF 16.4: LANGETERMIJNRELATIES ............................................................................................................... 51
HOOFDSTUK 17: ONDERHANDELEN .................................................................................................... 54
PARAGRAAF 17.1: ONDERHANDELEN EN SURPLUSVERDELING ........................................................................................ 54
PARAGRAAF 17.2: SPECIFIEKE INVESTERINGEN ........................................................................................................... 56
PARAGRAAF 17.3: CAO-ONDERHANDELINGEN ............................................................................................................ 57
PARAGRAAF 17.4: EUROPESE INTEGRATIE ................................................................................................................. 60
HOOFDSTUK 18: RISICO .......................................................................................................................... 61
PARAGRAAF 18.1: SYMMETRISCHE EN ASYMMETRISCHE INFORMATIE.............................................................................. 61
PARAGRAAF 18.2: RISICO’S EN RISICOAVERSIE ............................................................................................................ 62
PARAGRAAF 18.3: RISICO’S EN VERZEKEREN .............................................................................................................. 63
PARAGRAAF 18.4: DRAAGVLAK EN SOLIDARITEIT......................................................................................................... 65
PARAGRAAF 18.5: NALATIG GEDRAG ........................................................................................................................ 67
PARAGRAAF 18.6: SOCIALE ZEKERHEID ..................................................................................................................... 69
HOOFDSTUK 19: RISICO EN BELEGGEN ............................................................................................. 71
PARAGRAAF 19.1: SPAREN EN BELEGGEN .................................................................................................................. 71
PARAGRAAF 19.2: OBLIGATIES ................................................................................................................................ 72
PARAGRAAF 19.3: RENTE EN RENDEMENT ................................................................................................................. 73
PARAGRAAF 19.4: AANDELEN ................................................................................................................................. 75
PARAGRAAF 19.5: RENTE EN WINST ......................................................................................................................... 77
PARAGRAAF 19.6: TOEZICHT FINANCIËLE MARKTEN ..................................................................................................... 79
HOOFDSTUK 20: RISICO EN ONDERNEMEN ....................................................................................... 80
PARAGRAAF 20.1: ONDERNEMING EN INFORMATIE ..................................................................................................... 80
PARAGRAAF 20.2: EIGENDOM EN LEIDING ................................................................................................................. 82
PARAGRAAF 20.3: DE PRINCIPAAL-AGENTRELATIE ....................................................................................................... 84
PARAGRAAF 20.4: PRIVATISERING EN LIBERALISERING .................................................................................................. 85
HOOFDSTUK 21: SAMENHANG TUSSEN MARKTEN .......................................................................... 86
HOOFDSTUK 22: WELVAART .................................................................................................................. 89
PARAGRAAF 22.1: HET BRUTO BINNENLANDS PRODUCT ............................................................................................... 89
PARAGRAAF 22.2: BBP ALS WELVAARTSMAATSTAF ..................................................................................................... 92
HOOFDSTUK 23: DE NATIONALE REKENINGEN ................................................................................ 94
PARAGRAAF 23.1: ECONOMISCHE KRINGLOOP EN NATIONALE REKENINGEN...................................................................... 94
PARAGRAAF 23.2: PRODUCTIE, INKOMENSVORMING EN FINALE BESTEDINGEN .................................................................. 97
2
, PARAGRAAF 23.3: MACRO-ECONOMISCHE IDENTITEITEN ............................................................................................. 99
HOOFDSTUK HAVO: INKOMENSVERDELING .................................................................................... 100
PARAGRAAF H.1: BELASTINGEN EN INKOMENSVERDELING........................................................................................... 100
PARAGRAAF H.2: VERSCHILLENDE STELSELS VAN INKOMSTENBELASTINGEN .................................................................... 101
HOOFDSTUK 24: INKOMENSVERDELING ........................................................................................... 103
PARAGRAAF 24.1: PERSONELE INKOMENSVERDELING ................................................................................................ 103
PARAGRAAF 24.2: BELASTINGEN ........................................................................................................................... 104
PARAGRAAF 24.3: INKOMSTENBELASTING NADER BEZIEN ........................................................................................... 106
PARAGRAAF 24.4: BELASTINGEN EN INKOMENSVERDELING ......................................................................................... 108
HOOFDSTUK 25: ECONOMISCHE GROEI ........................................................................................... 109
PARAGRAAF 25.1: DEFINITIE EN CIJFERS .................................................................................................................. 109
PARAGRAAF 25.2: GROEIFACTOREN ....................................................................................................................... 110
PARAGRAAF 25.3: INSTITUTIES .............................................................................................................................. 111
PARAGRAAF 25.4: CATEGORIALE INKOMENSVERDELING ............................................................................................. 112
PARAGRAAF 25.5: CONVERGENTIE EN DIVERGENTIE .................................................................................................. 113
HOOFDSTUK 26: DE CONJUNCTUURBEWEGING............................................................................. 114
PARAGRAAF 26.1: VERANDERINGEN IN DE REËLE PRODUCTIE ...................................................................................... 114
PARAGRAAF 26.2: WERKLOOSHEID EN VACATURES ................................................................................................... 115
PARAGRAAF 26.3: INFLATIE .................................................................................................................................. 116
PARAGRAAF 26.4: CONJUNCTUURINDICATOREN ....................................................................................................... 117
HOOFDSTUK 27: EEN MACRO-ECONOMISCH MODEL .................................................................... 119
PARAGRAAF 27.1: DE MACRO-ECONOMISCHE VRAAG ................................................................................................ 119
PARAGRAAF 27.2: HET MACRO-ECONOMISCH AANBOD.............................................................................................. 120
PARAGRAAF 27.3: HET MACRO-ECONOMISCHE VRAAG- EN AANBODMODEL ................................................................... 121
HOOFDSTUK 28: MONETAIRE ASPECTEN ......................................................................................... 122
PARAGRAAF 28.1: DE KWANTITEITSVERGELIJKING ..................................................................................................... 122
PARAGRAAF 28.2: BETALINGSBALANS EN WISSELKOERS.............................................................................................. 123
HOOFDSTUK 29: CONJUNCTUURPOLITIEK ...................................................................................... 125
PARAGRAAF 29.1: STURING VAN DE MACRO-ECONOMISCHE VRAAG ............................................................................. 125
3
, Hoofdstuk 4: De onzichtbare hand
Paragraaf 4.1: De markt als organisator
Produceren is het gebruiken van productiefactoren om waarde toe te voegen aan een
product. Productiefactoren zijn factoren die productie mogelijk maken. Er zijn vier
productiefactoren:
• Kapitaal → rente
• Arbeid → loon
• Natuur → huur/pacht
• Ondernemerschap → winst
De manier waarop je de productiefactoren verdeelt over de productiemogelijkheden, noem je
allocatie.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Svenss. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
