Samenvatting
Samenvatting Filosofie eindexamen - Het Goede Leven en De Vrije Markt
Een complete samenvatting per filosoof, per eindterm. Zie eindtermen op . Hoop dat je hier iets aan hebt!
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Filosofie - Het Goede Leven en De Vrije Markt - Eindexamen VWO 2022Socrates
eindterm 4
Dat de mens ‘zich tot zichzelf-in-de-wereld verhoudt’ betekent dat de mens relaties heeft met
anderen, met de samenleving en met de wereld als geheel.
Socrates is van mening dat het niet onderzochte leven niet de moeite van het leven waard is.
Volgens Socrates is het heel belangrijk op jezelf te reflecteren. Het leven is pas waardevol als
je onderzoekt hoe je relaties tot jezelf en de wereld aangaat.
Plato
eindterm 6
In Plato’s ogen is een ideale staat of stad, een stad of staat waarin op prijs wordt gesteld dat
mensen samenwerken en op elkaar kunnen rekenen. Ook mogen heersers geen privé bezit
hebben en is het niet toegestaan om familiebanden te hebben.
Plato vindt democratie niet ideaal:
1. politici willen carrière maken en doen alles uit eigenbelang
2. alleen wijze mensen kunnen een keuze maken
Hiërarchische orde - drie delen menselijke ziel
Verstand Filosoof-koning Wijsheid
Eer Wachters Moed
Begeerte Boeren Matigheid
Alle drie de delen van menselijke ziel moeten samenwerken om een goede ziel te hebben. Alle
drie de standen moeten meewerken om de staat tot een succes te maken.
Als utopie → deze idealistische wereld was waarin de beste regeerden.
Als dystopie → alles met een klein groepje doen, niet de beste resultaten.
Popper vergelijkt Plato’s ideale staat met communisme en nationaal socialisme, vanwege
felheid tegen democratie. Hierdoor verloren burgers hun vrijheid deels.
eindterm 10
Vijf dimensies volgens Plato:
1. Relaties met medemens, samenwerken en op elkaar kunnen rekenen.
2. Instituties
3. Lichaam, als kerker waaruit je kunt ontsnappen bij de dood als je ziel je lichaam
verlaat. Ideeënwereld alleen door middel van verstand.
4. Natuur
5. Zin, ideeënleer.
eindterm 12
Theologale deugden hebben te maken met het denkbeeld dat je hebt van jezelf, je binnenste
en van God. Geloof, hoop en liefde, gebaseerd op God en de band met God. Liefde is hoogste
deugd. Het is het vermogen om jezelf in te zetten voor het welzijn en ontwikkeling van
anderen. Bij liefde hoort geen hiërarchie, dit vind je niet terug bij Plato.
Klassieke/kardinale deugden: matigheid, moed, wijsheid en rechtvaardigheid.
eindterm 56
Volgens stoïcijnen moet je emoties, passies en verlangens onderdrukken. Dit soort
verlangens zijn niet goed voor je. Het stoïcijnse ideaal is apatheia: een soort houding waarbij
je je niet openstelt voor dit soort gevoelens.
, Plato geloofde dat de ziel uit drie delen bestaat:
1. het vegetatieve dat streeft naar dingen als eten, drinken, seksueel contact →
epithumia
Als je echter een van deze verlangens opoffert voor een hoger doel = thymos.
Een gezonde levensstijl (thymos) bereik je dan door drank en laat feesten (epithumia)
op te offeren.
2. het strevende deel
3. het denkende deel
eindterm 76
Twee strategieën volgens Nussbaum tegen afhankelijkheid en kwetsbaarheid.
1. Immunisering Strategie: geluk wordt niet verstoord door externe factoren.
Helderheid en beheersing. Voor jezelf leven en voor jezelf alles organiseren en zo alles
stabiel en onder controle houden.
2. Erkenning Strategie: men erkent de kwetsbaarheid van het leven. Men staat open
voor verandering.
Plato zegt dat de mens alle kwetsbaarheden en afhankelijkheden moet loslaten om een
gelukkig en individueel leven te leiden (immuniserings strategie). Je negeert het kwetsbare
en houdt alles goed onder controle.
Uit Plato’s opvatting over het rationele leven blijkt eigenlijk dat de voortreffelijkheid van de
mens onlosmakelijk is verbonden met kwetsbaarheid, maar dat deze voortreffelijkheid van
nature rationeel en sociaal is. Openheid.
Aristoteles
eindterm 7
Wat is een goed mens? zooion logon echon = dier dat rede heeft.
Een echt goed mens moet dus rede (logos) hebben om te kunnen handelen (energeia) en
nadenken.
De deugd (arete: moed of eerlijkheid) helpt ons om goed te kunnen handelen.
Geluk als het in-werking-zijn (energeia) van de ziel krachtens een volkomen deugd (arete).
Geluk (eudaimonia) alleen mogelijk wanneer je uit goede familie komt of juiste middelen
hebt.
De polis, stadstaat, is om dit geluk te bereiken de beste vorm van leefgemeenschap.
Er kunnen meerdere staatsvormen zijn, maar kunnen ook snel ontaarden.
monarchie → tirannie
aristocratie → oligarchie
politeia → democratie (willekeurige mensen)
Iedereen heeft een bepaalde plek in de samenleving.
eindterm 8
Geluk (eudaimonia) is volgens Aristoteles alleen voor de hooggeplaatste die beschikken over
rijkdom en schoonheid. Een deugd (arete) is een bepaalde houding of staat waarin de ziel
verkeert. Volgens Aristoteles moet je altijd tussen het midden van twee uitersten kiezen.
Ziel heeft twee delen:
1. denkende, dianoetische deugden: kennis, vaardigheid, intelligentie
2. strevende, ethische deugden: moed, vriendelijkheid, gematigdheid
Ethos ‘gewoonten’: de manier waarop mens handelt en zich gedraagt.
Je hebt zowel dianoetische als ethische deugden nodig. Volkomen deugd: rechtvaardigheid
(dikaiosyne). Samenvoeging van ethische en praktische deugden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dosickmann. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79202 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
