Samenvatting
Samenvatting Rechtseconomie (2e jaars)
Bevat aantekeningen van alle literatuur en alle hoorcolleges
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting RechtseconomieWeek 1, H1: Economie van misdaad en straf in vogelvlucht:
De afweging van de maatschappelijke kosten en baten van criminaliteit en criminaliteitsbestrijding is
een van de kernthema’s van de economie van misdaad en straf.
Economen worden betrokken bij de beleidsvoorbereiding.
Maatschappelijke kosten-batenanalyse = een economische methodiek om vast te stellen of de
maatschappelijke baten inderdaad groter zijn dan de maatschappelijke kosten.
- Zo ja, dan maatschappelijke welvaart toename en een efficiënte keuze.
Niet alleen maatschappelijke afwegingen, maar ook reacties van rechtssubjecten zijn belangrijk.
De veronderstelling dat individuen rationeel handelen.
De burger neemt een afweging om wel of niet de wet te overtreden.
Strafrisico = de gemiddelde sanctie die een regelovertreder kan verwachten als gevolg van het
optreden van politie en justitie.
Pakkans = gemiddelde kans dat een regelovertreder een sanctie krijgt opgelegd.
Strafmaat = geeft de zwaarte van de sanctie aan.
Voorbeeld
Pakkans = 80%
Strafmaat = 7,5 jaar
Strafrisico is dan 0.80 x 7,5 = 6 jaar gevangenisstraf
Voor fietsendiefstal is het strafrisico veel kleiner (paar euro boete) dan voor moord (paar jaar
gevangenis).
In beginsel kunnen alle maatschappelijke veranderingen zorgen voor een verandering in de kosten
en baten van crimineel gedrag.
Ook normen en waarden zijn relevant en hebben invloed op crimineel gedrag (interne wroeging of
externe sociale controle).
Bij de beslissingstheoretische benadering moet de overheid invloed uitoefenen om het meest
gunstige saldo van maatschappelijke baten en kosten op te leveren.
Interactie tussen de overheid en regelovertreders.
Interactie tussen overheidsbeleid, uitvoerders en regelovertreders.
Interactie tussen daders, slachtoffers en de overheid.
De overheid kan op verschillende manieren optreden, zoals civielrechtelijk of bestuursrechtelijk of
strafrechtelijk.
Week 1, H2: Criminaliteit in Nederland:
Misdrijven en overtredingen.
2 bronnen: geregistreerde crimi en slachtoffer enquetes.
Strafbaar feit = een menselijke gedraging, die DO vervult, wederrechtelijk is en aan de schuld te
wijten is.
,Misdrijven zijn in essentie niet oke gedrag, overtredingen zijn er om de samenleving te ordenen.
Het aantal geregistreerde misdrijven nam toe tot begin 2000 en nam daarna af.
Veranderingen in de maatschappij hebben ook invloed op het aantal geregistreerde delicten. Zo zou
er tegenwoordig minder gene zijn om met problemen in de familie/relatiesfeer naar voren te
stappen. Men kan ook gevoeliger zijn geworden waardoor men sneller iets zou aangeven als
geweldsdelict.
De slachofferenquetes zijn niet allesomvattend. Zo wordt niemand onder de 15 bevraagd en ook
toeristen worden niet meegenomen. Ook slachtofferloze delicten waarvan over het algemeen geen
aangifte wordt gedaan.
Delicten waar geen aangifte van wordt gedaan en waarbij de opsporingsautoriteiten deze zelf
moeten vaststellen worden ‘haaldelicten’ genoemd. Aangegeven delicten zijn ‘brengdelicten’.
Met de vangst/hervangstmethode kan de politie obv politiegegevens een schatting maken van het
dark number.
Maar ongelijkenis tussen geregistreerde delicten en slachtofferenquetes wegens:
- Bij geregistreerd wordt gekeken of volledig aan de DO is voldaan, bij enquetes niet.
- Slachoffers kunnen bepaalde delicten vergeten en dus niet benoemen.
- Non respons bij enquetes
Telescoping = respondenten verschuiven onbewust de datum van een delict naar meer recentere
tijd.
Totale omvang van feitelijk gepleegde criminaliteit = C = C1 + C2 + C3
C1 = Aantal misdrijven ten koste van burgers en bedrijven dat in slachtofferoz bekend wordt
C2 = Aantal misdrijven met burger/bedrijf als slachtoffer dat in slachtofferoz onbekend blijft
C3 = Aantal slachtofferloze delicten
Week 1, H4: Strafrisico in cijfers:
Niet vervolgen door het OM omdat het een relatief klein delict betreft = politietransactie of
strafbeschikking. Er moet dan wel een geldsom worden betaald.
Opportuniteitsbeginsel van het OM houdt in dat het OM niet verplicht is te vervolgen, als ze dit niet
doen spreekt men van seponeren.
Er is veel beslissingsvrijheid tussen rechters en tussen gerechten.
Ophelderingspercentage = percentage van voor hoeveel delicten een dader wordt gevonden.
Twee uur taakstraf of €25 boete wordt gelijkgesteld aan 1 dag vrijheidsstraf. Maar met detentie
verliest men inkomen. De ruilvoet van strafsoorten is dus niet zo duidelijk.
Ruilvoet in Sr: 1 dag detentie = 2 uur taakstraf = €25 boete
Het strafrisico kan over de tijd verschillen door verandering in:
- Gemiddelde strafmaat
- Gemiddelde pakkans
- Samenstelling van criminaliteit
, Handhavingskosten zijn kosten in reactie op gepleegde criminaliteit. Dus kosten van schade als
gevolg van crimineel gedrag en kosten ter voorkoming van slachtofferschap.
Week 1, H5: Crimineel gedrag:
Sociologen beargumenteren vaak dat een crimineel slachtoffer is van zijn afkomst en sociale
omgeving.
Economen beargumenteren vaak dat de crimineel een afweging maakt.
Voor het plegen van criminaliteit moet zich de gelegenheid voordoen. Deze mogelijkheid moet de
dader vervolgens persoonlijk gewin opleveren.
Strafrisico = pakkans x strafmaat
Het gaat om het subjectieve strafrisico.
Criminaliteit kan stijgen door:
- Toename van bevolking
- Groei van wet- en regelgeving
- Baten stijgen / Kosten dalen
- Pakkans daalt / strafmaat daalt
Verhoging van de pakkans heeft een sterker remmend effect op crimineel gedrag dan verzwaring
van de strafmaat.
Ook is er sprake van tijdsvoorkeur. Baten van stelen voelt men direct terwijl kosten in de rechtszaal
pas later komen.
Ook wordt er geen rekening gehouden met de risicohouding van de dader. Is deze risiconeutraal,
risicominnend of risicoavers.
Risicoaverse en risicominnende personen worden sterker afgeschrikt door verhoging van strafmaat
dan door verhoging van pakkans.
Ook normen en waarden van de delinquent spelen mee bij de afweging om crimineel gedrag te
plegen. Interne normen zoals spijt of wroeging en externe normen zoals schaamte of
reputatieverlies.
Voor 70% van de bevolking geldt dat spijt en schaamte zo zwaar wegen, dat zij besluiten de norm na
te leven.
Bij verlaging van strafrisico ontstaat een spiraal van toeneming normoverschrijdend gedrag en
normveral.
Majoriteitsregels worden door de meerderheid van de bevolking onderschreven en nageleefd.
Minoriteitsregels: de aard van het gedrag wordt niet door een meerderheid afgekeurd. Vaak zijn dit
bijzondere wetten zoals verkeersovertredingen, ontduiken van btw bij klussen rondom huis.
HC 1:
Afwegingen toepassen op criminaliteit.
Basis is gelegd door Gary Becker.
Zoeken naar een verklaring voor crimineel gedrag en implicaties voor beleid.
Kijken naar effectiviteit (werkt het?) en efficiëntie (welvaart – worden we er beter van?).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iris10. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen