Samenvatting
“Behavior Modification: What Is It and
How to Do It”
Per hoorcollege
Hoorcollege Thema Hoofdstukken
1 Introductie en geschiedenis 1, 2, 28
2 Respondent conditioning 5, 7, 17
3 Operant conditioning 6, 7*, 8, 14
4 Persistence, Discrimination, Generality, Motivation 10, 11, 18
5 Aversive control over behavior 15, 16
6 Complex behavior 9, 12, 13
7 Antecedent control & self-help 19, 20, 21, 25
8 Dealing with data 3, 4
9 Wat moet ik doen & bestaande programma’s 22, 23, 24, 26, 29
*Hoofdstuk 7 staat bij hoorcollege 2 beschreven.
,Inhoudsopgave
Hoorcollege 1 - Introductie en geschiedenis..............................................................................................................3
Hoofdstuk 1 - Introduction..........................................................................................................................................3
Hoofdstuk 2 – Areas of Application, an overview........................................................................................................5
Hoofdstuk 28 – Give It All Some Perspective: A Brief History.......................................................................................6
Hoorcollege 2 - Respondent conditioning..................................................................................................................8
Hoofdstuk 5 – Respondent (Classical, Pavlovian) Conditioning of Reflexive Behavior.................................................8
Hoofdstuk 7 – Increasing behavior With Conditioned Reinforcement.........................................................................9
Hoofdstuk 17 – Respondent and Operant Conditioning Together.............................................................................10
Hoorcollege 3 – Operant conditioning.....................................................................................................................11
Hoofdstuk 6 – Increasing a Behavior With Positive Reinforcement...........................................................................11
Hoofdstuk 8 – Decreasing a Behavior With Operant Extinction................................................................................12
Hoofdstuk 14 – Differential Reinforcement Procedures to Decrease.........................................................................13
Hoorcollege 4..........................................................................................................................................................14
Hoofdstuk 10 – Developing Behavioral Persistence With Schedules of Reinforcement.............................................14
Hoofdstuk 11 – Responding at the Right Time and Place..........................................................................................16
Hoofdstuk 18 – Transferring Behavior to New Settings and Making it Last: Programming of Generality of Behavior
Change...................................................................................................................................................................... 17
Hoorcollege 5 – Aversieve stimuli............................................................................................................................18
Hoofdstuk 15 – Decreasing Bahavior With Punishment............................................................................................18
Hoofdstuk 16 – Establishing Behavior by Escape and Avoidance Conditioning.........................................................20
Hoorcollege 6 – Complex gedrag.............................................................................................................................21
Hoofdstuk 9 – Getting a New Behavior to Occur With Shaping.................................................................................21
Hoofdstuk 12 – Changing the Stimulus Control of a Behavior With Fading...............................................................22
Hoofdstuk 13 – Getting a New Sequence of Behaviors to Occur With Behavior Chaining.........................................23
Hoorcollege 7 - Antecedent control & self-help.......................................................................................................24
Hoofdstuk 19 – Antecedent Control: Rules and Goals...............................................................................................24
Hoofdstuk 20 – Antecedent Control: Modeling, Physical Guidance, and Situational Inducement.............................25
Hoofdstuk 21 – Antecedent Control: Motivation.......................................................................................................26
Hoofdstuk 25 – Helping an Individual to Develop Self-Control..................................................................................27
Hoorcollege 8 - Single Case Research.......................................................................................................................28
Hoofdstuk 3 – Defining, Measuring, and Recording Target Behavior........................................................................28
Hoofdstuk 4 – Doing Behavior Modification reasearch.............................................................................................30
Hoorcollege 9 - Wat moet ik doen & bestaande programma’s................................................................................31
Hoofdstuk 22 – Functional Assessment of Causes of Problem Behavior....................................................................31
Hoofdstuk 23 – Planning, Applying, and Evaluating a Behavioral Program..............................................................33
Hoofdstuk 24 – Token Economies..............................................................................................................................35
Hoofdstuk 26 – Behavioral Approaches to Psychotherapy: Cognitive Restructuring, Self-Directed Coping Methods,
and Mindfulness and Acceptance Procedures...........................................................................................................37
Hoofdstuk 29 – Ethical Issues....................................................................................................................................39
2
,Hoorcollege 1 - Introductie en geschiedenis
Hoofdstuk 1 - Introduction
- Openlijk gedrag is alles wat een persoon zegt of doet.
- Verborgen gedrag is wat een persoon denkt of voelt.
- In dit boek definiëren we verkapte en openlijke gedragsproblemen in termen van gedragsmatige excessen
(te veel van een bepaald gedrag) of gedragstekorten (te weinig van een bepaald gedrag).
- Gedragsmodificatie omvat de systematische toepassing van leerprincipes en -technieken om het heimelijke
en openlijke gedrag van een persoon te beoordelen en te verbeteren om hun dagelijks functioneren te
verbeteren.
- Gedrag dat verbeterd moet worden in een programma voor gedragsverandering, wordt doelgedrag
genoemd.
- Gedragsbeoordeling omvat het verzamelen en analyseren van informatie en gegevens om (a)
doelgedragingen te identificeren en te beschrijven; (b) mogelijke oorzaken van het gedrag te identificeren;
(c) begeleiden bij de selectie van een geschikte behandeling; en (d) de uitkomst van de behandeling
evalueren.
Gedragsmodificatie is gebaseerd op leerprincipes
Twee belangrijke categorieën van leren zijn klassiek conditioneren, beschreven door Ivan Pavlov in de vroege jaren
1900, en operante conditionering, gepopulariseerd door B.F. Skinner in zijn boek Science and Human Behaviour
(1953).
In het eerste nummer van de Journal of Applied Behavior Analysis in 1968, identificeerden Baer, Wolf en Risley de
dimensies van applied behavior analysis, die grotendeels gebaseerd is op operante conditionering.
Eveneens in de jaren zestig en zeventig richtten Albert Ellis en Aaron Beck zich onafhankelijk van elkaar op het
veranderen van foutief denken om individuen te helpen depressies en andere psychologische problemen te
overwinnen. Hun aanpak heette oorspronkelijk cognitieve gedragsmodificatie en wordt nu cognitieve
gedragstherapie genoemd.
- De term toegepast gedragsanalist verwijst naar iemand die een aanzienlijke formele opleiding heeft genoten
in de analyse van toegepast gedrag.
- De term gedragstherapeut verwijst naar iemand die een aanzienlijke formele opleiding heeft genoten in het
toepassen van gedragstherapie of cognitieve gedragstherapie voor de behandeling van psychische
stoornissen.
- De term gedragsmodificator verwijst naar een toegepast gedragsanalist, een gedragstherapeut of iemand
die geen formele training heeft in gedragsveranderingsprincipes, maar die technieken voor
gedragsverandering wil gebruiken om hun eigen of andermans gedrag te veranderen.
- De term gedragsmodificatie is dus breder dan en omvat de andere twee bovengenoemde gedragstermen
(Pear & Martin, 2012).
Bovendien is het uiterst belangrijk om onderscheid te maken tussen professionele gedragsmodificatoren en
individuen die gedragsverandering in hun dagelijks leven gebruiken. Iedereen past de gedragsprincipes toe vanwege
het leven in een samenleving, maar alleen hoogopgeleide professionals zijn gekwalificeerd om gedragsverandering
te gebruiken om complexe gedragsproblemen te behandelen.
In dit hoofdstuk hebben we acht misvattingen over gedragsverandering beschreven, en hebben we enkele
voorbeelden beschreven van gedragstekorten en -excessies die met gedragsverandering worden behandeld. We
hebben ook verschillende ethische richtlijnen beschreven voor het toepassen van gedragsverandering. Voor
toegepast gedragsanalisten en gedragstherapeuten is een belangrijke ethische richtlijn dat interventies
voortdurende monitoring van doelgedrag voor, tijdens en na de interventie moeten omvatten. Het monitoren van
gegevens van betrokkenen en cliënten is de hoeksteen voor het waarborgen van ethische en effectieve
behandelprogramma's door toegepaste gedragsanalisten en gedragstherapeuten.
De acht misvattingen over gedragsverandering:
3
, 1. Het gebruik van beloningen door gedragsmodificatoren om gedrag te veranderen is omkoping.
2. Gedragsverandering omvat het gebruik van medicijnen en elektroconvulsietherapie.
3. Gedragsverandering behandelt symptomen; het pakt de onderliggende problemen niet aan.
4. Gedragsverandering kan eenvoudige problemen aanpakken, zoals het aanleren van toiletbezoek of het
overwinnen van hoogtevrees, maar het is niet van toepassing op complexe problemen zoals een laag
zelfbeeld of depressie.
5. Gedragsmodificatoren zijn koud en gevoelloos en hebben geen empathie voor hun klanten.
6. Gedragsmodificatoren hebben alleen betrekking op waarneembaar gedrag; ze gaan niet om met gedachten
en gevoelens van klanten.
7. Gedragsmodificatoren ontkennen het belang van genetica of erfelijkheid bij het bepalen van gedrag.
8. Gedragsverandering is achterhaald.
Notes for further learning
De DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) is ontwikkeld om therapeuten te helpen bij het
diagnosticeren van cliënten met verschillende soorten vermoedelijke psychische aandoeningen. De American
Psychiatric Association heeft dit in 1952 voor het eerst gedaan en in 2013 werd de 5 e versie gepubliceerd.
De eerste 3 DSM’s verschillen op de volgende gebieden van de DSM-4 en DSM-5:
1. De laatsten zijn voornamelijk gebaseerd op onderzoek in plaats van op theorie;
2. In de laatste twee zijn de individuele stoornissen gebaseerd op categorieën van probleemgedrag;
3. De laatste twee gebruiken een multidimensionaal registratiesysteem dat extra informatie biedt voor het
plannen van de behandeling. Het beheren van een zaak en het voorspellen van resultaten.
Let op! Met de DSM kun je classificeren en mensen dus een ‘stempel’ opleggen. Dit betekent echter niet dat alle
mensen met dezelfde classificatie ook hetzelfde zijn. Ze kunnen wel zelfde soort gedragingen laten zien, maar toch
zijn het niet allemaal dezelfde mensen.
De website van de Association for Behaviour Analysis International en de website Behaviour Analysis Online (BAO)
geeft informatie over toegepaste gedragsanalyse.
4
