, Hoofdstuk 1
Paragraaf 1.2
De kijk op gezinnen is in de loop der jaren veranderd. Zo was het vroeger ‘de hoeksteen van de
samenleving’ (Hoksbergen, 2010, in Bolt, 2020, p. 27). In de jaren zestig veranderde er veel en werd
het traditionele gezin meer gezien als een plek waar traditioneel wordt opgevoed. Vanaf toen was
het niet meer vanzelfsprekend dat vader kostwinner was en moeder huisvrouw. Kinderen gingen
steeds meer naar een BSO en kinderopvang. Ook ontstonden verschillende gezinsvormen.
Deze verandering kwam tot stand door zaken die de overheid faciliteerden, nieuwe denkwijzen, zoals
vrouwen emancipatie en de invloed van nieuwe inwoners met andere culturen.
Het gezin werd niet meer als ideaal gezien, dit veranderde in de jaren negentig. Sindsdien werd er
binnen de jeugdhulpverlening steeds meer gezinsgericht gedacht. Zo werd in de jaren zeventig
gedacht dat een uithuisplaatsing de opvoeding van de ouders moest compenseren. In de jaren
tachtig en negentig werd gedacht dat een uithuisgeplaatst kind zoveel mogelijk terecht moest komen
in een situatie die zo veel mogelijk leek op de gezinssituatie. Tegenwoordig wordt een
uithuisplaatsing zoveel mogelijk voorkomen.
‘’In 1996 definieerde het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een gezin als ‘elk
leefverband van een of meer volwassenen die verantwoordelijkheid dragen voor de verzorging en
opvoeding van een of meer kinderen.’’ (Bolt, 2020, p. 28)
Alle ouders hebben weleens te maken met opvoedingsonzekerheid. Echter als de spanningen te hoog
op lopen en ouders het niet meer zelfstandig kunnen hebben zij behoefte of nood aan hulp. Wanneer
een gezin om hulp vraagt is afhankelijk van hun draagkracht en draaglast. In de meeste gevallen zijn
gedragsproblemen bij de kinderen de doorslaggevende factor. Hierbij kan een onderscheid worden
gemaakt tussen internaliserende gedragsproblemen en externaliserende gedragsproblemen. ‘’Bij
externaliserende gedragsproblemen leidt het gedrag van het kind of de jongere tot botsing met zijn
omgeving en de geldende sociale of maatschappelijke (fatsoens) regels en normen (Bolt, 2020, p.
20).’’ ‘’Bij internaliserende gedrag ondervindt het kind of de jongere zelf de meeste hinder van zijn
gedragsproblemen (Bolt, 2020, p. 20).’’
In veel gevallen waar hulp wordt gezocht hebben ouders geen positieve kijk meer op de
opvoedsituatie. Ze zijn dan ook vaak ontevreden over de relatie met hun kind. Problemen spelen zich
af op kind-, ouder-, gezins- en omgevingsniveau.
Risicofactoren beïnvloeden het gezinsleven op een negatieve wijze. Echter hoeven deze niet per se te
leiden tot problemen en behoefte aan hulp. Dit komt door de invloed van beschermende factoren.
Dit zijn factoren die de draagkracht positief beïnvloeden. Hierdoor worden problemen draaglijker.
Zoals eerder benoemd kunnen problemen op vier niveaus ontstaan. Deze niveaus worden verder
uitgelegd.
Onder kindkenmerken vallen gedragsproblemen, beperkingen, problematische gehechtheid,
levensgebeurtenissen. Gedragsproblemen worden beïnvloed door nature (aanleg/genetische
factoren) en nurture (invloed van de omgeving). Daarnaast vergroten ontwikkelingsstoornissen,
verstandelijke beperking en gezondheidsproblemen de kans op gedrags- of opvoedproblemen. Ook
ingrijpende gebeurtenissen vergroten de kans hierop. Het gaat hierbij zowel om gebeurtenissen die
hen is overkomen als gebeurtenissen waar ze getuigen van waren. De problemen van deze
gebeurtenissen uiten zich vaker wanneer het kind opgroeit in een kwetsbare situatie. Groeit het
gezin op in een stabiele situatie zal er minder te merken zijn als gevolg van de gebeurtenissen.
Voor een veilige gehechtheid is het belangrijk beschikbaar te zijn. Ook sensitiviteit en positieve
interactie komt hierbij aan bod. Daarnaast is het belangrijk duidelijke grenzen te stellen en
consequent en voorspelbaar te zijn. Hechting ontstaat op vroege leeftijd, ongeacht de
opvoedsituatie. Dit leidt ertoe dat kinderen die in een onveilige situatie opgroeien zich onveilig
hechten. Echter blijkt dat voor een groot aantal kinderen een problematische gehechtheidsrelatie
bijgestuurd kan worden.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cindyreintjes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,00. Je zit daarna nergens aan vast.