Hoofdstuk 1 Het gedrag begrijpen
Stap 1: Het probleem in gedragstermen beschrijven
Het probleem in gedragstermen beschrijven houdt in dat je specifieke informatie geeft over
i) de doelgroep (het individu of de groep) die dat gedrag vertoont en ii) het gedrag zelf.
Gewichtsverlies is geen gedragsdoel; meer aan lichaamsbeweging doen en minder calorieën
naar binnen werken zijn vrij algemene gedragsdoelen. Meer lopen en minder vet voedsel
eten zijn specifiekere doelen. Je kunt (nog) specifieker zijn en dit nader omschrijven als
‘lopend naar het werk gaan’ of ‘elke dag minstens 5 kilometer lopen’. De aard en
gedetailleerdheid van het gedragsdoel zijn van belang om later te kunnen bepalen in
hoeverre het overgewichtprobleem is opgelost.
Stap 2: Het doelgedrag bepalen
Gedragingen bestaan niet in een vacuüm, maar doen zich voor in een context met andere
gedragingen van hetzelfde individu of andere individuen. Al deze gedragingen werken als
een systeem op elkaar in. gedrag is onderdeel van een systeem; het doet zich niet
geïsoleerd voor.
Als ontwerpers nadenken over het gedrag dat ze willen aanpakken, moeten ze kijken naar al
het relevante gedrag dat de doelgroep vertoont. Kies je gedrag dat afhankelijk is van ander
gedrag, dan moet je hiermee rekening houden bij het ontwerpproces, omdat de interventie
zich op al dat gedrag moet richten.
Hoe kies je het doelgedrag?
Stel om te beginnen een ‘longlist’ op van al het gedrag dat relevant zou kunnen zijn voor het
probleem dat je wilt oplossen. We nemen als voorbeeld het gedrag dat relevant is om het
energieverbruik van huishoudens te verminderen. Deze longlist kun je via een systematische
methode inkorten tot een ‘shortlist’. Nadat je hebt vastgesteld om welk kerngedrag het gaat,
is de volgende stap dat je dat gedrag met elkaar verbindt in een ‘conceptuele kaart’.
Ontwerpers kunnen meer dan één (vorm van) doelgedrag uitkiezen, hoewel het raadzaam is
om de interventie in eerste instantie te beperken tot slechts één of enkele vormen van
gedrag. Het kan effectiever zijn om verandering met kleine stapjes door te voeren en voort
te bouwen op kleine successen, dan te snel te veel te willen; dat geldt net zozeer voor
verandering in organisaties als bij individuen. Belangrijk is dat je onthoudt dat een
interventie gebaseerd moet zijn op een beoordeling van al het relevante gedrag, omdat elk
gedrag een andere analyse vraagt (als een netwerk van onderling verbonden gedragingen).
Als je eenmaal hebt vastgesteld op welke gedragingen je je wilt richten, is de volgende stap
om te besluiten met welk gedrag je gaat beginnen. Er kunnen duidelijke aanwijzingen zijn
voor welk gedrag je moet kiezen, bijvoorbeeld door de beschikbare kennis ter plekke of de
onderzoeksliteratuur. De volgende criteria kunnen nuttig zijn bij het kiezen van het gedrag
waarop je je wilt richten:
- De impact die het zal hebben als het gedrag zou veranderen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chayennebos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.