KENNISLIJN
Kwetsbare
Ouderen (AFP)
OP6/OP8
Datum:
10 mei 2022
CURSUSCODE:
OVK2TKKO02
NAAM SCHOOL:
Hogeschool Rotterdam
LEERJAAR:
HBO_Verpleegkunde_leerjaar 2
PERIODE:
OP6 / OP8
,Voorwoord
Hallo allemaal, hier een complete samenvatting van Kennislijn OP6/OP8 (Kwetsbare ouderen). Van
HBO-verpleegkunde leerjaar 2 aan de Hogeschool Rotterdam. Deze samenvatting is compleet en
bevat alles om de kennislijn toets goed te maken op gebied van Anatomie, Fysiologie en Pathologie.
Deze samenvatting is gebaseerd op de kernlessen, E-colleges, literatuur, online literatuur en
achtergrondinformatie. Al om al heel betrouwbaar en valide.
Ik wens je veel succes met leren, en vergeet niet mijn andere samenvattingen te bekijken.
Inhoud
Voorwoord............................................................................................................................................... 2
Beschrijving: ........................................................................................................................................... 4
Kennisweek 1:...........................................................................................................................................5
Gerontologie en geriatrie: ....................................................................................................................5
Klinisch redeneren bij ouderen, functiebehoud ..................................................................................7
Incontinentie: ...................................................................................................................................7
Decubitus: ........................................................................................................................................ 8
Stress: .............................................................................................................................................. 8
Psychofarmacologie: ........................................................................................................................... 9
Dementie: ...........................................................................................................................................10
Delier VS Dementie: ........................................................................................................................... 11
Psychitriasche anamnese / interview ................................................................................................ 13
Depressie: ........................................................................................................................................... 14
Angststoornissen: ............................................................................................................................... 14
De psychiatrisch patiënt: ................................................................................................................... 14
Kennisweek 2: ........................................................................................................................................ 15
Anatomie: Hart en vaatstelsel ......................................................................................................... 15
Bovenste extremiteit bloedvaten .................................................................................................... 15
Onderste extremiteiten: ................................................................................................................. 15
Circulatie cordis:............................................................................................................................. 16
Aorta Abdominalis: ........................................................................................................................ 16
Arcus Aorta: .................................................................................................................................... 17
Coronaire hart: ............................................................................................................................... 17
Doorbloeding van de hersenen: ..................................................................................................... 18
Fysiologie: Hart en vaten: .................................................................................................................. 19
Systematische circulatie / bloedsomloop: ..................................................................................... 19
Systole: ............................................................................................................................................ 19
Diastole: .......................................................................................................................................... 19
Bloeddrukregulatie: ........................................................................................................................ 19
ECG: ............................................................................................................................................... 20
Centraal veneuze druk (CVD): ...................................................................................................... 20
Kennislijn 6/8: Kwetsbare ouderen, AFP 2
, Cardiac output: ............................................................................................................................... 21
Pathologie: .......................................................................................................................................... 21
SHOCK:........................................................................................................................................... 21
Atherosclerose: ............................................................................................................................... 21
CVA: ............................................................................................................................................... 22
Hypertensie: .................................................................................................................................. 23
Afwijkingen rechts en linksdecompensatie: ................................................................................. 24
Ritme en geleidingsstoornissen: ................................................................................................... 25
Klepafwijkingen: ............................................................................................................................ 28
Septumafwijkingen ........................................................................................................................ 29
AP en hartinfarct: .......................................................................................................................... 29
Medicatie hart/ en vaatziekten: .................................................................................................... 30
Kennisweek 3: ........................................................................................................................................ 31
Anatomie: urinewegen ....................................................................................................................... 31
Vascularisatie van de nieren: ......................................................................................................... 31
Het nefron: ..................................................................................................................................... 31
Inwendige bouw van de nier: ........................................................................................................ 32
Urogenitale anatomie .................................................................................................................... 32
Fysiologie: urinewegen ..................................................................................................................... 33
Nieren ............................................................................................................................................ 33
Prostaat: ......................................................................................................................................... 33
Pathologie: ......................................................................................................................................... 33
Nieronderzoek: .............................................................................................................................. 33
Nierinsufficiëntie: .......................................................................................................................... 33
Nefrotisch sydroom: ...................................................................................................................... 35
Afwijkingen prostaat: .................................................................................................................... 35
Prolaps: ...........................................................................................................................................37
Baarmoederkanker: ........................................................................................................................37
Myoom: .......................................................................................................................................... 38
Incontinentie: ................................................................................................................................ 38
Infecties van de urinewegen: ......................................................................................................... 38
Nierstenen: .................................................................................................................................... 39
Hysterectomie (uterusextirpatie): ................................................................................................. 39
gynaecologische operatieve ingrepen: .......................................................................................... 39
Opname gynaecologie afdeling: .................................................................................................... 40
Kennisweek 4: ........................................................................................................................................ 41
Oncologie:........................................................................................................................................... 41
TNM Classificatie: ............................................................................................................................. 43
Farmacologie: .................................................................................................................................... 44
Kennislijn 6/8: Kwetsbare ouderen, AFP 3
,Beschrijving:
In deze kennislijn staat die kennis centraal, die jij paraat moet hebben bij de verpleegkundige
begeleiding en zorgverlening aan kwetsbare ouderen. Hierin komen alle aspecten van de somatische,
psychische en sociale problemen (geriatrische trias) van de kwetsbare oudere en zijn omgeving aan
bod. Jij verbindt verschillende vakgebieden met elkaar (verpleegkunde, anatomie, fysiologie,
pathologie, sociologie, psychologie, recht, ethiek), vanuit je eigen beroepsgroep in een
interdisciplinaire context. De kennislijn is gebaseerd op de BoKS en op de kernbegrippen behorend
bij
de competenties (BN2020). Kennis wordt aangeboden vanuit verschillende vakgebieden. De
integratie
vindt plaats met behulp van casuïstiek.
Ik wens je veel plezier en veel succes met de voorbereiding!
Kennislijn 6/8: Kwetsbare ouderen, AFP 4
,Kennisweek 1:
Gerontologie en geriatrie:
Gerontologie → normale veroudering + gevolgen (veroudering organen, verminderende werking van
longen/lever etc.)
Geriatrie → geneeskunde gericht op ziekten die samenhangen met veroudering.
Multipathologie → meerdere complexe problematiek (Hartfalen met Diabetes met COPD met
geen steunsysteem)
Functionele veroudering:
• afname prestatievermogen organen
• afname belastbaarheid
• stofwisseling daalt
• homeostase moeilijker te handhaven, bijvoorbeeld lichaamstemperatuur
• immuunsysteem
• 24-uurs ritmiek verandert, slaappatroon (overdag dutjes doen)
• seksuologische veranderingen
Geriatrische reuzen:
Ook wel de 5 I’s genoemd.
1. Intellectuele achteruitgang
a. Dementie, delier, depressie
b. Vaste dag momenten, vertrouwde omgeving (foto’s van thuis).
2. Intake
a. Eten en drinken
b. Kleinere porties met snacks
3. Immobiliteit
a. Bewegen en valgevaar
b. Stimuleren beweging, loophulpmiddelen
4. Intoxicatie / iatrogene nevenwerkingen van medicatie
a. Medicatie en polyfarmacie / bijwerkingen als vallen
b. Optimaliseren van medicatie
5. Incontinentie
a. Ontlasting en urine
b. Po stoel naast bed, om valgevaar te voorkomen
En nog een b0nus:
6. Communicatie
a. Horen, zien en begrijpen
b. Praat duidelijk, en korte zinnen
Bedreigende factor:
• Immobiliteit en bedlegerigheid (o.a. decubitus, cardiovasculair, obstipatie, mictieproblemen,
sensoren deprivatie; zintuigelijk input verminderen, andere kijk op de omgeving )
• Slechte voeding, dehydratie, gewichtsverlies
• Roken, alcohol en overgewicht
• Ongevallen
• Onderkoeling
• Eenzaamheid!
• Gebrekkige alarmering
Kennislijn 6/8: Kwetsbare ouderen, AFP 5
, Gevolgen langdurige bedlegerigheid op bloedsomloop:
Geriatrische trias:
Een goed balans bij ouderen in:
• Lichamelijke
• Psychische en
• Sociaal gebied
Afwijkingen bij ouderen:
1. arteriosclerose: coronair lijden, hartfalen, perifere arteriële insufficiëntie, CVA
2. Artrose van de wervelkolom, heupen en knieën met pijn, slechte mobiliteit, daardoor
spierzwakte en afhankelijkheid
3. Osteoporose (zie kopje hieronder)
4. glucose-intolerantie / DM.type 2
5. COPD
6. infecties van luchtwegen of urinewegen
7. afwijkingen van het maag-darmkanaal
8. slechte visus en gehoor (sociale handicap→ isolement)
9. neurologische aandoeningen: CVA, ziekte van Parkinson, polyneuropathie (zenuwen
aangetast), evenwichtsstoornissen → valrisico
10. delier, dementie en depressie
Osteoporose:
• Botontkalking
• Grotere kans op het ontwikkelen van een botbreuk
• Risicofactoren:
o Overgang bij vrouwen (oestrogene hormoon
productie daalt)
o Te weinig beweging
o Tekort aan calcium
o Tekort aan vit. D. (stimuleren aanmaak bod)
o Geneesmiddel (prednison)
o Bepaalde aandoeningen (reuma, diabetes, chronische darmontstekingen)
o Erfelijke factoren
• Symptoom loos
Kennislijn 6/8: Kwetsbare ouderen, AFP 6