Samenvatting
Geschiedenis samenvatting H9
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Geschiedenis samenvatting H9 De tijd van de wereldoorlogen
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
DE WERELD IN DE TIJD VAN DE WERELDOORLOGEN9.1 DE EERSTE WERELDOORLOG
KENMERKEND ASPECT:
Het voeren van twee wereldoorlogen en: verwoestingen door
massavernietigingswapens en de betrokkenheid van burgers bij de
oorlog.
Internationale spanningen
Ondanks de spanningen tussen grote mogendheden die werden beschreven in de krant, hadden de
burgers geen zorgen want er waren zo vaak conflicten geweest die telkens waren bijgelegd. Echter
ging het dit keer mis en begon de Eerste Wereldoorlog. Door industrialisatie en technologische
vernieuwing was de vernietigingskracht enorm toegenomen. De grote mogendheden hadden zich in
een wapenwedloop tot de tanden bewapend. Nationalisme en militarisme wakkerden de
tegenstelling aan. Oorlog werd gezien als een gerechtvaardigd middel om nationale belangen veilig
te stellen.
Twee blokken
Duitsland en Oostenrijk-Hongarije tegen Frankrijk en Rusland. Frankrijk wilde wraak op Duitsland
(Elzas-Lotharingen) na de Frans-Duitse oorlog (1870-1871). Duitsland meende recht te hebben op
meer kolonies en meer invloed op Europa. Duitsland vreesde omsingeling door Rusland en Frankrijk.
Rusland was sterk in opkomst. Groot-Brittannië voelde zich juist bedreigd door Duitsland, dat bezig
was zich te ontwikkelen tot de sterkste industriële mogendheid van Europa. Ook vreesden ze dat
Duitsland hun overmacht op zee en hun koloniale rijk zou aantasten.
Het schot van Sarajevo
De Balkan had eeuwen tot het Turkse rijk behoord, maar dat was in verval. Rusland en bondgenoot
Servië zagen de Turkse gebieden als prooi. Oostenrijk-Hongarije had Bosnië ingelijfd. 28 juni 1914
werd in Sarajevo de Oostenrijkse kroonprins Frans Ferdinand doodgeschoten door een terreurgroep
uit Servië. Oostenrijk wilde wraak en Duitsland garandeerde steun. Maar Servië kreeg steun van
Rusland en Frankrijk.
Een wereldoorlog
Op 28 juli verklaard Oostenrijk-Hongarije de oorlog aan Servië. Drie dagen later volgde de Duitse
oorlogsverklaring aan Frankrijk en Rusland. 4 augustus trokken de Duitsers België binnen. België was
neutraal, maar Duitsland wilde Frankrijk verrassen en dezelfde dag verklaarde Groot-Brittannië de
oorlog. De geallieerden (Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland en in 1917 de VS) tegen de centralen
(Duitsland en Oostenrijk-Hongarije). Er werd ook gevochten in Afrika, het Midden-Oosten en Oost-
Azië.
Meer fronten
Na de oorlogsverklaringen meldden vrijwilligers zich massaal. De Duitsers rukten snel op in België en
Noord-Frankrijk. Door West-Vlaanderen en Noord-Frankrijk liepen twee honderden kilometers lange
loopgravenstelsels. Van de vele andere fronten was het oostfront het belangrijkst. Daar vochten de
centralen tegen Rusland. In 1917 stortte Rusland in. Een hongeropstand liep op tot revolutie en de
tsaar trad af. De nieuwe regering zette de oorlog voort, maar het land bleef in chaos. Toen
communist Lenin de macht greep, slaat zijn regering op 3 maart 1918 vrede met Duitsland in ruil voor
enorm grondgebied.
, Geallieerde tegenaanval
Duitse troepen trokken van het oostfront naar het westfront. Daar begon op 21 maart een Duits
offensief. Maar in augustus gingen de geallieerden in tegenaanval. Ze hadden nu twee beslissende
voordelen: ze beschikten over Amerikaanse troepen en ze hadden honderden tanks. Toen de
Duitsers achter hun oude linies werden teruggedrongen, beseften ze dat een nederlaag
onafwendbaar was. Ze stelden een burgerregering aan die moest proberen vrede te sluiten. Intussen
stortte Oostenrijk-Hongarije in. In Duitsland kwamen arbeiders en matrozen in opstand en vluchtte
de keuze naar Nederland. 11 november ging de wapenstilstand in.
Verwoestingen
In 1916 begonnen de geallieerden dagenlange beschietingen tegen Duitsland. Toen de generaals
dachten dat de vijand voldoende verzwakt was, moesten de soldaten de loopgraven uitstormen.
Ondank de overmacht aan manschappen liepen ze vast in prikkeldraad en mijnenvelden en werden
neergemaaid door mitrailleurs. Toch wisten de generaals niet van ophouden. In 5 maanden waren
meer dan 1 miljoen doden en gewonden aan de Somme. De Duitse legerleiding verklaarde hetzelfde
jaar dat het doel was om zoveel mogelijk te doden. In 1915 zetten de Duitsers gifgas in. Al snel
hadden de geallieerden ook gifgas. In 1917 begon Duitsland een onbeperkte duikbotenoorlog. Nadat
enkele Amerikaanse schepen waren getroffen, verklaarde de VS Duitsland in april de oorlog.
Betrokken burgers
De legers bestonden vooral uit dienstplichtigen en vrijwilligers. De achterblijvers (vrouwen en
ouderen) moesten de productie op gang houden. De economie werd volledig afgestemd op de
oorlog. Productie wapens max. en productie consumptiemiddelen min. → voedseltekort. Duitsland
had ook een geallieerde blokkade van zijn havens.
Gevolgen van de oorlog
Veel doden konden niet worden geïdentificeerd doordat hun lichamen waren verpulverd. Na de
oorlog werd Duitsland een democratische republiek, maar het mocht niet mee onderhandelen over
een vredesregeling. In 1919 moest Duitsland de Vrede van Versailles ondertekenen: Duitsland moest
erkennen dat ze als enige de schuld hadden, enorme herstelbetalingen, Frankrijk kreeg Elzas-
Lotharingen terug, verloor al zijn kolonies, mocht een klein en zwak bewapend leger behouden en
mocht niet lid zijn van de Volkenbond.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper selindggn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 82956 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen