Hoofdstuk 12
Participatiemaatschappij = een maatschappij waarin van burgers een steeds actievere rol
wordt verwacht om de samenleving veiliger te maken
Hierbij spelen nieuwe technologieën een rol: bij (eigen) initiatieven van burgers wordt
steeds meer gebruik gemaakt van het internet, mobiele telefoons en sociale media.
Beleid
Als sinds vorige eeuw is men bezig met burgerparticipatie. Aangezien de burgers direct
invloed konden uitoefenen op veiligheid, werd de zorg voor de veiligheid steeds minder,
eerder werd dit alleen beschouwd als de verantwoordelijkheid van de overheid. Hierdoor
verschoof de rol naar de burgers.
Deze rol werd ingegeven toen burgers criminaliteit wilden aanpakken. Er werd hen alleen
gevraagd eigen slachtofferschap te voorkomen, maar er werd steeds meer gewezen op de
morele plicht van burgers.
Tegenwoordig zijn burgers een graag geziene partner en wordt benadrukt dat hun inzet
niet alleen de criminaliteitsbestrijding, maar ook de eigen veiligheidsbeleving verbetert. Het
beroep op de burgers en andere organisaties) wordt alleen maar sterker door de
toenemende financiële druk op de politie en justitie.
Over het huidige overheidsbeleid kan worden gesteld dat het accent ligt op de zelfredzame
burgerparticipatie (het zelf aan de slag gaan in afstemming met de overheid)
vormen van burgerparticipatie
elke trede geeft een mate van burgerparticipatie weer. Mate invloed + macht is groter
wanneer je hoger op de ladder komt voor burgers & neemt af voor
beleidsbepalers/uitvoerende instanties.
1. 1e trede informeren minste sprake van participatie. Beleidsbepaler bepaalt in
hoge mate de agenda.
2. 2e trede raadplegen belanghebbenden worden gesprekspartner bij de
ontwikkeling van ideeën en processen. instanties niet verplicht input te gebruiken.
3. 3e trede adviseren: waarden van input burgers is gelijk aan input organisaties.
Overheid kan wel beargumenteerd afwijken
4. 4e trede coproduceren organisatie en burger delen een gemeenschappelijke
opvatting en zoeken gezamenlijk naar oplossingen.
5. 5e trede meebeslissen organisatie heeft adviserende rol. En burgers beslissen
mee. Bovenste trede meeste sprake van participatie.
burgerparticipatie bij politie
Zij concluderen dat er vele soorten en maten van burgerparticipatie zijn op het terrein van
veiligheid, maar dat het vooral een belangrijker rol speelt op gebied gebonden politiezorg.
Zonder burgers als getuige, slachtoffer of aangever is er nauwelijks opsporing mogelijk.
burgers hebben een belangrijke succesfactor voor het opsporen. de kwaliteit en de kwantiteit
van de informatie die burgers delen bepaalt de belangrijke mate of de misdaad wordt
opgelost.
Burger participatie blijkt preventief georiënteerd en voornamelijk draagt het bij aan toezicht
handhaving, communicatie, bemiddeling, informatieverzameling, beleidsontwikkeling, maar
ook opsporing.
, Toezicht: Informele sociale controle uitoefenen in (semi)openbare ruimte met behulp van
technologie om elkaar informeren over ongewenste situaties. VB: buurtwachten WhattsApp-
groepen
Opsporing: Informatie verzamelen ten behoeve van opsporing van een verdacht persoon
om criminaliteit en overlast actief tegen te gaan. VB: SMS-alert, burgerrecherches &
boevenvangen.nl
Zorg voor openbare ruimte: Verbeteren en verfraaien van de openbare ruimte om overlast
gevend gedrag te bestrijden.
Conflictbemiddeling: Bewoners met vaardigheden uitrusten om zelf conflicten op te lossen.
VB: buurtbemiddeling
Contact bevordering: Contact bevorderen tussen bewoners/ politie om onderling
vertrouwen te vergroten. VB PolitieKids, gedragscodes
Informatie bemiddeling: Informatie verzamelen en toegankelijk maken voor burgers een
instanties. VB: Onze buurt veilig of politie app
Beleidsbeïnvloeding: Vergroten van de zeggenschap van burgers bij de totstandkoming
van beleid. VB: Veilige buurten teams.
Soms nemen de burgers zelf het initiatief door bijvoorbeeld een groepsapp aan te maken
anderzijds worden zij door de politie uitgenodigd om mee te denken In de zaak waarin De
politie de leiding neemt
4 verschillende categorieën van burger wat is participatie
1. Getuigen oproepen bij heterdaad: waarbij burgers als extra ogen en oren worden
ingezet VB: SMS-alert, Twitterberichten
2. Getuigenoproep buiten heterdaad: zelfde als hierboven
3. Oproepen voor beeldmateriaal van delicten: burgers worden aangespoord foto's
of filmpjes te maken en deze naar de politie te sturen.
4. Burgers inzetten bij opsporingsactiviteiten: burgers laten meedenken bij
opsporingsonderzoeken. VB: aanleveren van scenario's/burgerinfiltrant/ informant.
Er is een onderscheid tussen burgerparticipatie en burgeropsporing. Bij
burgeropsporing ligt de regie buiten het bereik van de politie, waarbij burgers die zelfstandig
opsporingshandelingen verrichten. Aandachtspunt bij burgeropsporing:
- Reëel risico dat burgers voor eigen rechter gaan spelen.
- Mensen die nog niet zijn veroordeeld of onterecht worden verdacht worden te schande
gemaakt. Hiermee komt privacy in het geding
Bevordering burger participatie
1. De noodzaak: als overheid niet zorgt voor publieke voorzieningen moeten burgers
wel in actie komen.
2. De mate van autonomie en zeggenschap over het initiatief: Het is belangrijk dat
burger participanten zeggenschap hebben over hun eigen initiatief. Het werkt
demotiverend als overheidscontrole heeft.
3. Ondersteuning en waardering van de overheid: kleine vergoeding symbolisch
schouderklopje.
4. Schaalomvang: op lokaal en kleinschalig niveau bloeien initiatieven eerder
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dschpr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
