Beknopte en overzichtelijke samenvatting van hoofdstuk 7 van het boek: Dynamiek van het menselijk bindweefsel functie, beschadiging en herstel.
Rood en blauw gemarkeerde woorden staan voor begrippen. De afbeeldingen zijn een aanvulling en/of extra uitleg op de tekst.
In deze plaatjes is de opbouw van de spiervezels te zien.
Elke spiervezel bevat vier lagen bindweefsel. Deze vier lagen van buiten naar binnen zijn:
1. Het epimysium (bevindt zich om de spier)
2. Het perimysium (bevindt zich om een bundel spiervezel)
3. Het endomysium (bevindt zich om spiervezel)
4. De basale lamina (bevindt zich direct rondom de afzonderlijke spiervezels, dit is type
IV-collageen)
Rond de spier(groep)en zijn nog omhullende vliezen van bindweefsel aanwezig: fascies.
Bindweefsel zorgt voor een aantal verschillende taken:
- Het verbinden van structuren.
- Het overbrengen van de contractiekracht van de spiercel op het skelet. Het
bindweefsel (samen met de spierpezen) zijn een onmisbare voorwaarde om de
vervorming van de spiervezels bij het samentrekken om te zetten in beweging.
- De bescherming van het lichaam op inwerkende krachten tegen beschadiging en
vormverandering.
- Het voorkomen dat de losliggende myosines willekeurig in de lengterichting van de
sarcomeren verschuiven.
14
, Heel belangrijk voor de bescherming tegen overrekking van de spiervezels zijn de titines in
de sarcomeren. Titines zijn elastische eiwitten die van de ene Z-lijn van de sarcomeer naar
de tegenoverliggende Z-lijn lopen. In relatief ineengeschoven sarcomeren, dus bij een korte
spierlengte, zijn de titinedraden gedeeltelijk opgerold. Bij passieve verlenging ontvouwen de
titines zich en bij voortgaande uitrekking leveren ze spanning om verdergaande verlenging te
voorkomen. Hierdoor worden actines en myosines niet volledig uit elkaar geschoven bij
sterkte rek op een spier. Bij ontspanning van de spier worden de sarcomeren, mede door de
elasticiteit van de titines, in de richting van de middenpositie teruggebracht. De titines doen
dit niet alleen, bindweefsel speelt hierbij ook een rol.
Korte spiervezels in een spier moeten aan passieve structuren gehecht zijn, die de kracht
naar de verderop gelegen pees leiden. Hiervoor zijn de collagene bestanddelen van het
endo- en perimysium uitermate geschikt. De krachten die zo’n korte spiervezel in een lange
spier uitoefent worden (indirect) via bindweefsel doorgegeven aan de peesplaat en pees. Dit
heet myofasciale krachtoverdracht. Hierbij wordt de kracht dus, in plaats van via de
spiervezels direct op de peesplaat (myotendineuze krachtoverdracht), met omwegen via
bindweefsel op de peesplaat overgedragen.
Spierkracht wordt zeker niet alleen overgedragen op de peesaanhechtingen, maar ook op
botvliezen (periost) en bindweefsel van kapsels en ligamenten van de gewrichten. Spieren
dragen hun krachten dus over aan de vele omringende bindweefselstructuren. Daardoor
moet worden vastgesteld dat spieren ook bijdragen aan de contractie van naastgelegen
spieren.
- Test hiervoor: probeer de pink of ringvinger geïsoleerd te buigen met gestrekte hand.
Dat lukt niet; de vinger ernaast buigt ook. Dit wordt veroorzaakt door de
verbindingen tussen de vingerflexoren.
Het zenuwstelsel bedient ook geen afzonderlijke spieren. Honderden motorische eenheden
laten een arm of been in een totaalpatroon bewegen.
- Hieruit leidt de conclusie dat het testen van individuele spieren bijna nooit mogelijk is
en dat het oefenen van individuele spieren bij revalidatieprocessen weinig zinvol is.
Pas wanneer spieren en hun vliezen door oefenen weer samen krachten overdragen,
herstellen zich de bewegingspatronen die nodig zijn voor het dagelijks functioneren.
7.2 Bijdrage bindweefsel aan spiercontractie Curve 1: mens Curve 2: kikker
a: actine b: myosine c: Z-lijnen
In de tabel hiernaast zie je de lengte-krachtrelatie van een
sarcomeer. Bij een sarcomeerlengte van 2,7 tot 3 m kan de spier de
grootste kracht (spanning) leveren. Dit komt, doordat bij deze lengte
de actine en myosine een volledige overlap hebben.
Bij volledige verkorting van de sarcomeer tot minder dan 1,7 m
(actieve insufficiëntie) gaan de tegenover elkaar gelegen
actinefilamenten elkaar hinderen en bij verder ineenschuiven botst
de myosine tegen de Z-lijnen.
Bij volledige uitrekking van de sarcomeer voorbij 4,2 m (passieve
insufficiëntie), kunnen de actine en myosine zich niet meer
koppelen en levert de spier geen kracht meer.
15
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gabriellesilven. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,00. Je zit daarna nergens aan vast.
