Week 1 Poging en voorbereiding
PWP week 1 Online
Strafbaar feit
• MG menselijke gedraging
• DO delictsomschrijving
• W wederrechtelijk is
• V verwijtbaar is
Een strafbaar feit is omschreven als een menselijke gedraging die valt binnen de
grenzen van de wettelijke delictsomschrijving, wederrechtelijk is en verwijtbaar is.
• Kan schorten aan:
o Objectieve zijde: poging en voorbereiding
§ Onvoltooide delicten
o Subjectieve zijde: deelnemingsvormen (volgende week)
§ Afgeleide aansprakelijkheid
Poging?
Geregeld in artikel 45 Sr.
1. Poging tot misdrijf is strafbaar, wanneer het voornemen van de dader zich
door een begin van uitvoering heeft geopenbaard.
2. Het maximum van de hoofdstraffen op het misdrijf gesteld wordt bij poging
met een derde verminderd.
• Voorwaarden?
Voornemen van de dader?
• Waar is het opzet van de dader op gericht?
• Diverse gradaties van opzet mogelijk.
• Voornemen moet zijn om het gehele delict te plegen.
Begin van uitvoering?
• Subjectieve- en objectieve leer
• HR Eindhovense brandstichting (1934: sterk objectieve leer)
• HR Uitzendbureau Cito (1978: geldende leer)
, o HR Grenswisselkantoor (1987: geen begin van uitvoering)
o HR Videodozen (1992: nadere invulling uiterlijke verschijningsvorm)
• Definitie volgens geldende leer?
VB:
HR 5 April 2016, ECLI:NL:HR:2016:575
Strafbare poging tot invoer van hasjiesj?
Begin van uitvoering van het binnen het grondgebied van Nederland brengen van
hasjiesj door met een speciaal daartoe geprepareerde auto naar Marokko te
vertrekken om aldaar hasjiesj op te halen met als doel deze naar Nederland te
brengen. ’s Hofs oordeel dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan een
strafbare poging is bij uitstek erop gebaseerd dat het begin van uitvoering is
gesitueerd "op het moment dat de verdachte met een speciaal daartoe
geprepareerde auto naar Marokko vertrok".
HR 30 juni 2015, ECLI:NL:HR:2015:1769
Verdachte heeft naar aanleiding van een advertentie waarin een vuurwapen te koop
werd aangeboden telefonisch contact gezocht met de verkoper en daarbij aan de
verkoper gerichte vragen gesteld over het aangeboden vuurwapen en de
bijbehorende munitie. Verdachte heeft aangegeven het wapen daadwerkelijk te
willen kopen en daarmee ‘geprobeerd een overeenkomst te sluiten die tot het door
hem voorhanden krijgen van het vuurwapen zou leiden’. De verkoper was echter niet
bereid het vuurwapen te leveren toen bleek dat verdachte geen verlof voor het bezit
van een vuurwapen had.
Ondeugdelijke poging?
• Absoluut ondeugdelijk poging.
• Relatief ondeugdelijk poging.
• Wat is strafbaar in Nederland?
• Leestip: Jeroen (J.M.) ten Voorde, ‘Absoluut ondeugdelijke poging
gerelativeerd’, Ars Aequi 2017/0126.
Voorbereiding?
Daar waar geen strafbare poging is, mogelijk wel strafbare voorbereiding.
Artikel 46 Sr (in 1994 geïntroduceerd)
1. Voorbereiding van een misdrijf waarop naar de wettelijke omschrijving een
gevangenisstraf van acht jaren of meer is gesteld is strafbaar, wanneer de
dader opzettelijk voorwerpen, stoffen, informatiedragers, ruimten of
vervoermiddelen bestemd tot het begaan van dat misdrijf verwerft,
vervaardigt, invoert, doorvoert, uitvoert of voorhanden heeft.
2. Het maximum van de hoofdstraffen op het misdrijf gesteld wordt bij
voorbereiding met de helft verminderd.
,Voorwaarden voorbereiding
• Misdrijf met strafmaximum van acht jaar of meer
• Een of meer van de limitatief omschreven voorbereidingsmiddelen en -
handelingen:
Middelen:
o voorwerpen
o stoffen
o informatiedragers
o ruimten
o Vervoermiddelen
Handelingen:
o Verwerven
o Vervaardigen
o Invoeren
o Doorvoeren
o Uitvoeren
o Voorhanden hebben
Opzet
- Er moet sprake zijn van dubbel opzet;
o Opzet op de criminele bestemming (bestemd tot het begaan) van het
gebezigde middel en
o Opzet op het misdrijf waarop de voorbereiding toeziet (uiteindelijke
gronddelict).
- Opzet is gericht op het gehele voorbereidingstraject.
- Voorwaardelijk opzet is ook in dit geval voldoende.
-Wie bewust (willens en wetens) aanvaardt dat hij medewerking verleent
aan het mogelijk maken van een misdrijf is strafbaar
Voorbereidingsmiddelen
• In feite is er geen reële beperking. Er is weliswaar sprake van een limitatieve
opsomming maar die is dusdanig ruim dat zo ongeveer alles er onder valt.
• Ook min of meer onschuldige middelen:
o Als de objectieve geschiktheid niet direct duidelijk is zal de subjectieve
nadruk in de voorbereiding doorslag kunnen geven.
, Voorbeeld voorbereiding
HR 28 januari 2014, ECLI:NL:HR:2014:179 (Geen/wel voorbereiding)
Bewezen is verklaard dat de verdachte opzettelijk voorwerpen voorhanden heeft
gehad die waren ‘bestemd tot het begaan’ van het ‘misdrijf van artikel 312 en/of 317
van het Wetboek van Strafrecht (diefstal met geweld en/of afpersing)’. Deze
bewezenverklaring is onvoldoende gemotiveerd, nu uit de omstandigheid dat in de
auto van de verdachte voorwerpen zijn aangetroffen die gebruikt kunnen worden bij
het plegen van diefstal met geweld en/of afpersing en dat de verdachte met het
voorhanden hebben van die voorwerpen bekend was, niet zonder meer kan volgen
welk ‘misdadig doel (...) de verdachte voor ogen stond’.
HR 6 september 2016, ECLI:NL:HR:2016:2025 (Geen/wel voorbereiding)
R.O. 2.3: ‘Het kennelijke oordeel van het Hof dat uit de bewijsvoering met voldoende
bepaaldheid blijkt welk ‘crimineel doel’ de verdachte met het voorhanden hebben van
de in de bewezenverklaring genoemde voorwerpen voor ogen had, is niet
onbegrijpelijk, nu het Hof naast de omstandigheid dat ‘het [op een koopavond] naar
een stad rijden met vuurwapens waaronder twee pistoolmitrailleurs, waarvan één
doorgeladen, munitie, verhullende kleding, breekijzers/vuisthamers en lege tassen
wijst op de intentie van het toepassen van geweld en/of dreigen met geweld en het
met gevulde tassen terugkomen van de reis’ ook betekenis heeft toegekend aan de
omstandigheid dat er (…) onder meer sprake [was] van een voorverkenning, een
routebeschrijving en een vooraf bepaalde (globale) aankomsttijd", waarmee het Hof
tot uitdrukking heeft gebracht dat de verdachte en zijn medeverdachten een plan
hadden voorbereid om het, naar tijd en plaats nader bepaald, in de
bewezenverklaring omschreven misdrijf te plegen.’
Vrijwillige terugtred?
• Toepasselijk bij poging en voorbereiding, 46b Sr
• Neemt strafbaarheid weg
• Aannemen vrijwillige terugtred leidt tot ovar
• Voorwaarden?
• “Het misdrijf is niet is voltooid ten gevolge van omstandigheden van de wil van
de dader afhankelijk. “(Canopus-arrest)
Webcollege vrijwillige terugtred
Art. 46b Sr: ‘Voorbereiding noch poging is strafbaar indien het misdrijf niet is voltooid
tengevolge van omstandigheden van de wil van de dader afhankelijk’