SAMENVATTING SOCIALE
PYSCHOLOGIE
Jasmijn Scheeren
Fontys Hoge school
Toegepaste psychologie
,Inhoudsopgave
WEEK 1 HET ZELF-1 EN HET ZELF -2 .................................................................................................. 2
WEEK 2 HET ZELF. ............................................................................................................................ 2
WEEK 2 WAARNEMING VAN ANDEREN. ........................................................................................ 11
WEEK 3 GROEPSGEDRAG DEEL 1. ................................................................................................... 20
WEEK 4 GROEPSGEDRAG DEEL EN CONFORMISME. ....................................................................... 24
WEEK 5 ATTITUDES........................................................................................................................ 29
,Week 1 Het zelf-1 en Het zelf -2
Wat is Sociale psychologie?
Sociale psychologie is de wetenschap over hoe mensen met elkaar omgaan. Vooral hoe mensen
elkaar kunnen beïnvloeden, aan de hand van gevoelens, gedachte en gedragingen.
Need to belong: Mensen hebben de behoefte om ergens bij te horen, met name bij een groep.
Sociaal afstemmen
Social tuning: Onbewust kan men dezelfde gevoelens, en gedragingen van elkaar overnemen. Dit
heet social tuning. Het is als het ware dat mensen elkaar besmetten met bijvoorbeeld,
gedragingen, lichaamshouding, mimieken, gedachten of gevoelens.
Kameleon effect: Het kameleon effect neemt men elkaars bewegingen en mimieken over.
Hoe komt het dat we dit onbewust doen?
Spiegelneuronen: De spiegelneuronen zijn hersencellen die de activiteiten en ervaringen van
anderen weerspiegelen. Deze spiegelneuronen zorgen er automatische voor dat mensen elkaar na
gaan doen.
Belichaming: Alles wat wij waarnemen, is er sprake van een automatische belichaming in ons
brein. Dit houdt in dat ons lichaam de ervaringen van anderen stimuleert.
Empathie: Door de weerspiegeling in ons eigen brein, weten wij wat anderen ervaren, en hebben
we het vermogen om ons te kunnen verplaatsen in andermans ervaringen. Ook als we het zelf niet
rechtstreeks meemaken.
Wat is Sociale besmetting?
Conformisme: Hierbij hebben we de neiging om ons zelf aan te passen aan anderen.
Emotionele besmetting: Mensen kunnen automatisch elkaars emoties overnemen.
Week 2 Het zelf.
Zelfkennis: Het beeld dat mensen over zichzelf hebben.
è Het vermogen om expliciete zelfkennis op te bouwen veronderstelt dat je een bepaalde
mate van bewustzijn hebt over jezelf.
Zelfbewustzijn: Is de beleving van de eigen identiteit, dus van wie we zijn, wat we doen, denken
of voelen, en wat we hebben meegemaakt.
Zelfwaardering: In hoeverre mensen een positief of een negatief beeld van zichzelf hebben.
Wat is zelfbewustzijn?
Publieke zelfbewustzijn: Waarbij iemand zichzelf bekijkt door de ogen van een denkbeeldig
publiek.
è Een manier om jezelf te reflecteren.
Privé zelfbewustzijn: Waarbij iemands aandacht gericht is op de eigen binnenkant.
è Treedt op wanneer mensen zich bewust worden van sommige aspecten van zichzelf, maar
alleen op een intern gerichte privé manier.
• Bijvoorbeeld doordat mensen zichzelf in de spiegel zien of op een video
, • Een camera op hen gericht is
• Wanneer ze aan god denken.
Vlekkentest Om te zien in hoeverre mensen of dieren wel of niet beschikken over zelfbewustzijn,
is er een test uitgevoerd waarbij er gebruik gemaakt wordt van spiegels. Elk wezen dat over
zelfbewustzijn beschikt en ogen heeft zou immers in staat moeten zijn zichzelf te herkennen in een
spiegel.
è Een test voor zelfbewustzijn voor niet-menselijke dieren door middel van spiegels en een
zichtbare vlek op het gezicht.
Functies van zelfbewustzijn
Het zelfbewustzijn heeft een aantal functies:
1. Door je eigen reacties te observeren en aan te nemen dat soortgenoten net zo zijn als jij,
kun je van alles leren over zowel je omgeving als je eigen gedrag, en hoe je jezelf moet
aanpassen.
2. Een tweede functie van zelfbewustzijn is dat het mensen in staat stelt hun gedrag af te
stemmen op sociale normen.
Oughtself ideal self: Mensen kunnen hun gedrag en gevoelens vergelijken met hoe ze vinden dat
ze zouden moeten zijn (ought self) of zouden willen zijn (ideal self)
Ought self: Gaat over hoe mensen denken dat zij zich moeten gedragen.
Ideal self: Gaat over hoe mensen zelf zouden willen zijn.
De nadelen van een verhoogd zelfbewustzijn (Piekeren en depressie)
Bezwijken onder druk: Op het moment dat mensen een hoge druk ervaren, doordat ze
bijvoorbeeld denken dat er veel van hen verwacht wordt, wordt de focus op het zelfbewustzijn
vergroot.
è Hierdoor worden kunnen routine taken negatief worden beïnvloedt.
• Een ander nadeel van een verhoogd zelfbewustzijn is dat het kan leiden tot panieken en
depressies.
• Bij een verhoogd zelfbewustzijn, ben je geneigd na te gaan in hoeverre je voldoet aan de
eisen en idealen die je voor jezelf hebt opgelegd, of door anderen.
Alcohol misbruik: Alcohol misbruik kan ook veroorzaakt worden door een te hoog zelfbewust zijn.
è Continu in de spotlight staan jaagt iemands publieke zelfbewustzijn vermoedelijk sterk
omhoog. Door het gebruik van drank en drugs kan die persoon daaraan ontsnappen.
è Dit komt vaak voor bij beroemdheden.
Vloeibare extraversie: Vloeibare extraversie kan ontstaan wanneer je een slok alcohol neemt. Dit
komt voornamelijk voor bij mensen die bijvoorbeeld wat meer introvert kunnen zijn en een te hoog
zelfbewustzijn hebben en zich daardoor geremd voelen. Alcohol werkt ontremmend, en wanneer
mensen met een te hoog zelfbewustzijn een slok nemen, kan er vloeibare extraversie ontstaan.
è Het zelfbewustzijn wordt minder. Daardoor kan die persoon sneller van zijn rem afgaan.
è Meer algemeen blijkt dat mensen die veel over zichzelf nadenken, die dus een chronisch
verhoogd privé zelfbewustzijn hebben, meer piekeren en vaker depressief zijn.
Zelfreflectie en mindfullness.
Manieren om je zelfbewustzijn te stabiliseren en niet te hoog wordt.
Zelfreflectie: Waarbij iemand op een beschouwende manier naar zichzelf kijkt, accepteer en
zonder zichzelf te veroordelen.
