Hoofdstuk 5 – Werking en regulatie van het cardiovasculaire systeem
Functies van het cardiovasculaire systeem (= hart-bloedvatensysteem): (vooral ondersteunen
andere fysiologische systemen)
Afgifte van zuurstof en andere voedingsstoffen aan cellen
Verwijdering van kooldioxide en ander metabool afval uit cellen
Transport van hormonen
Thermoregulatie (lichaamstemperatuur)
Handhaven van het zuur-basenevenwicht en van de waterhuishouding
Afweerfunctie (bescherming tegen infecties)
De functies veranderen door de eisen die de inspanning stelt. Alle fysiologische functies en elke cel
is op een andere manier afhankelijk van het cardiovasculaire systeem. Elk circulatiesysteem heeft
drie onderdelen nodig: een pomp (het hart), een systeem van kanalen of buizen (de bloedvaten)
en een vloeibaar medium (het bloed).
Om bloed te laten doorstromen moet er voldoende druk zijn. Het primaire doel van het
cardiovasculaire systeem is ervoor te zorgen dat er een adequate bloedstroom door de circulatie
stroomt om aan de metabole vraag van de weefsels tegemoet te komen.
Hart: primaire pomp die het bloed door het gehele vasculaire systeem laat circuleren. Het hart
bestaat uit twee atria (boezems) en twee ventrikels (pompeenheden/kamers). Het wordt omgeven
door het pericardium (hartzakje). De dunne holte tussen het hartzakje en het hart is gevuld met
pericardiale vloeistof, die nodig is om de frictie te verlagen tussen de zak en het slaande hart.
De rechterkant van het hart pompt zuurstofarm bloed naar de longen via de pulmonale circulatie
(kleine bloedsomloop). De linkerkant van het hart pompt zuurstofrijk bloed naar alle andere
weefsels in het lichaam (grote bloedsomloop). Het linkerventrikel is het krachtigst want deze moet
het bloed het hele lichaam door pompen (heeft ook een dikkere wand hypertrofie). Reageert op
hogere inspanning of ziekte (hogere bloeddruk).
Rechter atrium > rechter ventrikel > longslagader (arteria pulmonalis) >
longhaarvaten > longader (venae pulmonalis) > linker atrium > linker ventrikel >
aorta > kransslagader > kranshaarvaten > kransader > onderste holle ader
(venae cavae inferior) > rechter atrium
Myocard: hartspier (dwarsgestreept)
Verschil myocard-skeletspieren (want beide dwarsgestreept):
Hartspiervezels zijn anatomisch aan elkaars uiteinden verbonden door intercalaire schijven.
Deze schijven hebben desmosomen structuren die individuele cellen aan elkaar
verbinden zodat ze tijdens contractie niet losgetrokken worden. Ze hebben ook
kloofovergangen die een snellere transmissie mogelijk maken van de impuls die de
contractie opwekt.
Myocardvezels zijn meer uniform vergeleken met de vezeltypen in skeletspieren. Het
myocard bevat alleen type 1 vezels, deze vezels zijn oxidatief, zijn voorzien van veel
capillairen en bevatten een groot aantal mitochondria.
Contractiemechanisme in het hart is anders dan bij skeletspieren. Contractie van
hartspiervezels vindt plaats door ‘door calcium opgewekte afgifte van calcium’. De
actiepotentiaal verspreidt zich snel over het myocardiale sarcolemma en van cel naar cel
via de kloofovergangen en naar het binnenste van de cellen via de T-tubuli. Bij stimulatie
gaat er calcium de cel binnen via receptoren in de T-tubuli. Het calcium zet een andere
receptor aan die calcium uit het SR laat vrijkomen.
De voornaamste bloedtoevoer met zuurstof en voedingsstoffen wordt verzorgd door de coronaire
vaten (kransslagaders). De rechter kransslagader (rechter coronaire arterie) bedient de rechterkant
van het hart en splitst zich op in de marginale en posteriore interventriculaire arterie. De linker
kransslagader (linker coronaire arterie) vertakt in de gebogen arterie en de interventriculaire
anteriore arterie (arteria descendens anterior). De posteriore interventriculaire arterie en de
anteriore interverticulaire arterie voegen zich samen in het lage posteriore hartgebied, net als de
gebogen arterie.
De hartspier wekt zijn eigen elektrische signaal op (intrinsieke aansturing). Dit maakt het mogelijk
om het hart ritmisch te laten samentrekken zonder externe stimulatie. Normaal heb je 100 slagen
per minuut.
Componenten prikkelgeleidingssysteem:
Sinoatriale knoop (SA-knoop) impuls voor het hart ontstaat hier. Een groep
gespecialiseerde hartspiervezels die zich in de posteriore wand van het rechteratrium
bevindt. Staat bekend als de pacemaker, het ritme wordt het sinusritme genoemd.
Atrioventriculaire knoop (AV-knoop) de door de SA-knoop opgewekte elektrische impuls
verspreidt zich over beide atria en bereikt deze knoop. Deze bevindt zich in de wand van
het rechteratrium, vlak bij het hartcentrum. De AV-knoop geleidt de impuls van de atria
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellisje1996. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
