Dit is een uitgebreide samenvatting van het 1ste tentamen van klinische psychologie bij de OU: PB0104. Ik geraakte met deze samenvattingen er op beide tentamens voor de eerste keer door. De extra artikels die je nog moet leren voor het tentamen zijn niet inbegrepen, aangezien je die beter zelf kunt...
Psychologie kun je Basisdisciplines:
opdelen in o Functieleer
o Ontwikkelingspsychologie
o Sociale psychologie
o Persoonlijkheidsleer
o Methodenleer
Toepassingsgerichte disciplines:
o Klinische en gezondheidspsychologie (grootste groep)
o Arbeids- en organisatiepsychologie
o Onderwijspsychologie
Kern van klinische Gedrag dat afwijkt van de norm
psychologie
In een negatieve zin: er ontstaan daardoor problemen, als men spreekt over
afwijkingen in gedrag over het algemeen (ook +) dan is het eerder
persoonlijkheidspsychologie => bestuderen de verschillen tussen mensen, zoals
eigenschappen en capaciteiten
Afwijkingen kunnen er zijn op verschillende aspecten:
Op de individuele persoon: gedrag, gedachten en belevingen die afwijken
binnen de persoon (vaak een combinatie)
In relaties met anderen: relaties die problematisch zijn (bv agressief gedrag tov
van iemand) => heeft vaak ook weer invloed op individuele persoon of is
ontstaan door problemen op individueel niveau
Probleem bij klinische psychologie: de grens tussen normaal en
abnormaal gedrag is vaag en moeilijk vast te leggen, vele
psychologen en dokters proberen het wel vast te leggen met bv
modellen die we later zullen zien
,Verschil klinisch Psychiater heeft geneeskunde gedaan en kan geneesmiddelen
psycholoog en psychiater voorschrijven, daarom is die bij de behandeling ook meer gericht op
biologische aspecten van de stoornis (hoe het op te lossen met
medicatie)
Een klinisch psycholoog heeft psychologie gestudeerd en nog verder
gespecialiseerd in klinische psychologie; ze zijn meestal wel beter in
hun methoden van behandeling dan psychiaters (omdat ze hier meer
op focusten)
Een gezondheidszorgpsycholoog is ongeveer hetzelfde, maar een
klinisch psycholoog wordt eerder bezien als een specialist en een
gezondheidszorgpsycholoog meer als een generalist
7 factoren die Ten minste 1 van deze aspecten moeten aanwezig zijn om iets
“abnormaal” gedrag abnormaal/pathologisch te noemen
kenmerken
1. Persoonlijk lijden: zoals bij depressie: zich ellendig voelen, futloos en leeg
2. Disfunctionaliteit in gedrag: als het gedrag zo problematisch is dat het uw
(of dat van iemand anders) functioneren en dagelijks leven belemmerd
3. Irrationeel en onbegrijpelijk gedrag: als je de logica of zin van iemands gedrag
niet kunt snappen wordt die persoon vaak als abnormaal beschreven (vb: de
chaotische gedachtegang van iemand in een psychose kan een buitenstaander
heel moeilijk snappen, dan wordt dat bestempeld als abnormaal)
4. Onvoorspelbaarheid en controleverlies: als het gedrag totaal niet overeenkomt
met het “normale” gedrag van die persoon en dus ook niet te voorspellen was
(bv iemand timide die plots helemaal loco wordt), wel is dat er zeker een
duidelijk beeld moet geschept worden van de situatie want vaak is het wel
terecht dat zo’n situatie zich voordoet en ontstaat het niet uit het niets
5. Opvallend en onconventioneel gedrag: ongebruikelijk gedrag (niet de norm) bij
een persoon kan opvallen en bestempeld worden als abnormaal
6. Gedrag dat een ongemakkelijk gevoel bij anderen oproept: bv gedrag dat totaal
niet overeenkomt met de sociale normen (restregels) kan mensen al snel
ongemakkelijk doen voelen, waardoor die dat gedrag als abnormaal zien
7. Het overtreden van morele normen: gedragingen worden snel bestempeld als
goed of slecht, slecht ziet men snel als abnormaal (omdat het bv ethiek
, schendt)
Definitie van psychische Psychische stoornissen worden gekenmerkt aan symptomen die de
stoornis DSM-5 cognitieve functies , emotieregulatie of het gedrag van de persoon
aantast als gevolg van een disfunctie op psychologisch, biologisch vlak
of ontwikkelingsproces
Wat niet een psychische stoornis is:
Een “normale” reactie op een veelvoorkomende stressor zoals sterfte van een
geliefde: het ontstaan van tijdelijke emotieregulatie problemen is hier
doodnormaal: het zou pas een stoornis kunnen zijn als het jaren lang het leven
van de persoon drastisch belemmerd
Sociaal deviant gedrag als gevolg van politieke, seksuele of religieuze
minderheid of kort gezegd door een conflict tussen persoon en maatschappij is
geen stoornis tenzij het deviant gedrag een gevolg is van problematiek binnen
de persoon
*speciaal aan DSM-5 is dat ze termen zoals alcoholist en schizofreen
niet aanvaardt: hij erkent de stoornissen, maar labelt de mensen er
niet mee, het maakt die persoon niet, maar die persoon heeft gewoon
last van een stoornis (een persoon met schizofrenie of met
alcoholproblemen)
=> Dit is nog steeds geen echt duidelijke afbakening, volgende
modellen proberen het nog te specifiëren
Modellen die abnormaal 1. Het statistisch model: menselijke eigenschappen zijn (meestal) normaal
gedrag proberen af te verdeeld: abnormaliteiten zijn dan de extreem hoge of lage scores
bakenen o De vraag is dan nog steeds waar de grens ligt dan precies
o Vb’en van niet normaal verdeelde eigenschappen:
genderidentiteitsstoornissen (1 op 30 000) deze kunnen moeilijk
verklaard worden door deze theorie
o Als iemand zich dan bevindt in bv een extreme lengte, dat betekent
niet per se dat die een psychische stoornis heeft, maar de kans is wel
groter dat die bv uitgesloten wordt en zo psychische problemen
ontwikkeld
, o Als iemand zich in extreme maten angstig voelt spreekt men meestal
wel van een psychische stoornis (als hier geen situationele oorzaak voor
is)
2. Het medisch model: hier kijkt men vooral naar de onderliggende mechanismen
die zo’n stoornis zouden veroorzaken
De oorzaak kan
o Psychogeen zijn: een psychologisch mechanisme loopt niet juist
waardoor er psychische problemen ontstaan
(bv verkeerde copingmechanismen of verkeerde mindset dat
problematiek veroorzaakt)
o Somatogeen zijn: een biologisch mechanisme loopt niet juist waardoor
er psychische problemen ontstaan
(bv: dementia paralytica = general paresis of algemene verlamming
door ver gevorderde syfilis: men maakt persoonlijkheidsveranderingen
door, grootheidswanen, psychoses en depressies als gevolg van deze
ziekte, uiteindelijk komt er verlamming)
Model =
Ziekte/abnormaliteit bij patiënt
Diagnose door therapeut
Behandeling gekozen en uitgevoerd door therapeut (patiënt = passief)
Genezing patiënt
Problemen met model: stigmatisering en het nadelige beeld
van als een psychiatrisch patiënt te worden bestempeld, maakt
het moeilijker voor mensen om hulp te gaan zoeken => het is
ook een self-fulfilling prophecy: onderzoek pseudopatiënten die
deden alsof ze stemmen hoorden en dan werden opgenomen
=> ze hadden het moeilijk met het verlaten van de psychiatrie
omdat ze zich ook slechter voelden door heel de stigmatisering
Kritiek Authier etc. : niet juist dat het zo als een ziektebeeld
wordt gezien want van heel veel psychische stoornissen is er
geen aangetoond oorzaak
Ze vonden het ook niet juist om zo bruut te labellen => gingen
bv van mental illness naar problems in living
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jack41. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
