Faillissementsrecht
Week 1
Insolventieprocedures
De schuldenaar bepaalt zelf in welke volgorde hij zijn schulden voldoen. Hij is niet
verplicht om al zijn schuldeisers tegelijkertijd of pro rata te betalen, noch om
schuldeisers met voorrang te betalen voordat hij schuldeisers zonder voorrang
betaalt.
Dit systeem functioneert bevredigend, zolang de schuldenaar ruimschoots kan
voldoen aan al zijn verplichtingen. Daartoe moet hij voldoende ‘solvabel’ zijn.
Het systeem gaat echter wringen wanneer de schuldenaar onvoldoende solvabel
wordt. De schuldeisers worden onrustig. Kan de schuldenaar zijn verplichtingen
nog wel nakomen? Schuldeisers zoeken verhaal onder het motto: ‘wie het eerst
komt, wie het eerst maalt’.
Om deze chaotische situatie te voorkomen zijn, al in het Romeinse recht,
insolventieprocedures gecreëerd: een gezamenlijk optreden ten behoeve van alle
schuldeisers, een ‘concursus creditorum’. Het verhaal door individuele
schuldeisers wordt vervangen door een collectief verhaal door een onafhankelijke
buitenstaander ten behoeve van alle schuldeisers.
Wat is een faillissement?
Een faillissement is een gerechtelijk beslag op het vermogen. De schuldenaar
verliest de zeggenschap over het vermogen door een faillissement. Zowel een
rechtspersoon (zoals een BV.) als een natuurlijk persoon (zoals een eigenaar van
een eenmanszaak) kan failliet worden verklaard.
Hoe ontstaat een situatie waarin een persoon of een bedrijf uiteindelijk
failliet verklaard dient te worden?
Er ontstaat een schuld als je de overeenkomst niet nakomt.
Is de nakoming blijvend onmogelijk?
Ja ingebrekestellen (art. 6:82 BW)
Nee ingebrekestelling niet nodig (art. 6:83 BW)
Faillissementswet
Faillissement, art. 1-213 FW
, Gericht op liquidatie van het vermogen
Surseance van betaling, art. 214-283 Fw
Gericht op voortzetting van de onderneming
Schuldsanering, art. 284-362 FW
Gericht op liquidatie van het vermogen
Voor wie?
Faillissement
- Rechtspersonen
- natuurlijke personen
Surseance van betaling
- rechtspersonen
- natuurlijke personen die zelfstandig een beroep of bedrijf uitoefenen
Schuldsanering
- natuurlijke personen
Faillissement
Het Faillissement beoogt een verdeling door de curator van het vermogen van de
schuldenaar onder diens gezamenlijke schuldeisers.
Verloop van een faillissement
Beheerfase
- Curator beheert het vermogen waarop het faillissementsbeslag rust
- Curator stelt de vorderingen van de schuldeisers vast
- Verificatievergadering (evt. akkoord)
- Gevolg: staat van insolventie (bij geen akkoord)
Vereffeningsfase
- Curator vereffent het vermogen
- Curator betaalt uit de opbrengsten de vorderingen
Praktijk
In de huidige faillissementspraktijk wordt de wettelijke volgorde zelden
toegepast, omdat de schulden in de meeste faillissementen veel groter zijn
dan het vermogen. Deze volgorde wordt dan omgedraaid:
- Alle goederen worden te gelde gemaakt
- Berekening of een uitkering aan de schuldeisers tot de mogelijkheden
behoort
- Zo ja, verificatievergadering
- Zo nee, vereenvoudigde afwikkeling of opheffing bij gebrek aan baten
Vergelijk met conservatoir en executoriaal beslag:
Beheersfase lijkt op conservatoire beslagen
beslagen die dienen om te voorkomen dat de schuldenaar zijn goederen
vervreemdt en zodoende executie in de tweede fase onmogelijk maakt.
Vereffeningsfase lijkt op executoriale beslag
de beslagen goederen worden geëxecuteerd en de opbrengt wordt
uitgekeerd aan de beslagleggers naar ieders recht.
Faillissement is een conservatoir beslag dat overgaat in een executoriaal beslag,
wanneer de staat van insolventie intreedt.
, Het vermogen; niet de persoon
insolventieprocedures hebben betrekking op het vermogen van de insolvente
schuldenaar. De persoon van de schuldenaar wordt door de insolventieprocedure
niet getroffen. De schuldenaar komt niet onder curatele en blijft bekwaam om
rechtshandelingen te verrichten.
Wat niet in het faillissement valt
1.De zaken, die de gefailleerde onder zich heeft, waarvan een ander eigenaar is
2.De familierechten van de gefailleerde (ouderlijk gezag, voogd, curator e.d.)
Soms wel, soms niet?
1.Roerende zaken, door de gefailleerde gekocht en ontvangen, maar nog niet
betaald?
reclamerecht
2.Goederen die ter uitvoering van een voorwaardelijke verbintenis aan de
gefailleerde zijn geleverd.
vb. ik koop je graan maar wel op voorwaarde dat de graan gezond is.
Faillietverklaring
Faillietverklaring
- Iedere schuldenaar die verkeert in de toestand dat hij heeft opgehouden te
betalen kan bij rechterlijk vonnis in staat van faillissement worden
verklaard.
- Met terugwerkende kracht tot 0.00 uur van de dag waarop het
faillissement is uitgesproken
Let op: Het ‘opgehouden hebben te betalen’ heeft niet alleen betrekking op
geldschulden, maar op alle schulden die uit het vermogen van de schuldenaar
moeten worden voldaan. Betalen betekent in het algemeen niet anders dan
het voldoen van een verbintenis.
Wie kan faillissement aanvragen?
één of meer schuldeisers
eigen aangifte
op vordering van Openbaar Ministerie
Daartoe moet zijn voldaan aan de volgende vereisten
1. er moet sprake zijn van meer schuldeisers àpluraliteit
2. de vordering van de schuldeiser moet opeisbaar zijn (tenminste één
vordering)
3. ‘de schuldenaar verkeert in de toestand dat hij heeft opgehouden te
betalen’
Vereisten: 1. Schuldenaar heeft meerdere schuldeisers (het
pluraliteitvereiste)
2. Schuldenaar heeft opgehouden met betalen.
4. Summier blijken, dus kort en eenvoudig onderzoek
Wie kunnen failliet worden verklaard?
1. Natuurlijke personen
2. Personenassociaties met een afgescheiden vermogen
3. Privaatrechtelijke rechtspersonen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentlaura. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,24. Je zit daarna nergens aan vast.