Samenvatting
Samenvatting Taalkunde voor de tweede fase van het VWO
- Instelling
- Hogeschool Windesheim (HW)
Nederlandstalige samenvatting van 'taalkunde voor de tweede fase van het VWO'
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 17 pagina's
Voorbeeld 2 van de 17 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
20 beoordelingen
Door: joannedunnink • 4 jaar geleden
Door: emmakamphuis • 4 jaar geleden
Door: maudspijkers • 3 jaar geleden
Door: marycarmen56 • 4 jaar geleden
Door: ellieslife50 • 4 jaar geleden
Door: ntouwslager • 6 jaar geleden
Door: hannahjanssen • 6 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting boek: Taalkunde voor de tweede fase vanhet vwo
Hoofdstuk 1: Taal en communicatie
1.1 Inleiding: niets zonder taal
Taal is heel gewoon voor mensen
Het kost een baby een jaar om de hoofdzaken van de klanken van het
Nederlands onder de knie te krijgen
Daarna nog drie jaar nodig om zoveel woorden en grammatica te leren dat
communicatie in correct Nederlands mogelijk is
Volwassene: 30.000 woorden
Doofheid bij kinderen plotseling dreigt het gevaar dat het kind afgesloten zal
worden van de gewone menselijke samenleving
Blijvende communicatieve handicap: mensen die door bijv. Alzheimer of een
hersenbloeding hun vermogen om te communiceren kwijt zijn
Zonder taal geen cultuur, geen geschiedenis en geen wetenschap
De taal is fundamenteel voor de mens
Taalkunde: de studie van de eigenschappen van menselijke talen ( hoe ze in
elkaar zitten, hoe ze gebruikt worden, hoe ze veranderen, hoe ze geleerd
worden )
Taalkundigen: proberen te begrijpen hoe het komt dat taal zo’n fundamentele
rol in ons bestaan kan spelen
Taalvariatie: de verschillen tussen de sprekers van het Nederlands
Taalverwerving: hoe kinderen hun moedertaal leren
Taalverandering: de oorzaak van de verandering van de taal door de eeuwen
heen
Pragmatiek: het taalgebruik passend bij welke situatie en hoe begrijpen wij
elkaars bedoelingen
Semantiek: hoe kennen taalgebruikers de betekenis van woorden en
woordgroepen
Grammatica: de regels voor het vormen van woorden en zinnen in het
Nederlands
1.2 Mensentaal en communicatie bij dieren
Signaal: ontstaat als gedrag op zichzelf de functie heeft het gedrag van een
ander dier te beïnvloeden
er is een communicatiesysteem ontstaan
Hoorbaar signaalgedrag: heeft zijn oorsprong in geluiden die geassocieerd zijn
met nuttig gedrag dat in eerste instantie helemaal niet communicatief was
Zichtbaar signaalgedrag: bepaalde gedragingen van het dier die in eerste
instantie heelmaal niet communicatief bedoeld was
Veel vormen van gedrag zijn ontstaan als ritualisering
, Er is sprake van communicatie als dier X een bepaald gedrag vertoont dat gericht
is op een ander dier Y, waarbij de reactie van Y op dat gedrag een voordeel
oplevert voor X. Het gedrag van X in zo’n situatie noemen we een signaal
Signalen die in de evolutie ontstaan zijn, hebben in het geheel één functie
Een dier kan wel over verschillende signalen beschikken, maar deze staan als het
ware los van elkaar
Dit ligt anders bij menselijke communicatie
Een belangrijke eigenschap van taal is dat we nieuwe, betekenisvolle
signalen kunnen maken door eenheden te combineren tot grotere gehelen
Aantal woorden van een taal is groot, maar niet oneindig
Taal is een ‘open’ systeem = productief systseem (door de
combinatiemogelijkheden)
Productief komt niet veel voor bij dieren, maar het is niet uniek voor de
menselijke taal
Bijvoorbeeld de bijendans
Elke diersoort heeft zijn eigen communicatiesysteem, en dit wordt van generatie
op generatie overgedragen
Talen worden niet genetisch overgedragen van generatie op generatie,
maar cultureel, door middel van leren (culturele transmissie)
Culturele transmissie is niet uniek voor de menselijke taal, er zijn in het
dierenrijk meerdere vocale communicatiesystemen waarvoor het geldt
Wij, de mens, kunnen praten over dingen die niet in het hier en nu zijn
(verplaatsing). D e gebeurtenis wordt verplaats door de tijd en de ruimte
Verplaatsing komt op zich wel voor in andere communicatiessyteem dan
taal, maar de menselijke taal is zonder meer het meest flexibel
Bij dieren is communicatie in het algemeen beperkt tot een soort emotionele
lading. Een alarmsignaal is wel een verwijzing, maar geen symbolische zoals de
woordinterpretatie van mensen. Dit blijkt vooral uit het feit dat het signaal niet in
een andere context gebruikt kan worden
symbolische tekens zijn niet beperkt tot mensen, het komt ook voor bij bijv.
mensapen, maar het gaat er ongetwijfeld bij mensen wel veel makkelijker aan
toe dan bij andere dieren
Er is weinig volstrekt uniek aan de menselijke taal
menselijke talen zijn productief, doordat we oneindig veel boodschappen
kunnen maken door signalen te combineren. Ook kunnen we makkelijk nieuwe
signalen leren en maken, zonder dat we de beperkte hoeveelheid klanken
waarmee we dat doen uitbreiden
1.3 Weinig klanken versus veel signalen: dubbele articulatie
Gearticuleerd: een boodschap waarin onderdelen met specifieke waarden te
herkennen zijn
Woorden zijn opgebouwd uit klanken. Deze klanken hebben zelf geen bepaalde
betekenis
Taal is een systeem met dubbele articulatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Annemieke93. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen