Wat is ontwikkeling?
o Werner: ontwikkeling is 2 processen differentiatie (verfijnen van eerder
aangeleerd gedrag, bijvoorbeeld je kan al een bal op pakken maar later kan je
misschien meerdere ballen oppakken) en integratie (combinaties van eerder
aangeleerd gedrag, je kan 2 dingen en die voeg je samen, leren fietsen evenwicht,
afstand inschatten ect.)
o Baltes Life-span developmental psychology: leren doe je je je hele leven lang. Je
kan je niet niet ontwikkelen. Wel is er een verschil in hoeveel je ontwikkeld, als kind
ontwikkel je meer als volwassen.
Hoe kijken we naar ontwikkeling?
o Locke: zag babies als een tabula rasa (ongeschreven blad). Zodra je opgroeit word
dat blad beschreven door invloeden van buitenaf. Strikte opvoeding is dus
belangrijk, het is allemaal aanleren en geen erfelijke bagage. Als je slechte opvoeding
hebt word het kind ook slecht
o Rousseau: aangeboren natuurlijke goedheid. Kinderen moeten actief en
ontdekkend zijn en als verzorgers moet je daar de ruimte voor geven.
o Darwin: hij observeerde zijn eigen zoon, vergeleek hem met baby aap en kwam er
achter dat mensen meer aanpassingsvermogen hebben. Evolutietheorie
Waar kijken we precies naar?
o Biologisch: lichaamsontwikkeling, motorische ontwikkeling
o Sociaal: omgaan met anderen
o Emotioneel: emoties reguleren
o Cognitief: hersenen en leren
o Periodes:
Baby: 0-12 maanden
Peuter: 1-4 jaar (leren praten, leren lopen, emoties)
Kleuter: 4-6 jaar
School: 6-12 jaar
Adolescentie: 12-18 jaar
Vraagstukken in de ontwikkelingspsychologie
o Hoe verloopt ontwikkeling? Continu of discontinu?
o Hoe wordt ontwikkeling aangestuurd? Rijping of ervaring?
o Nature of nurture
College 2
Hoe kijk je naar een mens?
o Er bestaan veel verschillende theorieën over ontwikkeling,
De psychoseksuele ontwikkelingstheorie Sigmund Freud 1856-1939
o Drie aspecten van de persoonlijkheid:
Id ( - Es - het primitieve)
Ego (- Ich - het rationele)
Superego (- Über ich - het geweten)
o De vijf stadia van driftontwikkeling
1. De orale fase 0-1 jaar (focus op de mond, kind wil drinken)
2. De anale fase 1-3 jaar (focus op de ontlasting, kind wordt zinnelijk)
, 3. De fallische fase 3-6 jaar (focus op geslachtsorgaan, kind ontdekt of het een
jongetje of meisje is)
4. De latentiefase 6-12 jaar (driften gaan liggen, geweten ontwikkeld)
5. De genitale fase na 12 jaar (seksuele driften)
Het cognitieve ontwikkelingsmodel Jean Piaget 1896-1980
o Schema: Een flexibel gedachtepatroon dat bedoelt is omvat te krijgen op een
ervaring
o Schema’s kunnen groeien door zich aan te passen aan de omgeving: adaptatie
o Adaptatie door 2 processen
1. Assimilatie: de nieuwe ervaring wordt binnen het beschikbare schema
gepast.
2. Accommodatie: onder invloed van nieuwe ervaringen worden bestaande
schema’s aangepast.
De leertheorie: 3 belangrijke stromingen
o Behaviorisme/sociale leertheorie
Klassieke conditionering John Watson 1878-1958
Gedrag wordt aangeleerd en genetica heeft daar niks mee te maken
Kijkt naar waarneembaar gedrag
o Operante conditionering B.F. Skinner 1904-1990
Bekrachtiging van ‘spontaan’ gedrag
College 3: biologische aspecten van ontwikkeling
Erfelijkheid en genen
o Chromosoom: 46 chromosomen per cel (setjes van 2 chromosomen, 1 van vader, 1
van moeder) Verpakking van DNA
o DNA: hierin zitten de genen
o Genen: erfelijke informatie
o Genotype: eigenschappen die worden geërfd, niet veranderlijk
o Fenotype: observeerbare kenmerken, je uiterlijk. Kan veranderen
Bouw van de hersenen
o Hersenen ontwikkelen zich van achter naar voor en van binnen naar buiten.
o Pariëtaal kwab: taal
o Frontaal: executieve functies
Bouw van een zenuwcel:
o Neuronen: zenuwcellen. Je wilt dat deze verbindingen aan gaan met elkaar (leren).
o Neuronen bestaan uit:
Dendriet: ontvangers van sensorische informatie
Axon: info gaat door de axon naar de synaps. Hieromheen zit myeline, dit
zorgt voor snelheid
Synaps: output van het neuron
o Het zenuwstelsel moet rijpen
Flexibiliteit van een zenuwcel
o Als baby/kind maak je heel veel verbindingen waardoor er veel te veel verbindingen
ontstaan. Niet gebruikte verbindingen zullen daarna weer worden verwijderd en de
meest gebruikte verbindingen worden sterker.
o Plasticiteit: de hersenen kunnen na beschadiging functies overnemen van de kapotte
gebieden
o Hemisferen: zijn je hersenhelften
, o Lateralisatie: rijpingsproces van de hersenen. Hierbij specialiseren de hersenhelften
zich. 1 hersenhelft word leidend.
o De linker helft: stuurt de rechter kant van je lichaam aan
Taal
Expressie
Optijd komen
Volgens het boekje/aan regels houden
Planning
o De rechter helft: stuurt links aan
Creativiteit
Expressie: angst walging
Denkt in beelden
Weten
Ruimtelijk inzicht
College 4:
Lichamelijke ontwikkeling: groei in lengte en gewicht. Is een spiegel voor de
gezondheidstoestand van kinderen.
Motorische ontwikkeling: motoriek is het geheel van bewegen en bewegingspatronen dat
het kind in staat stelt zijn lichaam te gebruiken en te bewegen. Motorische ontwikkeling
vindt plaats op basis van de ontwikkeling van het zenuwstelsel.
Prenatale ontwikkeling:
o Zygote – de eerste 2 weken
Innesteling van het eitje in de baarmoederwand
o Embryo – vanaf de 3e week tot de 3e maand
Alle organen worden gevormd
o Foetus – vanaf de 3e maand tot de geboorte
Hersengroei op zijn hoogtepunt
Reflexen (vanaf de 5e maand)
Ogen openen en sluiten in de 6e maand
28 weken levensvatbaar (900 gr)
Prematuur als baby voor 38ste week is geboren (1500 gr)
40 weken: 3500 gr en 50 cm
Apgar scoring system: de beoordeling van de gezondheid van de baby. Hoe meer beweging,
hoe meer punten het kind krijgt. Maar er wordt ook gekeken naar de huidskleur (blauw
geboren) en de pols ect.
Stadia lichamelijke ontwikkeling:
o Cephalocaudal: de groei ontwikkelt zich van kop naar teen
o Proximodistal: de groei ontwikkelt zich van binnen naar buiten
o Lichaamslengte: tempo van groeien in het begin heel hoog en daarna zwakt het af.
o Pubertijd: hier zie je de verschillen tussen jongens en meiden
Hormonen: geslachtshormonen zorgen voor groei geslachtskenmerken (testosteron bij
jongens, oestrogeen bij meiden)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lynnvanvuuren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,84. Je zit daarna nergens aan vast.