Week 5: huidkanker. De minor de oncologische cliënt. De hoorcolleges en de WG lessen van week 5 bevatten alle uitgewerkte powerpoints per les, leerdoelen en voorbereidende stof uit het leerboek oncologie verpleegkunde per les.
HC pathologie
Hoorcollege
Wat is pathologie
o Ziekteleer ‘het begrijpen van ziekten’
o Ondersteunend medisch specialisme
o Onderzoek van cellen, weefsels en lichaamsvloeistoffen
o Vastellen van ziekten
o Uitsluiten van de ziekten
o Het zoek naar oorzaken en gevolgen van ziekten
o Het zoeken naar aangrijpingspunten voor therapie
Het werk van de patholoog
o Weefselonderzoek (histologie)
o Classificatie en stadiering van kwaadaardige tumoren
o Diagnostiek niet oncologische aandoeningen
o Vriescoupe/snel diagnostiek
o Moleculaire bepalingen
o Celonderzoek (cytologie)
o Obductie
o Deelname MDO
o Onderwijs
o Wetenschap
Leerdoelen
Wat de rol van pathologie bij kanker is
Waarom pathologie een essentieel onderdeel is binnen de behandeling van kanker
Wat pathologie bijdraagt in de ontwikkelingen rondom kanker
Leerboek; HF 1.9 t/m radiologisch diagnostiek
1.9.2 stadiëring
TNM-classificatie (tumor – node – metastase):
T: de grootte van de tumor
N: de mate van aantasting van de regionale lymfeklieren
M: metastasen via de bloedbaan
Voor de verschillende tumortypen worden ook nog andere stadiëringssystematieken
aangehouden:
World Health Organization (WHO)
FIGO-stadiëring voor gynaecologische maligniteiten
Breslow diktemeting bij melanomen
1.9.3 diagnostische onderzoeken
De basis van een goede diagnostiek wordt gevormd door een anamnese en een lichamelijk
onderzoek. De verschillende onderzoeksmethodieken:
133
,Pathologie
Cytologische onderzoek
Hieronder verstaat men het microscopisch onderzoek van losse
cellen:
Cytologie van vocht
Exfoliatieve cytologie, bv uitstrijkje
Dunnenaaldpunctie
Beenmergpunctie
Lichaamsexcreta; urine of sputum
Histologisch onderzoek van biopten
Via endoscoop genomen biopten uit het slijmvlies
Huidbiopten
Histologische dikkenaaldbiopten uit tumoren
Via de bronchoscoop
Via laparoscoop
Incisiebiopt
Histologisch onderzoek van operatiepreparaten
In veel gevallen vindt een operatie plaats waar de tumor wordt verwijderd. De tumor wordt
dan altijd opgestuurd naar de afdeling pathologie. Er kan dan een diagnose worden gesteld,
de uitbreiding van de tumor kan worden nagegaan, er is van belang hoe uitgebreid de
tumor ingroeit in weefselstructuren en er wordt bestudeerd of de tumor radicaal
verwijderd is.
Moleculaire pathologie
Dit zijn aanvullende testen en spelen een belangrijke rol bij de diagnose van maligne
tumoren. Er wordt onderzoek gedaan naar genetische veranderingen in de tumor.
Whole genome sequencing
Hierbij wordt het gehele tumor-DNA in één keer in kaart gebracht.
Radiologische diagnostiek
Meest voorkomende:
Röntgenfoto
Van alle lichaamsdelen kan een röntgenfoto worden gemaakt.
Röntgenfoto na het inbrengen van contrast
Hiermee kan je bijvoorbeeld het hele maag-darmkanaal afbeelden, bloedvaten en
gewrichten.
CT-scan
Het is een systeem waarbij de röntgenbuis en een geavanceerd detectiesysteem
rondom de patiënt draaien. Er kan dan een dwarsdoorsnede van de patiënt worden
gemaakt.
Magnetic Resonance imaging (MRI)
Hierbij wordt gebruikgemaakt van de magnetische eigenschappen van atoomkernen om
‘dwarsdoorsneden’ van het menselijk lichaam te verkrijgen.
Echografie
Hierbij worden geluidsgolven afgegeven via een echokop van enkele centimeters
doorsnede, die na aanbrengen van een speciale galei over de huid van de patiënt wordt
bewogen. De terugkaatsende geluidsgolven worden opgenomen door hetzelfde
apparaat.
134
,HC huidkanker
Hoorcollege
Anatomie en fysiologie
Functies van de huid:
Bescherming tegens verlies van warmt en vocht
Warmteregulatie
Uitscheiding
Waarneming
Aanmaak vitamine D
De huid is opgedeeld uit drie lagen
1. Epidermis opperhuid
o Bestaat uit meer lagen plaveisel epitheel
o Bescherming tegen inwerking van buitenaf
o De bovenste laag slijt af
Bestaat ook weer uit vijf lagen:
Stratum corneum
Stratum lucidum
Stratum granulosum: keratine (hoornstof, zorgt voor de stevigheid)
Stratum spinosum
Stratum basale: melanocyten (maakt de kleur van je huid)
2. Dermis lederhuid
o Liggen bloedvaatjes in
3. Subcutis onderhuids bindweefsel
o Hoort officieel niet bij de huis
Epidemiologie en etiologie
o Per jaar ongeveer 60.000 nieuwe patiënten per jaar met een maligne huidtumor
o Incidentie stijgt met 10% per jaar
Belangrijkste veroorzaker is chronische irritatie van de huid. Bekendste irritatiebronnen:
o UV-licht
o Ulcera
o Röntgenstraling
o Contact met carcinogene stoffen
o Immunosuppressiva
Huidtypen
Huidtypen 1: verbrandt snel en wordt bijna niet bruin
Huidtypen 2: verbrandt snel, wordt langzaam bruin
Huidtypen 3: verbrandt zelden, wordt gemakkelijk bruin
Huidtypen 4: verbrandt bijna nooit, bruint zeer goed
Huidtypen 5: Aziatische type, zeer goed bestand tegen de zon
Huidtypen 6: negroïde type, zeer goed bestand tegen de zon.
Huidtumoren
135
, o Basaalcelcarcinoom: 75%
o Plaveiselcelcarcinoom: 13%
o Melanoom: 10%
o Merkelcelcarcinoom: ongeveer 0,1%
o Overige ongeveer 1%
Basaalcelcarcinoom (BCC)
o Maligne tumor van keratinocyten
o Middelbare en hoge leeftijd
o 1 op de 6 Nederlanders krijgt in zijn leven 1 of meer BCC
o Geen verschil tussen man en vrouw
o Vooral op het hoofd en in het gelaat, soms romp
o Groeit langzaam, maar lokaal invasief
o Metastaseert vrijwel nooit
Kenmerken
o Verheven, glad, glazig bolletje met gelobde rand
o Rode, soms schilferende plek met nauwelijks waarneembaar opgeworpen randje
o Vlak ulcus met een iets verheven rand en infiltraat daaromheen
o Putje met een omgevend subcutaan infiltraat
Welke typen
o Nodulair
o Superficiele
o Sprieterig
o Micronodulaire
Prognostische factoren recidieven
Diagnostiek BCC
o Ponsbiopt/stansbiopt
o Dermatoscopie
Behandeling BCC
Veel factoren die meewegen in de behandelkeuze
o Tumorkenmerken
o Patiëntkenmerken
o Leeftijd
o Multimorbiditeit
o Compliance (therapietrouw)
Chirurgie
o Excisie
136
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nchoukes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
