Module 3 Samenvatting sociologie
College 1
Homo sociologius
- Van den Vondel: De wereld is een schouwtoneel, elk speelt zijn rol en krijg zijn deel
o Roltheorie - > Analyse gedrag
o Veel gedrag is (min of meer) voorspelbaar -> Maatschappelijk bepaald kuddegedrag
o Mulitcausaliteit: Genen, groeperingen, cultuur, sociale ongelijkheid, macht en
maatschappelijke ontwikkelingen staan niet los van elkaar.
Kritische noot: homo sociologicus of homo economicus (calculerende burger)
- Mechanismen:
o Individualisering van problemen (blaming the victum versus blaming the society) en
uitstoting
o ‘Het heft weinig zin om voor dit tentamen te leren, ik haal het toch niet
Hoofdstuk 6 Hendrix: Macht
- Beinvloedbaar in overeenstemming met bedoeling ‘machthebber’
- Dwang/gezag (rationeel, tradioneel, charismatisch)/ Manipulatie
o Waarop is het gebaseerd
o Vermogen om handelingsmogelijkheden van anderen effectief te sturen en vorm te
geven.
Macht en politiek
- Waarom? Macht geeft:
o Lekker gevoel
o Onafhankelijk
o Bevrediging eigen behoeften
o Meer mogelijk (ook om anderen te helpen)
- Democratie/populisme
o Media en lobby
Beinvloeding en (on)macht client
- Reclame -> propaganda
- Framing en nepnieuws -> Wat is waarheid?
o Veranderende rol media -> vluchtigheid (onzekerheid, wantrouwen, scepsis burger)
- Wantrouwen t.o.v. de staat
o Verstatelijkte solidariteit (abstract)
o Latrogenese (Illich) -> zieke afhankelijkheid die uit het zorgsysteem zelf voortkomt
o Marktwerking en zelfredzaamheid als oplossing
Hoofdstuk 7 Hendrix Sociale verandering
- Panta Rhei
- Veranderingen in de cultuur en structuur van een samenleving over een langere periode
- Veranderingen afgelopen 25 jaar
o Duideling o.b.v. persoonlijke ervaringen, cultuur, maatschappelijke omstandigheden,
mens- en maatschappijvisie en belangen
- Verschijningsvormen: demografie, concreet gedrag, siciuale structuur, cultuur
, Sociale veranderingen – gangmakers
Paragraaf 7.5
- Politiek
- Sociale problemen
- Wetenschappelijk onderzoek
- Rampen, oorlogen en depressies
- Technologische uitvindingen
- Pressiegroepen en actiegroepen
- Vakbonden
- Sociale beweging -> bundeling van individuen, groeperingen en organisaties die op grond van
een gemeenschappelijke opvatting….
o Wet van de remmende voorsprong – wet van de stimulerende achterstand
Sociale veranderingen
- Democratisering
- Individualisering
- Doorwerking in = technologische ontwikkelingen en multiculturalisering
Artikel Van Ewijk, Maatschappelijk werk in een sociaal gevoelige tijd
- Dynamische tijd (staat van complexheid)
- SW: niet bezighouden met achterstand benadering en behandeling stoornissen, maar
mensen met ‘sociaal onvermogen’, de belangrijkste vaardigheid (anno nu)
- Wie hebben het moeilijk?
o Blz. 19/20: de dolende, de vastgelopene, de genegeerde, de mishandelde, de
ontspoorde
- Taak SW: activeren en inbedden (met oog op vergemakkelijken sociaal functioneren)
Artikel Duyvendak, Zeven mythen over de wijkaanpak
- Mythen: verzonnen verhalen die een wijze les bevatten, een moraal
- Aanname: ‘Differentiatie leidt tot sociale cohesie en integratie
o Ideaal: vermengigingsgedachte
o Wijkgedachte heeft oude papieren – vorige eeuw: ‘grote stedenbeleid en sociale
vernieuwing -> wijkgerecht/ territoriumdrift
College 2
Dekker: Hoe de samenleving het gezinsleven beinvloedt. Een sociologische schets van het gezin in de
laatmoderne samenleving
- Relatie gezin -> samenleving (idee: goed functionerend gezin is goed voor de samenleving)
- Thema autonomie -> verbondenheid. Zoektocht naar balans (in relaties, werkvloer, buurten
en samenleving)
o Wel behoefte aan verbodenheid, maar ontwikkelen autonomie heeft prioriteit
o Beiden behoren bij basisbehoeften mens
o Balans is sleutel begrijpen relaties in gezinnen en andere gemeenschappen
- Diverse gezinsnota’s (bijv. alle kansen) hebben als strekking:
o Toerusting voor maatschappelijk leven en plek om bij te tanken
o Overdracht essentiele normen en waarden
- Opvoeders ‘doen het goed’, maar voelen veel onzekerheid en zijn niet altijd tevreden
- Invloed samenleving op bijvoorbeeld gezondheid (autisme kinderen) -> toenemende
complexiteit en dynamiek samenleving
- Opkomst verzorgingsstaat -> relaties hebben geen economische noodzaak meer
