In deze samenvatting vind je alle informatie uit de lessen terug. Hierin zijn de powerpoints verwerkt. Ook vind je alle benodigde literatuur uit de gegeven bronnen:
- Ontwikkelingspsychologie: Hoofdstuk 1 t/m 11
ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE
LES 1: INLEIDING – STROINGEN – DISCUSSIEPUNTEN
WAT IS PSYCHOLOGIE?
De psychologie houdt zich bezig met de volgende vragen:
Waarom gedragen mensen zich zoals ze zich gedragen (= hoe kunnen we het gedrag
verklaren?)
In hoeverre en hoe kunnen we gedrag voorspellen?
Hoe kunnen we gedrag beïnvloeden?
Hoe kunnen we probleemgedrag behandelen?
HOE VERKLAREN WE GEDRAG?
In de psychologie wordt ddat op heel verschillende manieren gedaan”:
Er zijn veel verschillende benaderingswijzen of stromingen
Iedere benadering of stroming heeft een eigen verklaring en ook daarmee samenhangende
benadering van probleemgedrag.
7 STROMINGEN
Psychoanalyse o.a. Freud, Erikson
Ervaringen uit de vroege kinderjaren zijn bepalend voor het verdere leven
Gedrag wordt gestuurd door onbewuste processen.
Behaviorisme o.a. Pavlov, Skinner
Mensen komen op de wereld als een onbeschreven blad.
Alleen waarneembaar gedrag is te onderzoeken, de rest is ‘black box’ en niet te kunnen.
Alle gedrag is aangeleerd.
(en ook weer af te leren)
Cognitieve psychologie o.a. Piaget
De inhoud van de ‘black box’ is juist
wel belangrijk
Mensen zijn actieve
informatieverwerkers.
Wat zijn motivaties voor gedrag?
Waaromvraag.
Mensen zijn actief en creatief.
Je bent druk bezig je een beeld te
vormen van de werkelijkheid.
Interpretatie van een situatie leidt
tot bepaald gedrag.
Humanistische psychologie o.a. Rogers,
Maslow
Mensen zijn verantwoordelijk voor hun keuzes en hun gedrag.
Mensen zijn gericht op groei en ontwikkeling.
Systeemtheorie o.a. Watzlawick
, Gedrag wordt bepaald door de situatie, de omgeving waarin mensen verkeren:
Iemand is niet verlegen maar verlegen in een bepaalde situatie.
Biologische psychologie (Charles Darwin, Konrad Lorenz)
Gedrag wordt bepaald door:
Hormoonhuishouding
Stofwisselingsprocessen
Chemische processen in de hersenen
Erfelijke aanleg
Gedrag is genetisch bepaald en is doorgegeven door onze voorouders
Gedragsgenetica
Survival of the fittest = natuurlijke selectie
WAT IS ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE?
Dat deel van de psychologie dat zich richt op (de menselijke) ontwikkeling.
Houdt zich bezig met de zichtbare (hoorbare) veranderingen die een kind in de loop der jaren
meemaakt én de mechanismen die hier achter schuilgaan.
Omgevingspsychologie
Fysieke omgeving
Persoonlijke ruimte
Hall
Hoe verloopt ontwikkeling?
Continu
o Geleidelijk
Discontinu
o Sprongsgewijs
Kun je gedrag/ontwikkeling voorspellen?
In de praktijk vaak te weinig stabiliteit in gedrag/persoonseigenschappen om het latere gedrag
goed te kunnen voorspellen.
Stabiele eigenschappen:
o Agressie
o Intelligentie
NATURE
Rousseau
Montessori
Voorgeprogrammeerd: rijping zenuwcellen
Genen
Groei is toename: meer is beter
,FASETHEORIEËN
Is een fase eenmaal afgerond, dan komt het gedrag uit die fase niet meer voor (Piaget) of
soms nog wel (Freud).
Kritieke of gevoelig perioden.
Voorbeeld van een fasetheorie
De ontwikkelingstheorie van Erik Erikson.
Deze theorie gaat over het sociaal-emotionele ontwikkelingsgebied.
Persoonlijkheid, identiteit
Erik Erikson hoort bij de psychodynamische (psychoanalytische) stroming.
LES 2: FYSIEKE ONTWIKKELING
ZWANGERSCHAP
Bevruchting – innesteling – ontwikkeling embryo – groei van de foetus
Duur: 40 weken (9 maanden) vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie.
Prematuur
Dysmatuur
INVLOEDEN OP DE ONTWIKKELING
Erfelijke aanleg
Prenataal:
o Chromosoomafwijkingen en mutaties
o Biologische omgevingsinvloeden
Infectieziekten
Voeding
Leeftijd
Stress
Alcohol/roken/medicatie/drugs
Chemicaliën/straling
Perinataal:
o Vroeggeboorte
o Zuurstofgebrek
o Traumata of infectie
FAS: foetaal alcohol syndroom
Postnataal
o Biologische factoren
o Gezin
o School
o Vriendjes/vriendinnetjes
o Socio-culturele factoren
o Economische/politieke factoren
ONTWIKKELING VAN DE ZINTUIGEN
Een kind wordt geboren met zintuigen die vaak al in de baarmoeder functioneren.
Zien
o Licht en donker
o Contrast tussen voorwerp en omgeving
o Scherp zien op afstand van 20 centimeter (de afstand tot het hoofd van de moeder als
de baby aan de borst ligt).
, o Steeds scherper en meer details zien
o Diepte zien
o Kleur zien
o Vooral novelty preference: baby’s hebben de voorkeur voor het zien van nieuwe
verrassende dingen.
Gehoor
o Voorkeur voor bekende geluiden.
o Moeders hart
o Stem van moeder
o Muziek/klanken met hoge tonen en zang
o Ritme
o Voorkeur voor moedertaal na zes maanden
o Selectie leren maken in prikkels
o Vooral habituatie: wennen aan geluiden waardoor ze niet meer reageren (tikkende
klok).
Smaak
o Baby proeft smaak vruchtwater
o Voorkeur voor zoet
Reuk
o Voorkeur voor geur eigen moeder
o Hulpmiddel om borst te vinden
o Voorkeur voor zoete geuren
Evolutionair bepaald/instinctief
Oogjes baby afgesteld op scherp zien op 20 cm afstand = afstand ogen moeder – ogen baby
bij borstvoeding
Bij geboorte zal moeder kind recht aan willen kijken op afstand van 20 cm.
Bij geboorte zal elke moeder het kind in zelfde volgorde onderzoeken.
Als je tegen een baby praat: wenkbrauwen omhoog, grote ogen opzetten, hoge toon.
Een baby oppakken en troosten als deze huilt.
Baby heeft zenuwstelsel-netwerk ter beschikking
Ontwikkeling hersenen
Groei en snoei
Verschillend per hersengebied
Prefrontale cortex: gaat lang door met ontwikkelen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evialdenzee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.