Mensen stellen inkopen vaak gelijk aan het aanschaffen van producten. Dit klopt niet, dit is
kopen. Inkoop is de professionele inkoop voor een organisatie. Deze moet gestructureerd en
beleidsmatig plaatsvinden.
Het begrip inkoop kun je op verschillende manieren opvatten:
1. Als de aanschaf zelf
2. Als functioneel gebied van een organisatie
3. Als afdeling
De inkoper is degene die de aanschaf doet. Ten slotte is er ook inkoop als afdeling. Dat is
de afdeling binnen de organisatie die is aangewezen om aankopen te organiseren.
De inkoop helpt de organisatie in de veranderende omgeving te overleven. Een organisatie
stelt in het algemeen de volgende eisen aan inkoop:
● Inkoop moet ertoe bijdragen de kwetsbaarheid van de onderneming ten opzichte van
leveranciers, concurrenten en afnemers op de lange termijn te minimaliseren.
● Inkoop moet actief participeren in het vinden van leveranciers die in staat zijn om
mee te denken over toekomstige technologische ontwikkelingen.
● De inkoop moet er zorg voor dragen dat leveranciers meerwaarde opleveren voor de
organisatie.
Een eenvoudige definitie van inkoop is: Inkoop is alles waar een externe factuur tegenover
staat. Deze definitie doet echter geen recht aan de taak van inkoop. Een uitgebreidere
definitie is: het van externe bronnen betrekken van alle goederen en diensten die
noodzakelijk zijn voor de bedrijfsuitoefening, de bedrijfsvoering en de instandhouding van
het bedrijf, degen de voor de organisatie meest gunstige voorwaarden.
Inkoop is niet alleen meer gericht op het primaire proces maar op het geheel, dus ook op
inkoop voor het ondersteunende proces. Inkoop is te verdelen over d verschillende
dimensies van een organisatie:
● Strategisch: Het vertalen van de organisatiestrategie naar een inkoopstrategie
● Tactisch: Het beheersen van een bestand van leveranciers
● Operationeel: Het inkopen zelf
Bij het bedenken van een inkoopstrategie is het onverstandig om op één aspect te focussen,
zoals lagere inkoopprijs. Je moet ook andere aspecten meenemen en zorgen dat de
strategie aansluit bij de missie en strategie van de organisatie.
1.2 Inkoop binnen de keten
,Succes hebben als organisatie impliceert dat alle onderdelen van de organisatie geld
moeten samenwerken. De mate waarin onderdelen van een organisatie elkaar versterken is
wat momenteel een onderscheidend kenmerk is.
Als je de herkomst van de producten van een organisatie vanaf oerleverancier tot
eindconsument met elkaar verbindt, krijg je supply chain. Het is belangrijk dat je als bedrijf
de zwakke afdeling verbeterd om zo het gehele bedrijfsproces te verbeteren. Het is de taak
van inkoop om deze integrale gedachte te ondersteunen en te kijken of en hoe ze zwakkere
schakels, binnen of buiten eigen organisatie, kan helpen zich te verbeteren.
Inkoop moet ernaar streven om meerwaarde voor de eigen organisatie te creëren. Dat kan
direct of indirect. Indirect, door bijvoorbeeld goede faciliteiten te kopen waardoor experts
goed kunnen werken. Direct door het product met een juiste inkoop meer waard te maken
dan de waarde van alle inspanningen die het bedrijf zelf kan leveren om het product te
maken. De meerwaarde meet je aan de hoeveelheid geld die de klant bereid is meer te
betalen dan wat de productie heeft gekost.
Door producten of diensten in te kopen, creëer je als inkoper een keten waarvan je bedrijf
deel gaat uitmaken. Het inkoopkanaal is de weg waarlangs een organisatie producten of
diensten verwerkt. De keuze voor een inkoopkanaal bepaalt daarom al voor een deel welke
bedrijven onderdeel van jouw keten zullen gaan vormen.
Een inkoopafdeling heeft twee mogelijke inkoopkanalen:
1. Direct kanaal: een producten levert direct aan de inkopende organisatie zonder
tussenhandel
2. Indirect kanaal: De leverancier levert goederen via een of meer tussenstappen.
Nadeel hiervan is dat het product duurder wordt omdat de tussenhandelaren ook geld
moeten verdienen. Ook kan het zijn dat de leverancier afhankelijk wordt van de
tussenhandel voor zijn afzet.
Welk kanaal een inkoper uiteindelijk gebruikt, hangt af van de volgende factoren:
● De strategie
● De beschikbaarheid van een kanaal
● De wettelijke beperkingen
● Ketenmacht
● De specifieke deelmarkt
Welk inkoopkanaal het beste is, hangt af van de verhoudingen op de markt, de
vraagpatronen van de inkooporganisatie, de infrastructuur, de beschikbare technologie en
de niches op de inkoopmarkt.
1.3 De (noodzakelijke) meerwaarde van inkoop
1.3.1 Van organisatiestrategie naar inkoopbeleid
Om de vertaalslag van een organisatiestrategie naar een inkoopbeleid te maken moet je een
inkoopplan opstellen. De basis voor het handelen, de opzet en het functioneren van de
, inkoopafdeling is te vinden in het strategisch inkoopplan, ook wel inkoopbeleid genoemd.
Een strategisch inkoopplan bevat:
● inkoopdoelstellingen die zijn afgeleid van organisatiedoelstellingen
● Een inkoopstrategie waarin wordt beschreven hoe de inkoopdoelstellingen worden
gerealiseerd
● De hoofdlijnen van het leveranciersmanagement
● De wijze waarop de inkooporganisatie is vormgegeven
Vanuit dit plan worden tactische inkoop plannen opgesteld. Elementen van dit plan zijn:
● Inrichting van het leveranciersbestand voor de artikelgroep
● Wijze waarop de leveranciers binnen de artikelgroep worden ontwikkeld
● Hoe leveranciersprestaties worden gemeten
● Voor welke contractvormen wordt gekozen
● Op welke wijze risico’s worden geminimaliseerd
● Planning van de activiteiten om het plan te realiseren
Een goed model om inkoop te verankeren in de bedrijfsstrategie is de strategische driehoek
van Van Weele. Dit model helpt een inkoper om keuzes te maken ten aanzien van:
1. Afnemers
Identificeer welke doelgroepen de primaire afnemersgroepen vormen van de producten of
diensten van de organisatie.
2. Concurrenten
Door middel van benchmarking kijk je naar de concurrentie
3. Leveranciers
1.3.2 Inkoop en de positie op de verkoopmarkt
Voor het bepalen van de werkelijke bijdrage van een bedrijfsonderdeel aan de
bedrijfsdoelstelling kan het vijfkrachtenmodel van porter worden gebruikt:
1. Dreiging van nieuwe toetreders
2. Onderhandelingsmacht van kopers
3. Onderhandelingsmacht van leveranciers
4. Rivaliteit tussen concurrenten
5. Dreiging van substituten voor producten of diensten
Het draait om de perfect fit, ofwel de mate waarin de positionering van een organisatie past
op de gekozen markt. Er zijn drie strategieën:
1. Kostenleiderschap
2. Differentiatiestrategie
3. Focusstrategie
De mate waarin inkoop een rol speelt binnen de bedrijfsstrategieën hangt af van de vraag
hoeveel er ingekocht wordt ten opzichte van het eindproduct. Voor inkoop is vooral de relatie
tussen de prijs van aangeschafte producten en de omzet van belang. Hoe hoger het
inkoopaandeel, hoe belangrijker inkoop is.
1.3 Inkoop en winst
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tychovanderstraaten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.