1. Functionele analyse
1.1 Inleiding
Deze analyse zorgt voor inzicht in de doelen van de
schrijver en richt zich dan ook op de doelgroep(en). Eerst
wordt er gekeken naar de context van de tekst en
vervolgens wordt steeds gedetailleerder naar de tekst
gekeken.
1.2 Achtergronden van de functionele analyse
Twee inspiratietheorieën voor de functionele analyse:
taalhandelingstheorie en tekstkwaliteit.
1.2.1 Taalhandelingstheorie
Theorie over de verbinding van de betekenis van een
taaluiting en de functie die daarbij hoort. Hierbij wordt
gebruik gemaakt van bepaalde taalhandelingen die
opgebouwd zijn in drie delen, locutie, illocutie en
perlocutie. De locutie is de uitspraak zelf, de illocutie is
wat de spreker wil bereiken met de uitspraak en de
perlocutie is wat de ontvanger van de boodschap ermee
doet.
Taalhandelingen kunnen zowel direct als indirect
geformuleerd worden. Wanneer iemand vraagt: ‘Doe je
het raam even dicht?’ is dit op een directe manier.
Wanneer iemand echter: ‘Wat is het hier koud’ zegt, is
dit meer een mededeling dan een vraag. Toch kan dit
door ons opgevat worden als een verzoek om het raam
te sluiten wanneer deze open staat.
1.2.2 Tekstkwaliteit
Theorie over wat een tekst een goede tekst maakt. Dit
hangt sterk af van de functie van de tekst
(begrijpelijkheid, overtuigingskracht, bruikbaarheid,
, enz.). Belangrijke uitgangspunten door Pander Maat en
Lentz (1994):
‘Functionele analyse moet leiden tot voldoende
informatie voor de schrijver van de tekst om deze te
kunnen verbeteren.’
‘De context waarin de tekst een rol speelt, is het
uitgangspunt van de analyse. Deze moet dan ook
nauwkeurig bestudeerd worden voorafgaand aan de
eigenlijke analyse.’
Het is eigenlijk een methode voor bestaande teksten,
maar kan ook goed gebruikt worden voor het schrijven
van een nieuwe tekst.
1.3 Methode stap 1: analyse van onderwerp, zender,
doelgroep en organisatiedoelen
De kern van de functionele analyse is om te bepalen
welke effecten de schrijver bij de lezers probeert te
bereiken. Dit komt terug in de tweede en derde stap.
Maar voorafgaand aan dat, moeten er eerst een aantal
andere gaten ingevuld worden: de zender, het
onderwerp, de doelgroep en het organisatiedoel van de
tekst. Hiervoor is het niet nodig de tekst grondig te
lezen, maar meer te kijken naar aspecten die je
makkelijk uit de tekst haalt. Ook wordt er gekeken naar
context (alles wat je niet direct uit de tekst zelf haalt).
1.3.1 Onderwerp en de zender
Het onderwerp kun je vaak makkelijk uit de tekst halen.
De schrijver hoeft niet per se bekend te zijn bij het
publiek, het kan ook bijvoorbeeld om een organisatie
gaan die een professionele schrijver voor een
reclametekst aangenomen heeft. De zender van de tekst
is dan die organisatie en niet de specifieke schrijver.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Marloesvdstelt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.