Samenvatting Burgerlijk Recht 2
Rechtshandeling en Overeenkomst
Hoofdstuk 2 – Totstandkoming
Het tot stand komen van rechtshandelingen
Algemeen;
o Rechtshandeling veronderstellen de keuzevrijheid van het individu ->
wilsverklaring (art. 3:33); een rechtshandeling + op rechtsgevolgen gericht +
geopenbaarde wil
o Bescherming van vertrouwen; de wilsverklaring richt zich tot anderen van wie
de positie bepaald wordt door de inhoud hiervan -> art. 3:35 en 3:36
De verklaring;
o Een wilsverklaring kan in iedere vorm geschieden (3:37) met de uitzondering dat
een bijzondere vorm in acht moet worden genomen, waarvan het gevolg te
vinden is in 3:39
o 3:37 lid 4; wordt een verklaring verkeerd overgebracht door een
communicatiemiddel of bode dan geldt deze verklaring als een verklaring van de
afzender
o 3:37 lid 3; een persoon moet de verklaring goed en tijdig hebben ontvangen,
anders zal zij geen werking hebben tenzij het niet of niet tijdig ontvangen te
wijden is aan zijn eigen handelen
Centavos / Stichting Nieuwenhuis; normatieve uitleg van ontvangen van
een brief waarbij de maatstaaf is dat de afzender moet kunnen bewijzen
dat hij mocht aannemen dat de brief zou aankomen bij de ontvanger
o Het intrekken van een vordering kan door gebruik te maken van een ander
communicatiemiddel die de andere kan inhalen
De andere verklaring moet de ontvanger gelijktijdig of eerder bereiken
(3:37 lid 5)
De wilsvertrouwensleer
De wilsvertrouwensleer ex. 3:35;
o 3:35; de uiterlijke schijn gaat boven de interne wil van de handelende persoon
Heeft betrekking op de schijn dat de verklaring welgemeend was ->
mocht iemand menen dat de verklaring de wil juist weergaf
o Oneigenlijke dwaling; partijen hadden een onjuiste voorstelling in omtrent de
inhoud van de verklaringen
De inhoud berust op een verspreking of verschrijving
De inhoud wordt onjuist overgebracht door een communicatiemiddel of
bode
De inhoud wordt door de partijen verschillend opgevat als gevolg van
dubbelzinnig woordgebruik
De verklaring richt zich tot een door de afzender niet bedoeld persoon
Verklaring is afgelegd onder invloed van een geestelijke stoornis (3:34)
-> de met de verklaring overeenstemmende wil ontbreekt en moet
bewezen worden door degene die stelt dat de wil ontbrak
o Gerechtvaardigd vertrouwen;
Een verklaring of een gedraging van de persoon aan wie de wederpartij
het vertrouwen tegenwerpt
ING / Bera-arrest; het vertrouwen moet gegrond zijn op feiten en
omstandigheden die voor risico van de verklaarder komen en
waaruit naar verkeersopvattingen die schijn kan worden afgeleid
Door de wederpartij is opgevat als een tot haar gerichte verklaring van
een bepaalde strekking
, Is het subjectief verkeerd opgevat dan kan van 3:35 geen
toepassing zijn
Het blijft een waardering van de omstandigheden van het concrete geval
van wat men wel en niet uit een verklaring had mogen afleiden
o De wederpartij moet bij de toepassing van 3:35 we te goeder trouw zijn geweest
in de zin van 3:11 -> er wordt dus veronderstelt dat er onderzoek is gedaan
indien hier aanleiding voor bestaat
Aanleiding in het onverwachte / plaats van de handeling / vaardigheden
die men mag verwachten
o De bescherming van de bevoegdheid heeft in het huidig recht twee nuanceringen
doorgemaakt;
Bij rechtshandelingen om niet zal de wederpartij er minder snel op
mogen vertrouwen dat de verklaring welgemeend was dan bij
overeenkomsten onder bezwarende titel
Westhoff / Spronsen-arrest; heeft de verklaring ingrijpende gevolgen
voor hem die de verklaring aflegde, kunnen redelijkheid en billijkheid
een beroep op 3:35 in de weg staan
o De uitleg van de wilsvertrouwensleer; enerzijds kijken naar de verklaarde wil,
wat heeft iemand verklaard en wat beoogde hij daarmee en anderzijds kijken
naar het gerechtvaardigd vertrouwen, wat had iemand kunnen afleiden uit de
verklaring (Haviltex)
De rechtshandeling onder tijdsbepaling of voorwaarde;
o Onder voorwaarde; de rechtsgevolgen van de rechtshandeling worden
afhankelijk gesteld van een voorval dat onzeker is
o Onder tijdsbepaling; het zal zeker plaatsvinden maar het tijdstip is nog onzeker
o Uitzonderingen;
3:38; uit de wet of aard van de rechtshandeling kan voortvloeien dat voor
voorwaardes geen plaats is
3:85 geen overdracht onder tijdsbepaling
o Geen terugwerkende kracht; vooral van belang bij onverschuldigde betaling,
indien anders onverschuldigde betaling zou optreden
Ongedaanmakingsregeling van 6:24
Bescherming van derden; schijnhandeling
o Derden kunnen zich beroepen op de bepaling uit 3:36;
De derde moet objectief (aanleiding) en subjectief (daadwerkelijk)
vertrouwde en te goeder trouw was in de zin van 3:11
De schijn moet herleid kunnen worden tot een verklaring of gedraging
van degene ten koste van wie de bescherming gaat
De derde moet het ontstaan, bestaan of tenietgaan van een bepaalde
rechtsbetrekking hebben aangenomen
De derde moet voortbouwend op zijn vertrouwen hebben gehandeld
Degene door wiens toedoen de derde vertrouwde op de ware stand van
zaken geen beroep kan doen
Het tot stand komen van overeenkomsten
Het aanbod;
o Het aanbod-aanvaardingsmodel (6:217); een aanbod komt tot stand door aanbod
en aanvaarding daarvan
o Wat is een aanbod? Een eenzijdige gerichte rechtshandeling
Er wordt een voorstel gedaan tot het sluiten van een overeenkomst + alle
essentiële elementen
, Voor een koopovk mag het vereiste van bepaalbaarheid niet ontbreken
(6:227); er moet altijd duidelijk zijn om wat het gaat en de hoeveelheid
hiervan
Er kan ook sprake zijn van een openbaar aanbod als het niet gericht is tot
een bepaalde persoon maar tot het publiek
o De uitnodiging om in onderhandeling te treden wanneer men nog is in de
precontractuele fase is
Of een voorstel een aanbod is moet uitgelegd worden aan de hand van
zijn verklaring en wat de wederpartij heeft mogen afleiden hieruit (3:33
en 3:35)
Hofland / Hennis; een advertentie leent zich er toe als uitnodiging om te
onderhandelen
o De inhoud van het aanbod dient bepaald te worden aan de hand van de
wilsvertrouwensleer, iemand kan er niet zomaar vanuit gaan dat iemand nog tot
het aanbod bereid is
o Aantastbaarheid en herroepelijkheid van een aanbod;
Een aanbod is o.g.v. 6:218 nietig of vernietigbaar op dezelfde gronden als
meerzijdige rechtshandelingen -> iemand hoeft dus niet op aanvaarding
te wachten
Een aanbod kan niet meer worden herroepen als het al is aanvaard
(6:219)
Een aanbod is onherroepelijk wanneer het een termijn voor
aanvaarding inhoudt of deze onherroepelijkheid ergens anders
uit blijkt -> inhoud middels wilsvertrouwensleer
Er wordt duidelijk dat de wederpartij enige tijd nodig heeft om
een besluit te maken
Iedere verklaring die nog niet ontvangen is kan men intrekken
d.m.v. een sneller communicatiemiddel (3:37 lid 5 en 6:219 lid 1)
o De optie; beding waarin een van de partijen zich bindt om indien de ander dat
wenst een ovk te sluiten (6:219 lid 3)
Een optie kan niet herroepen worden
o Een vrijblijvend aanbod kan ook nog na aanvaarding worden herroepen (3:37 lid
2 en 6:219 lid 2)
o Op uitloving zijn in beginsel de regels van aanbod van toepassing 6:620; een
uitloving kan herroepen of gewijzigd worden indien er sprake is van gewichtige
redenen
Wordt het aanbod herroepen of gewijzigd voordat het is aanvaard maar
heeft iemand als kosten gemaakt ter voorbereiding dan zal de rechter een
billijke schadeloosstelling toekennen (6:620 lid 2)
o Bevat een aanbod geen termijn dan volgt uit 6:621 lid 1 dat;
Een mondeling aanbod vervalt als het niet onmiddellijk wordt aanvaard
Een schriftelijk aanbod vervalt als het niet binnen redelijke termijn wordt
aanvaard
o Een aanbod kan ook vervallen doordat het wordt verworpen ex. 6:621 lid 2 -> wil
iemand het aanbod later alsnog aanvaarden dan geldt dit als een nieuw aanbod
Een aanbod kan ook vervallen door dood / handelingsonbekwaamheid /
bewind / faillissement
De aanvaarding van het aanbod
o De aanvaarding is de bevestiging van een gericht aanbod;
In beginsel kan in iedere vorm worden aanvaard tenzij anders wordt
bepaald (3:37 lid 1)
De aanvaarding moet gericht zijn tot de aanbieder
, De wilsverklaring moet voor aanvaarding inhoudelijk overeenstemmen
met het aanbod
De aanvaarding moet betrekking hebben op een nog geldig tot de
wederpartij gericht aanbod
o Aanvaarding in geval van rechtshandelingen om niet ontstaat door het niet
onverwijld afwijzen van een aanbod
o Is een aanbod komen te vervallen dan is er in beginsel geen sprake van
aanvaarding, echter zijn hierop uitzonderingen;
Het verval van het aanbod beschermt de aanbieder, wil hij de
aanvaarding laten gelden dan kan hij dit doen, zolang hij dit de
wederpartij maar mededeelt (6:223 lid 1)
De aanbieder behoorde te begrijpen dat het voor de wederpartij
onduidelijk was dat de aanvaarding te laat was, de aanvaarding is dan
geldig als de aanbieder niet spoedig meedeelt dat het aanbod was komen
te vervallen (6:223 lid 2)
3:37 lid 3 + 6:224; wanneer het niet tijdig bereiken van de aanvaarding
veroorzaakt is door de nalatigheid van een mindere, heeft de verklaring
haar werking vanaf het moment dat zij zonder die nalatigheid zou zijn
ontvangen
o Volgens 6:225 geldt een aanvaarding die afwijkt van het aanbod als een
verwerping van dat aanbod en als de aanvaarding van een nieuw aanbod
Lid 2; tenzij het aanbod afwijkt op slechts ondergeschikte punten
Lid 3; de algemene voorwaarden waarnaar het aanbod verwijst,
prevaleren boven die van de aanvaarding tenzij de algemene
voorwaarden in de aanvaarding uitdrukkelijk worden afgewezen ->
battle of forms
De precontractuele fase;
o De voorovereenkomst; de precontractuele fase wordt geregeerd door de
redelijkheid en billijkheid en niet langer door de ongeschreven
zorgvuldigheidsnorm van art. 6:162 -> arrest Baris/Riezenkamp
o Rompovereenkomst; als er nog wordt onderhandeld kan over hetgeen dat al wel
een overeenstemming heeft bereikt een rompovereenkomst bestaan als voldaan
is aan de volgende voorwaarden;
De punten waarover de partijen het al eens zijn moeten de essentie van
de overeenkomst omvatten -> bepaalbaarheidseis 6:227
Wat is de bedoeling van partijen? Zien zij zich al gebonden aan hetgeen
reeds overeengekomen is?
o De Plas/Valburg-doctrine; de gevolgen die verbonden zijn aan het afbreken van
de onderhandelingen in het geval er nog geen rompovereenkomst is, volgt uit de
redelijkheid en billijkheid. Hiervoor moeten drie stadia onderscheiden worden;
Eenieder is vrij om te beslissen of en met wie men een overeenkomst
aangaat; onderhandelingen afbreken mag derhalve
Worden door de ene partij bepaalde kosten gemaakt dan moet de andere
partij deze in een schadevergoeding voor haar rekening nemen
Het staat de partijen niet langer vrij de onderhandelingen af te breken, de
wederpartij zou in rechte kunnen vorderen dat de onderhandelingen
worden voortgezet of er kan een schadevergoeding of vergoeding van de
gederfde winst worden gevorderd
Dit is wanneer de wederpartij mocht vertrouwen dat er enigerlei
een contract mocht volgen uit de onderhandelingen
De ruwe contouren van het contract moeten zichtbaar zijn
geweest en er moet een gerechtvaardigd vertrouwen bestaan->
VSH / Shell
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper leontiencombee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,74. Je zit daarna nergens aan vast.