Gezondheidsrecht
Week 1 – Inleiding en corona
Wat is gezondheidsrecht?
Horizontaal specialisme binnen rechtsgeleerdheid
o Object: rechtsverhoudingen bij zorg voor de gezondheid
Kennis en toepassing van generieke en specifieke regels, primair door
gezondheidsjuristen, maar ook zorgverleners, bestuurders en
beleidsmakers
o Diverse aandachtsgebieden met afzonderlijk wet en regelgeving
Toenemende relevantie o.a. door maatschappelijke betekenis en
rechtsontwikkeling
Historie en ontwikkeling
NS-oorlogsmisdadigers voor de rechten:
o De juristen faciliteerden de zaken in de tijd dat er nog niet gesproken werd van
mensenrechten
o Recht in de zorg voor de gezondheid
Kenmerk:
o Toepassing van recht in multidisciplinaire setting
Kernthema’s
Structuur en organisatie van de zorg
Rechten van de zorgvrager:
o Privacy / geheimhouding / wilsonbekwaamheid
Eisen aan verantwoorde beroepsuitoefening in de zorg
o Kwaliteitsbewaking en -bevordering
Professionaliteit: deskundigheid en integriteit
Communicatie
Zorgzaamheid
Aansprakelijkheid in de zorg
o Civiel recht
o Strafrecht
o Tuchtrecht
Rechtsbeginselen in de gezondheidszorg
Relevante beginselen:
o Vrijheid / gelijkheid / individuele zelfbeschikking
o Aanspraak op de gezondheidszorg
Fundamentele grondrechten:
o Internationale verdragen
o Europese regelingen
o Nationale grondwet
Welke grondrechten?
Art. / Gw
Sociale grondrecht
Art. 22 Gw
, Codificatie en modificatie
o Normering in nationale wet- en regelgeving
Verkenning / analyse van probleemgebieden
Komen tot regulering gericht op creëren normatieve duidelijkheid
Evaluatie
Internationale oriëntatie
o Rol van zelfregulering
Communicatie
Medisch-professionele standaard
Werkwijze van de gezondheidsjurist
o Dialoog met ethiek
Ethiek = de juiste vragen stellen
Doorwerking van moraal in rechtsnorm
Conflict tussen recht en ethiek
Voordeel: niet gebonden in de denkwijze van het juridische kader
Tijden van corona
Juridisch kader:
o Art. 176 Gemw noodverordeningen
o Wet publieke gezondheid: regel bestrijding infectieziekten
o Tijdelijke wet maatregelen covid-19
Ter invoeging tijdelijk hoofdstuk Va in Wpg
o NB. Art. 103 Gw jo. Coördinatiewet uitzonderingstoestanden = geen
noodtoestand
Per 1/12/2020 telkens een verlenging van 3 mnd
Welke maatregelen:
o Mondkapjesplicht bijv. lichamelijke integriteit
o Belangrijk zijn de consistentie en de argumentatie
Rationale voor maatregelen:
o Zijn er grondrechten in het geding?
Individuele zelfbeschikking vs. bescherming volksgezondheid
o Welke maatschappelijke effecten zijn (on)houdbaar?
o Toezicht en handhaving
Effecten binnen de zorg
o Bezorgdheid over:
Toegankelijkheid van de zorg meer uitstel en een selectie voor welke
patiënt wel behandeld mag worden en welke niet
Code zwart
Kwaliteit van zorg beschikbaarheid van personeel en normen voor
goede zorg onder druk
, Week 2 – Rechten van de patiënt
Rechten van de patiënt in wet- en regelgeving
De Wgbo
o Regeling in boek 7 BW:
Titel 7 afdeling 5: artikel 7:446-468 BW
Dwingend recht
o Artikel 7:446 lid 1 BW
Bereik van de wet: geneeskundige handelingen jegens iemand die
daartoe opdracht geeft
Wie is er hulpverlener in de zin van de Wgbo?
Informatieplicht (7:448 BW) -> recht van de patiënt en plicht van de hulpverlener
o In redelijkheid duidelijke en bij bevattingsvermogen passende voorlichting aan,
en overleg met patiënt over:
Gezondheidstoestand, aard en doel van de behandeling /onderzoek
Uit te voeren verrichtingen
Gevolgen en risico’s voor de gezondheid
(reguliere) Alternatieven
Vooruitzichten
o Therapeutische exceptie in 7:448 lid 3
Placebo-effect: is het wel toegestaan om placebo’s te gebruiken bij
bepaalde therapie?
Er zijn voorwaarden verbonden aan het gebruik van de exceptie
Overleg met een collega
Opnemen in het dossier dat er gebruik is gemaakt van de exceptie
o Recht op niet-weten in artikel 7:449
Tenzij het belang bij niet-weten niet opweegt tegen het wel weten in het
belang van de patiënt zelf en anderen
o Hupverlener moet goed communiceren met de patiënt -> betere informatie
vermindert de risico’s
Mag je met een folder volstaan? Nee, de kwaliteit van de informatie is
vaak te laag en niet afgestemd op de behoeften van de patiënt
Zorg op maat
o Hoeveel complicaties mogen voorzien te zijn?
Verschil ervaren en onervaren hulpverlener
Aanvulling in de Wkkgz:
o Artikel 10: zorgaanbieder eerbiedigt
Recht op keuze-informatie
Recht op info over bewijzen van de effectiviteit van behandeling en over
de wachttijd
Recht op info over fouten/incidenten met bijbehorende aantekening
daarvan in het patiëntendossier
Desgevraagde info aan cliënt over zijn rechten voortvloeiend uit Wkkgz
Toestemmingsvereiste (7:450 BW)
o Twee aspecten:
Toestemming voor aangaan GBO
Toestemming voor medische verrichtingen
o Toestemming begrenst
Hulpverlener heeft geen behandelrecht
Daarentegen soms wel hulpverleningsplicht
o Toestemming voor elke verrichting:
Vrijwillig gegeven (op basis van adequate informatie)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper leontiencombee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.