§4.1 Motivatie stuurt het gedrag
Motivatie is het geheel van interne en externe prikkels die iemand aanzetten tot bepaald gedrag of
het nalaten van bepaald gedrag. Iedereen is verschillend, dus iedereen wordt ook op een verschillende
manier gemotiveerd.
Motivatie kennen we in verschillende gradaties van sterkte of intensiteit (een beetje zin in iets, of erg
zin in iets) en in volharding (totdat je er bijna bij neervalt, of na een tegenslag meteen ophouden).
Fysiologische prikkels (gedrag: drinken, eten, seks) ontstaan bijna altijd als een bepaalde
evenwichtssituatie in ons lichaam verstoord is. eten: bloedsuikerspiegel gedaald, bij hoge druk op
blaas, naar de wc willen.
Gedrag zonder motivatie bestaat niet, wel is het vaak lastig je motivatie voor bepaald gedrag te
achterhalen.
4.1.1 Motivatie door interne prikkels
Je doet iets vooral omdat jij het belangrijk vindt of omdat jij er plezier aan beleeft. We spreken van
intrinsieke motivatie. Extrinsieke motivatie is wanneer de prikkel of beloning van de omgeving komt.
4.1.2 motivatie door externe prikkels
Dit zijn prikkels vanuit de omgeving.
Beloningen en straffen zijn duidelijke voorbeelden van externe prikkels. Beloningen die je anderen
geeft, hebben vaak effect. Beloningen kunnen de intrinsieke motivatie ondermijnen. Bijvoorbeeld:
kinderen die voor hun plezier puzzelen, verliezen hun interesse wanneer ze beloond worden. Het lijkt
alsof door het belonen het spel in ‘werk’ veranderd.
§4.2 Emoties
Het tonen van emoties is een aangeboren vaardigheid. Frijda heeft een belangrijke rol gespeeld in het
definieerden van emoties. Hij constateerde dat emoties te maken hebben met het beoordelen of een
gebeurtenis gunstig of ongunstig is voor onze belangen. Gebeurt er iets dat in ons belang is, dan kan
dat emoties opleveren als blijdschap of tevredenheid. Gebeurt er iets wat niet in ons belang is, dan
kan dat emoties opleveren als teleurstelling of woede of angst.
Emoties= zijn reacties op gebeurtenissen die onze belangen raken.
Emoties kunnen ook een reactie zijn op interne of externe prikkels. Ze kinnen emoties als angst,
verdriet of boosheid oproepen. Emoties zijn vaak functioneel. Ze dienen als motivatie tot actie.
Sommige wetenschappers noemen emoties daarom actietendensen. Ze zetten ons aan tot handelen
en maken onze oerreacties mogelijk: vluchten of vechten. Emoties kinnen ons bijvoorbeeld stimuleren
om een nieuw route te zoeken als we verdwaald zijn.
Emoties kunnen 4 aspecten hebben:
1. Cognitief aspect: prikkels worden meteen door ons van betekenis voorzien. Indien nodig
worden we ons bewust van de prikkel. Voorbeeld: wat is dat voor geluid? Bij dreiging kan ons
lichaam in actie komen
2. Gedrag/expressieve aspect; aan onze gezichtsuitdrukking en lichaamshouding is te zien dat we
bepaalde emoties ervaren.
3. Fysiologische aspect; wanneer er binnenin ons lichaam veranderingen zijn. Dit merken we niet
altijd bewust. Voorbeeld: versnelling hartslag.