Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 Wat is projectmatig werken?..........................................................................................................1
Hoofdstuk 2 Richting bepalen..............................................................................................................................3
Hoofdstuk 3 Elk project is anders – waar zit de grootste uitdaging?..................................................................6
Hoofdstuk 7 Koers houden...................................................................................................................................9
Hoofdstuk 10 Projectmanagementmethoden....................................................................................................13
Hoofdstuk 4 Een aanpak kiezen.........................................................................................................................15
Hoofdstuk 5 Sturen van projecten......................................................................................................................20
Hoofdstuk 6 Project uitvoeren............................................................................................................................24
Hoofdstuk 8 Projectinterventies.........................................................................................................................29
Hoofdstuk 9 Projectdocumenten........................................................................................................................33
Hoofdstuk 11 PMBOK.........................................................................................................................................37
Hoofdstuk 12 PRINCE2.......................................................................................................................................39
Hoofdstuk 13 ProjectMatig werken...................................................................................................................41
Hoofdstuk 14 Projectmatig Creëren...................................................................................................................43
Hoofdstuk 15 Scrum...........................................................................................................................................45
Hoofdstuk 16 Systems Engineering....................................................................................................................46
Hoofdstuk 18 Procesmanagement.....................................................................................................................47
Hoofdstuk 19 Rondom Projectmanagement......................................................................................................49
Project management
Hoofdstuk 1 Wat is projectmatig werken?
Wat is een project?
Project: eindige opgave met een uniek karakter. Ieder project heeft een eigen bedoeling met
een beoogd eindresultaat. Project beschikt over beperkte hoeveelheid middelen en/of tijd
om het resultaat op te leveren. Uitvoering van het project door een tijdelijk
samenwerkingsverband met mensen vanuit verschillende vakgebieden.
- Eindige opgave
o Project is een construct dat wordt gestart, georganiseerd en gestopt
o Het heeft een eindig karakter maar is wel tijdelijk aan de gang
- Uniek karakter
o Projecten zijn altijd uniek, wat een relatief begrip is
o Iets kan geheel, gedeeltelijk of een klein beetje uniek zijn
o Geen regel hoe uniek een project moet zijn, dat is eigen keuze
o Keuze tussen flexibiliteit, effectiviteit en efficiency
- Eigen bedoeling met een beoogd resultaat eindresultaat
o Allereerst weten waar het initiatief goed voor is
o Formuleren wat het resultaat is en wat het doel is
o Vaagheid van het eindresultaat heeft invloed op project aanpak
- Beperkte hoeveelheid middelen en/of tijd
, o Voorwaarde dat er beperkt hoeveelheid middelen en/of tijd beschikbaar is
o Als dat niet het geval is, kan er net zo goed worden geïmproviseerd
- Tijdelijk samenwerkingsverband
o Vaak verschillende soorten kennis en ervaring combineren, tijdelijk
o ‘Het beste halen uit tijdelijke teams’
o Verschillende manieren van werken, kiezen welke manier beste past bij elk
initiatief
Improviseren
Projectmatig werken
Routine
Improviseren
Vaak geïmproviseerd bij onverwachte gebeurtenissen. Er wordt ad hoc gereageerd: niet
handelen volgens een plan, maar direct reageren op wat er gebeurt.
Flexibiliteit van belang, op die manier goed inspelen op de nieuwe situatie. Voordeel van
improvisatie is dat er veel vrijheid en ruimte voor creativiteit is. Geschikt als men nog niet
precies weet wat men wilt, maar ideeën de vrije loop wilt laten.
Zodra er telkens dezelfde fouten worden gemaakt, wordt het tijd om over een andere
manier van werken na te gaan denken. Nadeel van improviseren is dat er weinig van wordt
geleerd.
Eerste periode van project meestal improviserend. Resultaatomschrijving moet duidelijk zijn,
overeenstemming over bedoeling en eindresultaat. Vervolgens en plan dat beschrijft hoe het
project zal worden aangepakt. Na goedkeuring van het plan en beschikbaarheid van
benodigde middelen starten met projectmatig werken.
Routinematig werken
Routine ligt het meest voor de hand als hetzelfde resultaat herhaaldelijk onder
gelijkblijvende omstandigheden en gelijkblijvende middelen, moet worden opgeleverd.
Routinematige activiteiten worden steeds herhaald en zijn dus voorspelbaar. Worden
vastgelegd in werkprocedures, voorschriften of handboeken.
Routinematige aanpak is efficiënt: in 1 keer goed, geen fouten meer maken en ook minder
verspilling. Nadeel van standaardiseren is dat mensen stoppen met nadenken. Het volgen
van procedures wordt zo belangrijk gevonden, dat men vergeet waarom het ook alweer zo
werd gedaan.
Projectmatig werken
,Manier van werken ligt tussen routinematig werken en improvisatie in. Projecten zijn redelijk
voorspelbaar of kunnen redelijk voorspelbaar worden gemaakt.
Projectmatig werken biedt in het algemeen voordeel van een meer resultaatgerichte,
effectieve aanpak. Om voorspelbaarheid van werken te vergroten, wordt er bij projecten
planmatig naar het resultaat toegewerkt.
Projectteam vooraf tijd nemen om na te denken over het te bereiken doel, het op te leveren
resultaat en manier waarop het bereikt kan worden. Aangezien een project onzeker is kan
de weg niet in 1 keer worden overzien. Om toch overzicht te creeren wordt de weg
opgedeeld in stukken, waarbij eerstvolgende stuk wel overzichtelijk is. Op die manier wordt
er stapsgewijs naar de volgende halte bewogen. Na iedere fase kan op te leveren resultaat
en de te volgen weg worden bijgesteld.
Wanneer maken we er een project van?
Voorwaarden om een project te kunnen starten:
- Sprake van een probleem dat uit de wereld moet worden geholpen of een kans die
‘nu of nooit’ moet worden gegrepen
- Er is een persoon of organisatie die schaarse middelen wilt inzetten voor het
probleem
- Alle relevantie partijen bereid om tot een gezamenlijk resultaat te komen
- Iemand die als opdrachtgever namens alle partijen wil, kan en durft op te treden
- Persoon aanwezig die het project wilt leiden
Hoofdstuk 2 Richting bepalen
Het is essentieel dat alle betrokken partijen weten wat de opgave inhoudt en welke richting
op moet worden bewogen om succesvol te zijn. Hoe concreter, hoe meer blijkt dat de
verwachtingen van partijen verschillen.
Projectsucces: mate waarin betrokkenen tevreden zijn met de effecten van het project. Voor
succesvol project moeten belangrijkste betrokken partijen het eens zijn over de definitie van
het project. Samen met de betrokkenen bepalen, soms over bepaalde onderhandelen
onderhandelen om tot overeenstemming te komen.
Projectmatig Creëren: vaak gebruikte projectmanagementmethoden. Stelt dat een
resultaatomschrijving uit de volgende elementen moet bestaan:
1. Uitdaging en probleemstelling van het project
2. Aanleiding voor het project
3. Doelstelling van het project
4. Beoogde projectresultaat
5. Afbakening van het projectresultaat
6. Effecten van het project
7. Gebruikers van het projectresultaat
8. Randvoorwaarden waarbinnen het project zich afspeelt
9. Relatie met andere projecten
10. Accepteren van het project
, Essentieel voor de resultaatomschrijving is de manier waarop het tot stand is gekomen.
Verschillende partijen maken afspraken met elkaar die ze kunnen en willen nakomen. Gaat
ook om het commitment van de betrokkenen, maar ook commitment van projectleider zelf.
Met deze reden is stap 10 toegevoegd.
Projectmatig creëren gebruikt in plaats van resultaatomschrijving ‘Projectdefinitie’:
formuleren van de uitgangspunten en doelstellingen met bijbehorend programma van eisen
waaraan het te realiseren project moet voldoen, opdat daarna met het ontwerp kan worden
begonnen.
1. De uitdaging of het probleem
Hiermee wordt de kloof tussen de huidige situatie en de gewenste situatie bedoeld.
Het is een bestaande situatie die door bepaalde actoren onwenselijk wordt gevonden of een
te verwachten situatie die als mogelijk bedreigend wordt ervaren.
Om probleem goed te omschrijven moet er worden onderzocht wie de situatie als probleem
ervaart. Het oplossen van een probleem vereist niet altijd een complete analyse, soms moet
je ook gewoon beginnen.
Er wordt gesteld dat het probleem moet worden geformuleerd als een uitdaging. Vertaal het
probleem dat naar het verleden kijkt in een uitdaging die naar de toekomst lonkt.
2. De aanleiding
Er blijkt recent iets gebeurt te zijn, waardoor het probleem acuut is geworden, er is een
sense of urgency ontstaan.
Achterhaal of dit onderwerp al eerder aan de orde is geweest en als dit zo is waarom komt
het punt nu weer naar voren. Dat wat er toen heeft gespeeld, zal nu waarschijnlijk ook
invloed hebben.
Probeer een gevoel te krijgen voor dynamiek waar je mee te maken krijgt als het project van
start gaat. De dynamiek bepaalt voor een groot deel de aanpak die het best bij het project
zal passen.
3. De doelstelling
Het doel van het project is het ‘waarom’ van het project. Een doel of doelstelling is een
situatie die als wenselijk wordt gezien. Soms is het doel het omgekeerde van het probleem.
Problemen en doelen zijn altijd gebonden aan actoren, en die actoren hebben verschillende
belangen.
Project kan van start gaan als de belanghebbenden overeenstemming hebben over het doel
van het project. Overeenstemming vinden in gebied waar de belangen van de partijen
overlappen. Alleen gekeken naar de relevante belanghebbenden.
Bij inventarisatie van belangen en formuleren van projectdoel, kans dat het complex wordt.
Houd de focus op oorspronkelijke doelstelling en probeer het zo eenvoudig mogelijk te
houden. Aanleiding kan nuttige houvast zijn.