In deze samenvatting (Nectar hoofdstuk 9: Bloedsomloop, vwo 5) staat alles wat je moet weten over de bloedsomloop. In deze samenvatting staat alle noodzakelijke informatie voor een proefwerk en/of examen. Veel succes met leren!
H9 Bloedsomloop
9.1 Hart en bloedsomloop
Open en gesloten bloedsomloop
Met de open bloedsomloop omspoelt het bloed de organen en weefsels en wordt
het doormiddel van ritmische bewegen van de hartkamers in stroming gehouden. In
tegenstelling tot de open bloedsomloop, stroomt het bloed bij de gesloten
bloedsomloop in bloedvaten door het lichaam.
Enkelvoudige en dubbele bloedsomloop
Met de enkelvoudige bloedsomloop passeert het bloed tijdens een rondgang een
keer het hart. De dubbele bloedsomloop passeert het bloed tijdens een rondgang
twee keer het hart. Samen vormen de kleine en grote bloedsomloop de dubbele
bloedsomloop.
De kleine en grote bloedsomloop
Kleine bloedsomloop → de rechter harthelft pompt O2-arm bloed door de
longslagaders naar de longen. Daar wordt het bloed verreikt met zuurstof en
komt het terug in de linker boezem.
Grote bloedsomloop → de linkerkamer pompt O2-rijk bloed via de aorta en
de slagaders naar de organen. Het O2-arm bloed stroomt dan naar een van
beide holle aders en komt dan de rechterboezem binnen. Slagaders, aders en
haarvaten
Slagaders vervoeren O2-rijk bloed vanuit het hart naar de organen toe.
Aders vervoeren O2-arm bloed dat uit de organen komt terug naar het hart.
De slagaderader die O2-rijk bloed naar de hartspier vervoert heet de
kransslagader en de ader die het bloed afvoert uit het hartspierweefsel naar de
rechterboezem heet de kransader.
Haarvaten → de dunste bloedvaten waarvan de wand een cellaag dik is, haarvaten
zorgen voor de uitwisseling van stoffen tussen het bloed en de cellen van een
weefsel. Hartcyclus
Een hartslag kent 3 fasen: het vullen van de kamers, het leegpersen van de kamers
en een korte pauze. Hartcyclus → alle fases samen.
Bij het luisteren naar een hartslag hoor je twee tonen:
1. Sluiten van de hartkleppen.
2. Sluiten van de slagaderkleppen.
, In de diastole stroomt het bloed via de boezems de kamers in, daarna komt de
boezemsystole waarbij de boezems samentrekken en het bloed verder de kamers in
word geperst. Vlak daarna komt de kamersystole waarbij de kamers samentrekken.
Door de druk tijdens de kamersystole sluiten de hartkleppen tussen de kamers en
boezems, daardoor gaan tegelijkertijd de slagaderkleppen open en stroomt het
bloed de aorta en longslagader in. Als de kamers zich dan weer ontspannen sluiten
de slagaderkleppen.
Embryonale bloedsomloop
Een ongeboren baby krijgt O2 en voedingsstoffen van de moeder via de navelstreng
uit de placenta. Ongeveer 2/3 van het bloed uit de rechterharthelft stroomt niet via
de longslagader naar de longen. Het bloed stroomt via een verbinding tussen de
rechter- en linkerboezem, het ovale venster, van de rechter- naar de
linkerharthelft. Ook stroomt er bloed via de ductus Botalli → een verbinding tussen
de longslagader en aorta, van de kleine naar de grote bloedsomloop.
Na de Geboorte
De aders in de navelstreng sluiten na het afbinden.
De bloedvaten van de navelstreng verschrompelen.
De baby gaat gebruik maken van zijn longen: daar stroomt nu bloed heen.
Het foramen ovale sluit en de linker harthelft wordt sterker.
De ductus Botalli sluit binnen enkele dagen.
9.2 Bloeddruk
Bloeddruk
Bij elke kamersystole persen beide kamers binnen een halve seconden zo’n 80ml
bloed de slagaders in. Beide golven bloed verlaten gelijktijdig het hart, daarbij
rekken de wanden van de slagaders uit. De pompdruk van het hart veroorzaakt
tijdelijk een verhoging van de bloeddruk in de slagaders → de systolische druk. Na
het sluiten van de slagaderkleppen leidt het terugveren van de elastische
slagaderwand tot een korte drukverhoging. De uitrekking van de slagaderwanden
kun je voelen als polsslag. Wanneer de kamers ontspannen neemt de bloeddruk
weer af tot de basiswaarde → de diastolische druk.
Belangrijke rol bol bij het rondpompen van het bloed:
Veerkracht van de slagaders.
Kwaliteit van de bloedvaten.
In de loop van de jaren ontstaan er kleine littekentjes in je bloedvaten, hier kunnen
vetachtige stoffen (bv. cholesterol) aan blijven kleven wat kan leiden tot
atherosclerose → een vernauwing en verstijving van bloedvaten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Faxri. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
