Wat prevaleert als bepalingen van nationaal recht en
europeesrecht met elkaar botsen?
Arrest Costa – E. N.E.L. 6/64
Casus: op basis van Italiaanse wetgeving nationaliseerde Italië begin Jaren 60
elektriciteitsmaatschappij E.N.E.L. Eerder was Italië toegetreden tot de EEG (EU). Die had
bepaald dat staten geen monopolies meer mochten oprichten. Met de nationalisatie van
E.N.E.L. zou dit wel ontstaan.
Vraag: wat ging voor? De latere nationale wet van Italië of het Eeg- (EU) verdrag?
Antwoord: het EEG- (EU) verdrag
Motivering:
- Gemeenschap kent eigen rechtorde9zie ook arrest van Gend en Loos) waaraan naast
lidstaten ook burgers rechten en plichten ontlenen.
- Lidstaten hebben met Eeg (EU) een nieuwe rechtsorde gecreëerd die niet kan
worden omzeild door (latere) nationale wetgeving van een lidstaat.
Gevolg arrest Costa- E.N.E.L. 6;64
Hoofdregel: Europeesrecht gaat voor boven daarmee strijdig nationaalrecht
Dit geldt zowel voor EU-verdragsbepalingen als verordeningen
Nationaal recht als gevolg van EU- richtlijnen en uitspraken van nationale rechters mogen
evenmin strijdig zijn met Europees recht.
Het voorgaande geldt ook voor ouder nationaalrecht
Wanneer hebben EU- verdragsbepalingen directe werking?
Vooraf: In het algemeen twee systemen doorwerking
verdragsbepalingen
,Monisme tegen dualisme
Monisme:
1. Verdragsbepalingen werken rechtstreeks door in de rechtsorde van het land dat het
verdrag heeft gesloten;
2. Indien verdragsbepalingen zich daarvoor leent: Burgers kunnen zich direct daar op
beroepen
(Nederland kent het monistisch systeem dus bij voorbeeld op bepalingen van het EVRM kan
iedereen zich zo nodig direct beroepen).
Dualisme:
Bepalingen uit internationale verdragen moeten eerst worden omgezet in nationale
wetgeving voordat de inhoud kan gelden in het land dat net verdrag heeft gesloten.
Dualistische systeem twee nadelen:
1. Omzetting later;
2. Nationale wet en verdragsbepaling komen inhoudelijk soms niet overeen
(Binnen de EU kant bijvoorbeeld Italië ten aanzien van bepalingen uit int. Verdragen een
dualistisch systeem.)
Doorwerking EU- verdragsbepalingen in lidstaten van de EU.
- Alle lidstaten van de Eu hanteren voor wat betreft bepalingen uit EU- verdragen het
monistische systeem
- Da de lidstaten van de EU dit ook moeten doen heeft het Europees hof van justitie
voor het eerst bepaald in het arrest van Gen en Loos (1962)
Arrest van Gend en Loos 26/62
Casus: door nieuwe Nl-douane heffing werd de invoer van stof door van Gen en Loos N.V.
vanuit Duitsland duurder. Dit vormde een belemmering van de handel; nieuwe heffingen
waren verboden op grond van Eu-verdrag.
Kon van Gen en Lood NL- overheid nu aanspreken wegen schendig van het Eu- verdrag?
Antwoord: alleen indien verdragsbepaling direct zou werken binnen de NL- rechtsorde
Wanneer werkt een Eu-verdragsbepaling rechtstreeks?
, 1. Indien deze een duidelijk en onvoorwaardelijk verbod bevat (I.C. om maatregelen te
nemen die export benadelen) en
2. Zij geen voorbehoud bevat van nog te nemen andere maatregelen
3. Het verbod naar zijn aard voorts geschikt is om rechtstreeks te werken in de relatie
lidstaat-burger.
Gevolg arrest van Gend en Loos
Doordat de bepalingen aan al deze voorwaarden voldeed had zij directe werking en kon van
Gend en Loos de Nederlandse overheid aansprakelijk stellen voor de schade die zij had
geleden door de douane heffing.
naast directe werking in de relatie burger -overheid (= verticale directe werking) moeten
inmiddels ook burgers onderling deze Eu- verdragsbepalingen respecteren. Dit noemt men
de zogenaamde horizontale directe werking van de verdragsbepalingen van de eu.
Week 2
Casus directe werking richtlijnen
Casus vakantiedagen Fleur.
Vraag: Beargumenteer of Fleur een beroep kan doe op Richtlijn 2003/88 jegens haar
werkgever.
Rechtsregel:
In beginsel hebben richtlijnbepalingen geen directe werking. Wel kunnen richtlijnbepalingen
verticale rechtstreekse werking hebben, horizontaal niet o.g.v. het arrest Faccini Dori en/of
het arrest Becker als aan de volgende
voorwaarden is voldaan:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper carlijn_smit. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
