Om doelen te bereiken, moet je teksten begrijpen:
Nodig:
Kennis van taal
Kennis van de wereld
Het jonge kind
Taalvaardigheden= lezen, schrijven, luisteren en spreken
Receptieve vaardigheden= lezen en luisteren
Productieve vaardigheden= spreken en schrijven
Lezen en schrijven zijn nauw verbonden. Je leest wat een ander geschreven heeft.
Bij lezen en schrijven is de gesprekspartner afwezig
Taalgebruik in geschreven teksten is formeler: grammaticaal complexer. Er worden meer
niet frequente woorden gebruikt en woorden die anders betekenen dan de dagelijkse
situatie.
Bottom –upmodel = gaat uit van idee dat lezen verloopt van lagere- orde processen (letter-
woordherkenning) naar hogere- orderprocessen (begrip)
Visuele informatie (letters, woorden) wordt herkend doordat de lezer gebruikmaakt van
onderscheidende kenmerken van die letters (visuele discriminatie). Deze informatie wordt
gekoppeld aan de klank (teken-klankkoppeling).
Pas daarna kan er een betekenis aan toegekend worden. Geoefende lezers gebruiken de
tussenstap teken-klankkoppeling alleen bij onbekende woorden. Bekende woorden worden
al begrepen. Hogere- orde processen lijken de lagere - ordeprocessen te beïnvloeden.
Bottom-downmodel= gaat uit van idee dat lezen verloopt van hogere- ordeprocessen. Op
basis van visuele informatie activeert de leer zijn eerder opgedane kennis en vormt hij
tijdens lezen verwachtingen (hypotheses) voer het verdere verloop van de zin in de tekst.
Vb. ik moet mijn band nog….. Plakken is dan logisch.
Interactieve model= gaat uit dat de hogere- orde processen en de lagere - ordeprocessen
elkaar beïnvloeden.
Wat doet een geoefend lezer al hij leest?
Leesdoel
Hij maakt gebruik van aanwijzingen rondom tekst
Hij roept eerder verworven kennis op
Hij kiest een leermanier
Hij maakt al lezen steeds gebruik van zijn kennis van de taal
Hij gaat tijdens het lezen na of hij de tekst nog begrijpt.
Samenvatting boek kennisbasistoets taal datum: 31-10-2022 Door LvL
,Leesdoel= reden om lezen
Gebruik maken van aanwijzingen
Eerder verworven kennis toepassen
Bepaalde leesmanier
Al lezend steeds gebruik maken van kennis van taal
Gaat steeds na of de tekst nog te begrijpen : monitoren
Gaat na of het leesdoel is behaald.
Kennis van taal:
Orthografische kennis en fonologische kennis: letterkennis nodig en hoe je deze verklankt.
Morfologische kennis; opbouw van woorden
Semantische kennis; tekst begrijpen
Syndactishe kennis; gebruik maken van grammaticale of syndactische kennis om betekenis
toe te kennen.
Tekstuele en pragmatische kennis; lezer weet welke tekstsoorten er zijn en welke functies
ze hebben en deze herkennen.
Kennis van de wereld= soort kennis dat je nodig hebt om bepaalde zinnen te interpreteren
en daarmee de verontwaardiging van het publiek te kunnen begrijpen.
Tekst kun je pas begrijpen als de informatie kan worden verbonden met de verwante kennis
die je hebt.
Technisch lezen
Letter-klankkoppeling begrijpen
Vrij lezen
Echt gelezen? Opdracht maken
Begrijpend lezen
Begrip van gelezen tekst staat centraal
Lezen bij zaakvakken
Digitale geletterdheid
Niet alleen leren hoe ICT-middelen functioneren, maar ook Media-wijsheid opdoen en leren
omgaan met digitale informatie.
Wet referentieniveaus taal en rekenen
Wat moeten lln. kennen op taal en rekengebied; niveaus 1F en 2f/IS (fundamenteel niveau
en streefniveau)
Objectivatie: taalbewustzijn en alfabetisch principe= de vorm van taal.
Leesomgeving onderbouw
Leeshoek
Themahoek met teksten over het thema
Lettermuur en een verteltafel.
Samenvatting boek kennisbasistoets taal datum: 31-10-2022 Door LvL
, Tussendoelen beginnend geletterdheid
boekoriëntatie; interactief voorlezen, prentenboeken, gedigitaliseerde prentenboeken,
controleren of verhaal is begrepen
relaties tussen gesproken en geschreven taal en functies van geschreven taal
taaltekeningen
kaarten ophangen
routines
naam opschrijven
informatiebordjes
stappenplannetjes
taalbewustzijn
fonologisch bewustzijn (stukjes hakken van woorden)
Hans wordt h a n s – (op te delen in fonemen) auditieve analyse en h a ns wordt hans
auditieve synthese
Welke woord is langer – auditieve objectivatie
alfabetisch principe
grafemen en fonemen koppelen
lettermuur: elke letter kan de leerkracht samen met de leerlingen woorden verzinnen die
beginnen met die letter.
functioneel lezen en schrijven
een reisplanner raadplegen om een uitstapje te maken
weerbericht opzoeken
begrijpend lezen
vanaf groep 3 en 4 Tussendoelen beginnende geletterdheid:
technisch lezen en schrijven
de klankzuivere fase: leren woorden lezen die je net zo uitspreekt als schrijft
niet-klankzuivere fase: woorden die je anders uitspreekt als je ze schrijft. Bijv. ooievaar,
eend
Visuele vaardigheden:
Visuele discriminatie: verschil tussen letters en woorden, zien van verschillen en
overeenkomsten tussen afbeeldingen, letters en woorden
Visuele analyse: herkennen van afzonderlijke grafemen(letters)
Visuele synthese: kunnen samenvoegen van grafemen tot een woord
Spatieel ordenen van letters van links naar rechts
Letterpositie bepalen ; waar staat de letter oe in boek?
Groep 2 kunnen lln al klankzuivere woorden lezen en verklanken. Vanaf groep 3 verloopt
leesonderwijs met een duidelijke instructie.
De nadruk ligt dan op spellingspatronen: ooi, aai bijv. ze worden anders geschreven dan ze
klinken. Groei, doei, foei. Deze zijn goed aan te leren.
Samenvatting boek kennisbasistoets taal datum: 31-10-2022 Door LvL
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Leonieke74. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.