Inleiding in de psychologie - bevat hoofdstuk 1, 8, 7, 9, 4 en 5
Hoofdstuk 1 - Introductie
psychologie is de wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van menselijk
gedrag en mentale processen.
- Wat is normaal (abnormaal, afwijkend, ongezond)?
- Hoe wordt een bepaald gedrag ontwikkeld? Hoe voorkom je het? Hoe behandel je
het?
- Mentale processen (perceptie, ideeën, zelfbeeld)
Non-traditionele gezinnen
- De jaren 70 heftig bekritiseerd
- Verschillende psychologische theorieën spreken elkaar tegen
- Onderzoek jaren 90-nu: even goede ouders, kind functioneert normaal
Verschillende soorten psychologie / deelgebieden psychologie
Positieve (positive psychology)
Focust op de positieve ervaringen en eigenschappen van mensen, zoals blijdschap en
optimisme.
Engineering
Bestuderen fabrieken en gebruik van gereedschap en helpen ontwerpers om betere versies
van dat gereedschap te maken.
Ontwikkelings (developmental psychology)
Bestudeert hoe en waarom gedrag en mentale processen veranderen gedurende de
levenscyclus van een mens, en wat de gevolgen daarvan zijn
Onderwijs (educational psychology)
Bestudeert hoe mensen leren en hoe onderwijs het beste vormgegeven kan worden
Cognitieve (cognitive/ experimental psychology)
Bestudeert mentale processen zoals, perceptie, geheugen, leren, denken, bewustzijn,
intelligentie, etc.
Klinische (clinical and counseling psychology)
Bestudeert de oorzaken, gevolgen en behandelingen van psychische stoornissen
Gezondheids (health psychology)
Bestudeert hoe gedrag en mentale processen de lichamelijke gezondheid kunnen
beïnvloeden en andersom.
Community
Psychologen die zich inzetten voor psychologische steun voor mensen die het nodig hebben
en het voorkomen van psychische stoornissen door veranderingen in het sociale systeem
,Persoonlijkheids (personality psychology)
Bestudeert de stabiele karaktereigenschappen van personen en hoe die samenhangen met
bv. psychische problemen
Sociale (social psychology)
Bestudeert hoe mensen elkaars gedrag en mentale processen beïnvloeden. individueel en
in groepen
Scholing (school psychology)
Testen het IQ, diagnosticeren studenten en bedenken programma's om de prestaties van
studenten te verhogen, ook het voorkomen van pesten.
Bio en Neuro (biological/ physiological psychologists)
Bestudeert hoe het brein en processen in ons lichaam ons gedrag en mentale processen
beïnvloeden, en andersom
Organisatie (industrial and organizational psychology)
Bestudeert hoe de efficiëntie, productiviteit en tevredenheid van werknemers en werkgevers
vergroot kan worden.
Kwantitatieve (quantitative psychology)
Ontwikkelen en gebruiken van hulpmiddelen om onderzoeksgegevens te analyseren
Sport (sport psychology)
Onderzoeken de relatie tussen atletische prestaties en psychologische variabelen als
motivatie en emotie
Forensisch (forensic psychology)
Kijken naar de mentale gesteldheid van mensen die voor de rechter komen, en verder te
maken hebben met psychologie en de wet
Omgevings (environmental psychology)
Bestuderen de effecten van de fysieke omgeving op gedrag en mentale processen.
Gedrag en mentaal functioneren verschillen in context van:
- Cultuur
- Land
- Sociaal economische status
- Opleidingsniveau, werk, inkomen
- Geslacht
Welke onderzoeksmethoden kunnen worden gebruikt
- Vragenlijsten over gedrag of gedachten
- Cortisol Metingen om stress te meten (speeksel, haar)
- Computer taakjes om onbewuste gedachten te meten
- fMRI om hersenactiviteit te meten
- Behandelingen uitvoeren en toetsen of het werkt
- Experimenten uitvoeren en gedrag observeren
, Neurowetenschappen (neuroscience) is de wetenschappelijke studie van alle niveaus van
het zenuwstelsel.
Geschiedenis van psychologie
- Rond de tijd van filosofen (aristoteles,plato), die begonnen te denken over
psychologische onderwerpen, zoals: Wat is de relatie tussen lichaam en geest?
- Het empirisme was erg belangrijk voor de ontwikkeling van de wetenschappelijke
psychologie.
→ Empirisme is het idee dat wat we weten van de wereld ontstaat door ervaringen
en observatie.
- Tegenhangers beweren dat we al geboren worden met die kennis.
- Het 'officiële' geboortejaar van psychologie is in 1879, Wilhelm Wundt met de eerste
formele psychologische onderzoekslaboratorium. Hier werd het bewustzijn
onderzocht.
Het bewustzijn (consciousness) is het bewustzijn van externe prikkels en onze eigen
mentale activiteit.
Gestalt psychologist: om het bewustzijn te begrijpen moeten we naar het hele geheel
kijken en niet naar losse delen, door Max Wertheimer.
Psychoanalyse: Fysieke klachten hebben geen fysieke oorzaak, maar komen van het
onderbewustzijn, door Sigmund Freud
Structuralisme: de bewuste ervaring en de structuur ervan bestuderen, door Titchener
Functionalisme: bestuderen hoe de geest werkt door een organisme te laten aanpassen
aan de omgeving, door William James
Behaviorism: alleen waarneembaar gedrag bestuderen en gedrag te verklaren door de
principes van leren.
De biologische aanpak (biological approach)
Een aanpak op psychologie waarin gedrag en gedragsstoornissen gezien worden als een
resultaat van fysieke processen, die in relatie zijn met het brein en hormonen.
De evolutionistische aanpak (evolutionary approach)
Een aanpak op psychologie dat de nadruk legt op geërfde, adaptieve aspecten van gedrag
en mentale processen.
Natuurlijke selectie (natural selection): Volgens Darwin zijn het de sterkste organismen
die overleven om voort te planten, survival of the fittest.
Psychodynamische aanpak (psychodynamic approach)
Een door Freud ontwikkelde visie die de nadruk legt op het samenspel van onbewuste
mentale processen bij het bepalen van menselijk denken, voelen en gedrag.
Gedragsaanpak (behavioral approach)
Een aanpak van de psychologie die benadrukt dat menselijk gedrag voornamelijk wordt
bepaald door wat een persoon heeft geleerd in het verleden, vooral van beloningen en
straffen.