Samenvatting van het vak sociologie. De colllege aantekeningen zijn ook verwerkt in deze samenvatting. De samenvatiing bevat hoofdstukken: 1, 2,3,4, 9,10,11, 12,
Sociologen proberen gedrag te verklaren vanuit de samenlevingsverbanden die mensen met elkaar
vormen. Bij allerlei vormen van gedrag kijkt een socioloog naar de groepen waar de betrokkene deel
van uitmaakt, de structuur van die groepen en hun waarden en normen. Belangrijke vragen voor de
sociologie zijn hoe de samenleving in elkaar zit en hoe mensen in hun gedrag worden beïnvloed door
het feit dat zij deel uitmaken van allerlei samenlevingsverbanden oftewel groeperingen. Sociologie is
een empirische wetenschap, dat wil zeggen: een wetenschap waarbij kennis voortkomt uit een
systematische waarneming van feiten. De sociologie probeert objectief vast te stellen hoe de
maatschappelijke werkelijkheid in elkaar zit. Dat gebeurt door het doen van onderzoek. Sociologie is
voor verpleegkundigen een relevante wetenschap. Bij de beschrijving van relevante sociologisch
begrippen is uitgegaan van de drie aspecten van het sociale die Wilterdink en Heerinkhuizen
onderscheiden: interactie, cultuur en interdependentie.
Sociaal: alles at met het samenleven met mensen te maken heeft
Microniveau: directe sociale omgeving (vrienden familie, collega) (team en behandelteam)
Macroniveau: maatschappij als geheel (zorg in het geheel: hoe kun je de zorg in zijn geheel
beïnvloeden)
Empirische wetenschap: een wetenschap waarbij kennis voortkomt uit een systematische
waarneming van feiten. De sociologie probeert objectief vast te stellen hoe de maatschappelijke
werkelijkheid in elkaar zit.
Interactie: mensen zijn op elkaar gericht en stemmen hun gedrag op elkaar af
Cultuur: wat mensen doen, denken en voelen is sterk bepaald door wat zij van anderen geleerd
hebben
Interdependentie: mensen kunnen niet zonder anderen leven
Hoofdstuk 2
Het eerste aspect van het sociale heeft te maken met het feit dat mensen op elkaar gericht zijn
en interacties met elkaar aangaan. Via deze interactieprocessen creëren mensen samen hun
eigen werkelijkheid. Samenleven met elkaar veronderstelt het bestaan van gemeenschappelijke
interpretaties van een aantal zaken. De gedeelde interpretaties in een groep vormen het
referentiekader, dat wil zeggen: ‘het geheel van waarden, normen, overtuigingen en
vanzelfsprekendheden op grond waarvan de leden van een groepering oordelen en handelen’
(sociale bril waardoor iemand naar de werkelijkheid kijkt). Omdat mensen vanuit een bepaald
referentiekader naar de werkelijkheid kijken, treedt er regelmatig een vertekening van de
werkelijkheid op. Dat kan ertoe leiden dat mensen er vooroordelen op nahouden en op grond
daarvan handelen, bijvoorbeeld door anderen uit te sluiten. Omdat de definitie van de situatie
, mede bepaalt hoe de mens handelt, kan een onjuiste definitie van de situatie leiden tot een
selffulfilling prophecy.
Subjectieve definitie van de situatie: interpretatie
Identiteit: wijze waarop iemand zichzelf ziet, komt tot stand via allerlei interactieprocessen.
Role-taking: mensen zich in gedachten verplaatsen in de positie van anderen met wie zij in
contact komen
Collectieve betekenissen; situaties waar we al geleerd hebben hoe we moeten definiëren
Relativiteit: we nemen vooral veranderingen waar
Attributietheorie: proberen mensen bij het waarnemen altijd te verklaren
Fundamentele attributiefout: de rol van de persoon wordt overschat en de rol van
omstandigheden wordt onderschat.
Stigma; bepaalde eigenschappen krijgen een heel negatieve lading. Goffman onderscheidt drie
soorten stigma’s: lichamelijke gebreken (huidaandoeningen, amputaties), ongewenste
beschouwde karaktertrekken (verslaving, stoornissen) en collectieve stigmata (ras, religie)
Vooroordeel: een vaste manier van denken, voelen en handelen die een gedeelte van de sociale
werkelijkheid in behoorlijke mate vertekend
Stereotype: een vaste manier van denken voelen en handelen van een groep mensen ten aanzien
van een andere groep, waardoor een gedeelte van de sociale werkelijkheid in behoorlijke mate
vertekend
Sulffulfilling prophecy: zichzelf waarmakende voorspelling. Dat wil zeggen dat men gaat handelen
aanvankelijk van een onjuiste definitie waardoor deze juist wordt
Hoofdstuk 3
Interactieprocessen kunnen niet los worden gezien van een bredere context, de cultuur. Cultuur is
een geheel van voorstellingen, opvattingen, waarden en normen die mensen zich als lid van hun
samenleving verworven hebben door middel van leer- en gewenningsprocessen. Collectieve
opvattingen over wat mensen goed en daarom nastrevenswaardig vinden, worden waarden
genoemd. Gedragsregels die daaruit voortvloeien zijn normen. In veel situaties ontstaan er min of
meer vaste patronen in het handelen. De plaats die een individu inneemt in een bepaalde situatie
wordt aangeduid met het begrip positie. Het begrip rol duidt op het gedrag dat van iemand in een
bepaalde positie wordt verwacht. Het proces waardoor iemand zich in de omgang met anderen de
waarden en normen van allerlei groeperingen eigen maakt, wordt socialisatie genoemd. We leven in
een land waarin verschillende culturen naast elkaar bestaan. Via de cultuurdimensies van Hofstede
kunnen deze verschillen inzichtelijk worden gemaakt. Veel regels leid tot beperking van vrijheid maar
wel tot geweldige bureaucratisering van de samenleving. Weinig regels leid tot anarchie en recht van
het sterkste. Allochtoon wanneer een van je ouders buiten Nederland geboren is.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper norah1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
