Cardiovasculaire systeem en Mamma MBRT jaar 2 Hanzehogeschool Groningen.
Bevat zelfstudietoetsen en alle aantekeningen van de colleges.
AFP, CT, ECHO, MRI, NG, PO, OZ, RD en RT.
Ligg. Suspensoria mammariae (Banden van Cooper)
• Bindweefsel geeft vorm aan de borst: ondersteunt klierweefsel en buisjes.
• Veel vet in de ligg. Suspensoria mammariae: bedekt opp. van de klier, tussen de kwabben.
Vascularisatie van de mammae
• Mediale arteriën
- A. thoracica interna: aftakking
van de a. subclavia. De a.
subclavia is een aftakking van de
aorta.
• Laterale arteriën
- A. thoracica lateralis.
• Veneuze afvoer: plexus venosus
areolaris
- V. thoracica lateralis
- V. axilllaris
- V. thoracica interna
- Vb. subclavia
Ontwikkeling mammae
• Vanaf pubertijd o.i.v. oestrogenen.
• Tot volle ontwikkeling bij vrouw.
• Rudimentaire ontwikkeling bij man.
• Soms ontwikkeling borstklier bij man (gynaecomastie).
- Soms oorzaak van anabolen en steroïden.
• Buiten zwangerschap
- Cyclische veranderingen
- Zwelling klierweefsel na ovulatie, premenstrueel hoogtepunt.
2
,Functionele ontwikkeling mammae
Tijdens zwangerschap
• Borstklier actief, vermeerdering van klierweefsel.
• Terugdringen van bindweefsel, toename van vascularisatie: belangrijk voor de productie
van melk.
• Groei gangensysteem, pigmentatie tepelhof: een groter contrast is duidelijker voor
pasgeborenen om de tepel te vinden.
• In de 9de maand vorming voormelk (colostrum)
Na bevalling
• Melkproductie o.i.v. prolactine.
• Melkafgifte o.i.v. oxytocine.
• Productie van prolactine en oxytocine wordt gestimuleerd door zogen (positieve feedback).
Moedermelk
• Suspensie van vetdruppeltjes in oplossing van eiwit, suiker, mineralen en antilichamen.
Oncologie borstkanker
• Knobbeltje in de borst.
• Meeste vrouwen ontdekten borstkanker zelf (±85%) tot aan de invoering van mammografie.
• Nu 60% via bevolkingsonderzoek.
• Andere verschijnselen:
- Ongewone zwelling van de borst.
- Huidirritatie en intrekking van de huid of de tepel.
- Pijn in borst of tepel.
- Uitscheiding van vocht/bloed uit de tepel.
- Opgezette lymfeklieren in de oksel.
Epidemiologie
• Oorzaak borstkanker is onbekend.
• Borstkanker is voor vrouwen in de leeftijdsklasse van 30-50 jaar 1 van de belangrijkste
doodsoorzaken.
• Vooral bij vrouwen ouder dan 50.
• Sterfte is afgenomen door verbeterde behandelingsmogelijkheden.
Bevolkingsonderzoek borstkanker
• Vrouwen tussen de 50 en 75 jaar.
• Elke 2 jaar mammografie
- Tumoren vanaf circa 0,5 cm zichtbaar.
• Circa 22% reductie in sterfte.
• 69% benigne afwijking: vaak biopsie nodig.
Mammografie schadelijk?
• De kans op borstkanker door de uitvoering van een mammascreening is aanwezig: hoe eerder
beginnen met screening, des te meer kans op kanker.
Thermografie: werkt dat?
• D.m.v. warmte wordt bekeken waar meer vascularisatie is, wat zou kunnen duiden op
borstkanker. Hiermee kan geen borstkanker kunnen worden geconstateerd.
3
, Benigne tumoren
• Moeilijk te onderscheiden van maligniteiten → vaak biopsie nodig.
• Komen vrij veel voor (vaker dan maligne).
Cysten Kleine met vocht gevulde holte
Solitair of multipel
Papillomen Gezwel in melkgangen
‘bleeding nipple’
Fibroadenoom Tumor van bindweefsel en kliercellen, voelt als rond glad stevig knobbeltje
Maligne tumoren – borstkanker
• Een borsttumor ontstaat voornamelijk in de ducti.
• Tumor ontwikkelt zich uit epitheel van de:
- Ductuli (afvoergangen)
- Lobuli (klierbuisjes)
Invasieve tumoren (91%) Ductaal carcinoom: 75-80%
Lobulair carcinoom: 10-15%
Niet-invasieve tumoren (8%) Lobulair carcinoom in situ
Ductaal carcinoom in situ
Verder onderverdeeld in:
Hormoongevoelig/ongevoelig
HER2-positief/negatief Het eiwit HER2 is aan/afwezig.
Triple negatief Geen hormoonreceptoren, geen HER2.
Borstkanker – metastasering
• Verspreidt zich primair via het lymfestelsel.
• Lymfogeen (naar oksellymfeknopen): alle lymfeknopen worden nagegaan op metastasering.
• Pectoraal meestal 1e klier: schildwachtklier.
• Uitzaaiingen vaak in: longen, lever, hersenen en botten.
TNM MAMMA
TX-T0 NX-N0 MX-M0
T1: (a,b,c,): tumor < 2 cm N1: palpabele mobiele M1: metastasen op afstand
(grootste diameter) metastasen in homolaterale aanwezig (sub-
okselklieren /supraclaviculair)
T2: tumor < 2 cm < 5 cm N2: palpabele gefixeerde
okselkliermetastasen
T3: tumor > 5 cm N3: parasternale
kliermetastasen
T4: tumor directe uitbreiding in
de thoraxwand
Stagering: indelen volgens TNM-classificatie.
Stadiëring: TNM-combinaties indelen in stadia.
• Stadium IIB geldt bijv. voor zowel T2 N1 M0, als voor T3 N0 M0. Zelfde stadia dus vaak
hetzelfde behandelplan en prognose.
DNA-mutatie
• Een kankercel ontstaat door een optelsom van mutaties in het DNA.
• Mutaties ontstaan niet tegelijk, maar is een langdurig proces.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper celinedejongx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.