100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Overheidsfinanciën: kernvragen & theoriën €6,39   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Overheidsfinanciën: kernvragen & theoriën

 27 keer bekeken  2 keer verkocht

De kernvragen van studiehandleiding overheidsfinanciën 2022/2023 worden allemaal beantwoord (Hogeschool van Amsterdam, Bestuurskunde, 1e jaar). Daarnaast worden er theorieën en begrippen uit het boek toegelicht. Het is dus een beknopte samenvatting van het boek en de hoorcolleges.

Voorbeeld 2 van de 14  pagina's

  • Ja
  • 21 januari 2023
  • 14
  • 2022/2023
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (2)
avatar-seller
daniquehesp
Opleiding Bestuurskunde, 2022/2023



Overheidsfinanciën
Kernvragen & theorieën

Thema 1; economie en overheidsfinanciën

- Wat is economie?
o Economie gaat over de keuzes die mensen maken, gegeven een beperkte hoeveelheid
middelen.
o Markteconomie: de onzichtbare hand zorgt voor optimale verdeling van welvaart (vraag
& aanbod)
o Budgeteconomie: plannen en afspraken zorgen voor een verdeling van welvaart
(collectieve voorzieningen en bij crisis of politieke wensen)

- Wat verstaan we onder overheidsfinanciën?
o Deelgebied van de economie dat zich bezighoudt met de manier waarop de overheid
omgaat met geld.

- Waarom bemoeit de overheid zich met de economie?
o Vanwege marktfalen:
 Collectieve goederen
 Externe effecten
 Monopolies
o Vanwege politieke motieven
 Paternalisme (bemoeigoederen)
 Inkomensongelijkheid
o Vanwege financieel-economische motieven
 Recessie/crisis
 Onevenredig hoge uitvoeringskosten

- Wat zijn de drie functies van overheidsingrijpen?
o Stabilisatie: zorgen voor duurzame ontwikkeling en dempen conjunctuur
o Allocatie: zorgen voor evenwichtige samenstelling van productie/consumptie
o Verdeling: beleid gericht op redelijke inkomensverdeling

- Welke beleidsinstrumenten kan de overheid inzetten?
o Wortel  via uitgaven en inkomsten
o Zweep  via wet- en regelgeving
o Preek  via voorlichting

- Wat is de gewenste omvang van de overheidsbemoeienis?
o Collectieve uitgavenquote = overheidsuitgaven / bbp x 100
 Stijgt door:
 Opbouw verzorgingsstaat
 Meer onderwijsparticipatie
 Meer zorgkosten

,  Achterblijvende economische groei
 Daalt door:
 Hogere arbeidsparticipatie van vrouwen
 Loonmatiging
 Minder hoge uitkeringen
 Bezuinigingen in het onderwijs
 Privatisering
 Minder militaire dreiging
o Collectieve lastenquote = totale lasten / bbp x 100

o Links georiënteerd:
 Keynesiaanse begrotingsvisie (lenen mag)
 Voorkeur grotere rol overheid, minder van de markt
 Meer uitgaven sociale zekerheid en onderwijs
o Rechts georiënteerd:
 Klassieke = liberale begrotingsvisie (lenen mag niet)
 Voorkeur marktwerking = kleinere rol overheid
 Meer uitgaven defensie en justitie



Thema 2; politieke en rationele besluitvorming

- Hoe komen beslissingen over overheidsingrijpen in de economie tot stand?
o Budgetmechanisme; het besluitvormingsproces waarbij wordt vastgesteld welke taken
de overheid uitvoert, wat dat mag kosten en hoe het wordt betaald.
o Prijsmechanisme; proces waarbij vraag en aanbod op elkaar reageren (marktsector)
o Stemprocedures
 Beslissen met eenvoudige meerderheid
 Beslissen met gekwalificeerde meerderheid (bij wijziging grondwet)
 Unanimiteitsregel (soms bij Europese unie)

- Welke partijen spelen een belangrijke rol bij budgetmechanisme?
o Parlement
 Stemt over voorstellen
 Stemmenmaximalisatie = zo veel mogelijk stemmen willen
 Risico; angst voor stemmenverlies, bijziende kiezers
o Minister van Financiën
 Zorgt ervoor dat de totale uitgaven binnen de grenzen blijft
o Ambtenaren
 Voeren het beleid uit
 Politici en ambtenaren zijn afhankelijk van elkaar
 Risico: budgetmaximalisatie = zo veel mogelijk voor eigen doel willen (ambtenaar
van onderwijs wil liever meer geld voor onderwijs dan voor milieu)
o Centraal Plan Bureau
 CPB analyseert verkiezingsprogramma’s
 Partijen zijn dit niet verplicht te doen

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daniquehesp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,39  2x  verkocht
  • (0)
  Kopen