100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting hoofdstuk 5 evolutie van biologie voor jou €4,99   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting hoofdstuk 5 evolutie van biologie voor jou

 4 keer bekeken  0 keer verkocht

Dit is de samenvatting van hoofdstuk 5 over evolutie uit het boek biologie voor jou.

Voorbeeld 2 van de 5  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 5
  • 21 januari 2023
  • 5
  • 2019/2020
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (5472)
avatar-seller
ayestibos
Biologie samenvatting H5
Paragraaf 1
Levensvormen zijn ontstaan en veranderd over een lange tijd. Dit heet evolutie.
De theorie van de generatio spontanea gaf een verklaring voor het ontstaan van leven maar deze
werd als onjuist verklaard.
Jean de Lamarck geloofde in de geleidelijke verandering van soorten door het voorbeeld van de
giraffen maar dit voorbeeld was niet goed doordat: de expressie van genen door milieufactoren
kan worden gewijzigd en worden overgeërfd. Maar er geen wijzigingen waren waardoor ze niet
werden doorgegeven.

De grondgedachten van Charles Darwin zijn in de evolutietheorie terug te vinden. We spreken van
het neodarwinisme.

Creationisten zijn aanhangers van de theorie van de schepping (bijbel bijv.).
Er bestaan verschillende stromingen. Sommigen combineren evolutie en schepping.

Evolutie vindt plaats doordat de best aangepaste organismen de grootste kans hebben om hun
genen door te geven. Dit noemen we natuurlijke selectie. Dit is mogelijk doordat er genetische
variatie is door recombinatie en mutaties. Uit 1 populatie kunnen 2 soorten ontstaan als er bijv.
reproductieve isolatie is: geen voortplanting tussen individuen van verschillende populaties.

De selectiedruk bepaalt wat er met de verschillende genotypen en fenotypen in een populatie
gebeurt. Als hij laag is, blijven verschillende varianten in leven maar als hij hoog is, zullen alleen
de best aangepaste overleven. Die dieren hebben de grootste fitness. Alleen hun genotype wordt
dan doorgegeven waardoor de soort evolueert.

Een populatie met een grote genetische diversiteit heeft een grotere overlevingskans. Als iets dan
verandert, is er namelijk een grote kans dat enkelen een genotype hebben dat een goede
adaptatie mogelijk maakt.

Paragraaf 2
De primaten zijn de hoogst ontwikkelde zoogdieren. De mens, de mensapen, de apen en de half-
apen behoren tot de primaten. De mens heeft waarschijnlijk een gemeenschappelijke voorouder
met de mensaap. Men heeft inzicht hierin gekregen door fossielen te bestuderen, versteende
overblijfselen of afdrukken in gesteenten.

Eerste was er de soort australopithecus afarensis. Hierna kwam een soort genaamd de homo
erectus en de homo sapiens. De mens stamt af van de homo sapiens.
De afarensis en homo erectus liepen rechtop waardoor ze roofdieren eerder konden spotten. De
australopithecus had een gebogen voet waardoor hij de val kon opvangen tijdens het lopen.
Mensapen hebben een beweeglijke duim waardoor ze goed kunnen klimmen in bomen.
De australopithecus at vooral rauw voedsel waarvoor hij een grote onderkaak met grote kiezen en
sterke kauwspieren had. De homo erectus at hetzelfde maar loste dit probleem op met het
gebruiken van vuistbijlen en vuur.
Een grotere schedel voor een groter brein en het rechtop lopen zorgde ervoor dat deze soort zich
kon evolueren.

Paragraaf 3
Organismen behoren tot dezelfde soort als ze zich onderling kunnen voortplanten en daarbij
vruchtbare nakomelingen hebben. Er zijn twijfelgevallen omdat er soms maar een deel van de
nakomelingen vruchtbaar is.

Een soort bestaat uit 1 of meer populaties. Een populatie is een groep individuen van dezelfde
soort die in een bepaald gebied leven en zich onderling voortplanten.

, Als er geslachtelijke voortplanting is, vindt er recombinatie/uitwisseling van genen plaats. Tussen
individuen van verschillende populaties gebeurt dit bijna niet maar deze uitwisseling van genen,
wordt gene flow genoemd.

De beste beschrijving van soort: de grootste verzameling van populaties waartussen een
effectieve uitwisseling van genen plaatsvindt of kan plaatsvinden.

De verzameling van alle genen in een populatie is de genenpool. Dit zijn alle allelen op alle loci
van alle individuen van een populatie. De omvang hiervan is een maat voor de genetische variatie.

Als er geen selectiedruk is, worden alle allelen op een willekeurige manier doorgegeven aan de
nakomelingen. Als de partnerkeuze ook op een willekeurige manier plaatsvindt, worden allelen
geheel volgens het toeval doorgegeven. Maar als bijvoorbeeld de huidskleur of lengte, een rol
speelt bij de partnerkeuze, worden de allelen niet door toeval doorgegeven.

De kans dat een allel wordt doorgegeven is groter als zijn allelfrequentie (hoe vaak voorkomt in
populatie) hoger is. Als er geen beïnvloedende factoren zijn, blijven deze frequenties constant
door de generaties heen. Dit is de regel van Hardy-Weinberg (bewijs blz 95).
Maar bij de meeste populaties zijn factoren wel van invloed. Zo vergroten sommige allelen de
overlevingskans waardoor dat allel vaker voor zal komen in de populatie. Verder kunnen er ook
mutaties zijn.

De verandering van allelfrequenties in populaties is micro-evolutie.
Macro-evolutie is het ontstaan van nieuwe soorten en groepen organismen.
Soms evolueert een soort ook omdat een andere soort het doet. Dit is co-evolutie.

Mutaties zijn meestal recessief waardoor ze vaak niet tot uiting komen in het fenotypen en
daardoor niet zorgen voor een verandering in de overlevingskans. Maar als een kleine groep met
dit allel geïsoleerd wordt, kan de frequentie snel toenemen. Het recessieve allel kan dan tot uiting
komen.

Het verschijnsel dat in kleine populaties grote veranderingen in allelfrequenties optreden is genetic
drift. 2 Vormen hiervan zijn het flessenhalseffect waarbij het aantal individuen snel afneemt en de
genenpool verandert en het foundereffect waarbij een deel van de populatie zich in een nieuw
gebied vestigt.

Paragraaf 4
Er is reproductieve isolatie nodig voor het ontstaan van 2 soorten uit 1 populatie zodat er voor een
lange tijd geen voortplanting is tussen de individuen van 2 populaties. Dit kan op verschillende
manieren zoals geografische isolatie, verschillen in gedrag waardoor ze elkaar niet herkennen als
een voortplantingskandidaat of tijd waarbij de dieren bijv. in verschillende seizoenen
paringsgedrag vertonen.

Sommige soorten kunnen wel vruchtbare nakomelingen krijgen maar doordat dit niet in de natuur
gebeurt, zullen ze uiteindelijk geen vruchtbare bastaarden meer kunnen maken.

Een voorbeeld van reproductieve isolatie zijn de darwinvinken. Hij ontdekte vinkensoorten die op
elkaar leken maar verschillende snavels hadden. Hij dacht dat de snavel was aangepast aan het
beschikbare voedsel.

MacArther en Wilson dachten dat het aantal soorten op een eiland wordt bepaalt door 2 factoren:
immigratie en extinctie. Als het aantal soorten klein is, kunnen veel nieuwe soorten zich vestigen
en is er weinig extinctie. Bij veel soorten is het omgekeerde. De afstand tot het vasteland heeft
ook invloed op de immigratie en de grootte van het eiland op de extinctie. Dit is het
eilandbiogeografiemodel.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ayestibos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 80562 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,99
  • (0)
  Kopen