Dit is een samenvatting geschreven met behulp van vwo 4 leerboek Nectar. Hierin worden onderwerpen samengevat over bloedsomloop, onder andere slagader, aders, haarvaten, embryonale bloedsomloop, bloeddruk, anatomie vh hart, lymfe, bloedsamenstelling etc.
Biologie Hoofdstuk 9 “De Bloedsomloop”
Par. 1
Open bloedsomloop = Het bloed omspoelt de organen en de weefsels. Een groot
bloedvat aan de rugzijde met gespierde hartkamers houdt de stroming in stand,
pompt naar de kop toe en vervolgens van de kop door de lichaamsholte (hartbuis)
(heeft geen bloedcellen).
Insecten: openbloedsomloop -> geen o2 transport via bloed, maar via tracheeën
(ademhalingsorganen insecten)
Gesloten bloedsomloop = bloed stroomt in bloedvaten door het lichaam. Kan via een
enkele- of dubbele bloedsomloop.
Vissen: enkele gesloten bloedsomloop. Een boezem en een kamer. O2 transport via
bloed, opgenomen in de kieuwen naar de rest van het lichaam daar wordt o2
afgegeven en co2 opgenomen.
Zoogdieren en vogels: twee boezems + twee kamers. Dubbele gesloten
bloedsomloop.
Enkele bloedsomloop = bloed passeert tijdens 1 rondgang 1x het hart.
Dubbele bloedsomloop = bloed passeert tijdens 1 rondgang 2x het hart. Bestaat uit
kleine en grote bloedsomloop. (Amfibieën, reptielen, vogels, zoogdieren, mensen)
(Binas 84A, 2)
Kleine bloedomloop = rechterkamer pompt o2-arm bloed door de longslagaders naar
de longen. Vervolgens neemt het bloed in de longhaarvaten o2 op en geeft co2 af.
Tenslotte stroomt het o2 rijke bloed via de longaders naar de linkerboezem van het
hart.
Grote bloedsomloop = linkerkamer pompt o2-rijk bloed via aorta en slagaders naar
de organen. Vervolgens stroomt het o2-arme bloed via de aders naar een van beide
holle aders naar de rechterboezem van het hart.
Boezem is boven kamer is onder. Gaat van boezem naar kamer. Boezem ontvangt
bloed uit aders. Kamer perst bloed uit het hart naar de slagaders.
Slagader = meestal vernoemt naar het orgaan waar het heen gaat. Vervoert o2-rijk
bloed vanaf het hart naar de organen en weefsels. (Longslagaders enige uitzondering,
die vervoeren zuurstofarm bloed naar de longen.
-zuurstof en voedingsstoffen naar je organen en weefsels vervoeren
-dikke/elastische wand
-hebben geen kleppen
-liggen dieper
-zit tussen hart en het haarvat
-bloed loopt snel en onder hoge druk
-bevat elastisch bindweefsel en gladde spiercellen
-Vervoert bloed van hart af naar haarvaten.
, Kransslagader = eerste vertakking vanuit de aorta. Slagader die de hartspier van
zuurstof en voedingsstoffen voorziet.
Aders = Zijn meestal vernoemt naar het orgaan waar ze vandaan komen. (met
uitzondering van holle aders, kransaders (hartspierweefsel naar rechterboezem),
poortader (darmen naar de lever)). Vervoert het o2-arme bloed vanaf de weefsels en
organen terug naar het hart.
Bloed vanuit hoofd en armen, via bovenste holle ader (in rechterboezem).
Bloed vanuit de borst en lager, via onderste holle ader.
-kooldioxide en afvalstoffen afvoeren
-dunne wand
-liggen aan de oppervlakte
-hebben kleppen
-bevatten zuurstofarm bloed (behalve de longader)
-het bloed stroomt langzamer en onder lage druk
-zijn wijder en er zijn er meer van dan bij slagaders
-Vervoert bloed van haarvaten naar hart toe.
Haarvaten = uitwisseling van stoffen tussen bloed en cellen van een weefsel.
-hele dunne bloedvaatjes
-dunne wand/1 cellaag
-loopt bij de longen en organen
-door de gaatjes in de wand kunnen zuurstof en voedingstoffen de cellen van de
organen in
-bestaan uit dekweefsel en bindweefsel
-grootste oppervlakte
-uitwisseling van stoffen
-verbinden aders en slagaders
Dubbele gesloten bloedomloop is het meest effectief voor snel en gericht o2-rijk
bloed naar organen te brengen.
Hartslag =
1. Vullen kamers = diastole -> lagere bloeddruk: diastolische bloeddruk, boezems
vullen met bloed, deel stroomt naar kamers. Kamers en boezems zijn ontspannen,
hartkleppen zijn open, slagaderkleppen gesloten)
hartcyclus
2. leegpersen kamers = Boezemsystole -> boezems persen bloed naar kamers,
hartkleppen zijn open, slagader kleppen gesloten (kamersystole -> bloeddruk is hoog:
systolische bloeddruk, hartkleppen sluiten, slagader kleppen open, bloed stroomt
naar longslagader en aorta)
3. korte pauze
Bonken van je hart, eerste toon = sluiten hartkleppen, tweede toon = sluiten
slagaderkleppen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper larissavandergrijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,47. Je zit daarna nergens aan vast.
