Samenvatting strafrecht
Week 1
Hoofdstuk 1
Het strafrecht regelt de verhouding tussen burger en de Staat
Dagvaardingen
Civielrechtelijke dagvaardingen worden verstuurd door de ene burger aan de
andere om een civielrechtelijk geschil uit te vechten ten overstaan van de
burgerlijke rechter
Strafrechtelijke dagvaardingen worden verzonden door een officier van justitie
om een verdachte terecht te laten staan voor de strafrechter
Binnen het strafrechtelijke systeem bestaat de mogelijkheid voor het slachtoffer om
schadevergoeding te verzoeken aan de strafrechter (sneller dan via het civielrecht)
Doelen van straffen:
Vergelding = leedtoevoeging
Preventie
o Speciale preventie = voorkomen dat de gestrafte opnieuw de fout in
gaat (bijv voorwaardelijke straffen)
o Generale preventie = gestrafte is een voorbeeld dat potentiële
wetsovertreders afschrikt
Strafrecht
Materieel strafrecht = grenzen van de strafrechtelijke aansprakelijkheid
(wetboek van Strafrecht)
Formele strafrecht = strafprocesrecht (wetboek van Strafvordering)
Sanctierecht = voorwaarden waaronder bepaalde straffen mogen worden
opgelegd en ten uitvoer gelegd (wetboek van Sr en Sv)
Niet verwarren met:
Wet in formele zin = opgesteld door Staten-Generaal en regering
Wet in materiële zin = algemene burgers bindende regel
Andere verdeling strafrecht:
Commune strafrecht = strafrecht dat in de wetboeken is opgenomen
Bijzondere strafrecht = strafbepalingen die behoren tot het materieel
strafrecht, maar vaak ook bevoegdheden hebben die behoren tot het formele
strafrecht (Wegenverkeerswet, Wet Wapens en Munitie en de Opiumwet)
Opbouw Wetboek van Strafrecht
Boek 1: algemene leerstukken: strafuitsluitingsgronden en poging
Boek 2: misdrijven
Boek 3: overtredingen
,Internationaal recht = recht dat tussen staten geld
Supranationaal recht = regels die een internationale organisatie oplegt waar de
lidstaten bij die organisatie zich aan moeten houden
Hoofdstuk 2
Strafbepaling bestaat uit:
1. Delictsomschrijving = geeft aan welke gedraging de wetgever strafbaar heeft
willen stellen
2. Kwalificatie-aanduiding = juridische term gedraging
3. Strafbedreiging = welk soort straf mag worden opgelegd
In bijzondere wetten worden vaak de delictsomschrijving en de strafbedreiging uit
elkaar getrokken -> verwerkt in meerdere strafbepalingen (in 1 het verbod en in een
ander de straf)
De opbouw van een strafbaar feit (het vierlagenmodel):
1. Menselijke gedraging
Gedraging moet verricht zijn door een mens
Er moet sprake zijn van een gedraging (gedachten zijn niet strafbaar)
2. Wettelijke delictsomschrijving
Legaliteitsbeginsel
Kwalificatie = de rechter zal de bewezen verklaarde feitelijke gedraging
uit de tenlastelegging juridisch moeten benoemen (art. 350 Sv)
3. Wederrechtelijkheid
In strijd met het objectieve recht
Rechtvaardigingsgrond = grond om aan te nemen dat de gedraging niet
wederrechtelijk was
o Art. 41 Sr: Noodweer
4. Verwijtbaarheid (schuld)
Als iemand een reëel gedragsalternatief had dan het overtreden van de
wet
Schulduitsluitingsgrond = nemen de verwijtbaarheid weg, bijv.
ontoerekeningsvatbaarheid bij psychische stoornis
Legaliteitsbeginsel = strafbepalingen moeten altijd in het geschreven recht terug te
vinden zijn (art. 16 Gw en art. 1 lid 1 Sr = verbod van terugwerkende kracht)
Ondanks de eis van duidelijkheid ontkomt men bij een delictsomschrijving toch niet
aan een zekere vaagheid, interpreteren is belangrijk
Interpretatiemethoden:
Wetshistorische interpretatie = totstandkoming van de bepaling
Grammaticale interpretatie = taalkundige betekenis van de woorden in de
bepaling
Systematische interpretatie = systematiek van de wet
Teleologische interpretatie = doel van de wet(gever)
, Bestanddelen vind je in de wettekst, elementen zijn de niet in de wet opgenomen
voorwaarden van strafbaarheid
Delictsomschrijving bestaat uit bestanddelen
Wederrechtelijkheid en verwijtbaarheid zijn elementen, tenzij ze in de wettekst
worden benoemd (zoals vernieling art. 350 lid 1 Sr)
o Wederrechtelijk als bestanddeel -> als bij een delict de
wederrechtelijkheid ontbreekt, kan men zeggen dat het delict niet is
gepleegd -> 2e stap in vierlagenmodel ontbreekt dus
Belang onderscheid misdrijf en overtreding:
Procesrechtelijke reden: indeling bepaald absolute competentie
Materieelrechtelijke reden: poging en medeplichtigheid tot overtreding zijn niet
strafbaar, maar tot misdrijf wel
Toepassing van dwangmiddelen: veel dwangmiddelen (telefoon aftappen)
mogen slechts worden ingevoerd bij verdenking van een misdrijf
Onderscheid delicten
Formeel vs materieel
o Formele delicten = het verrichten van een handeling is strafbaar gesteld
o Materiële delicten (gevolgsdelicten) = veroorzaken van een gevolg is
strafbaar gesteld (doodslag)
Commissie vs omissie
o Commissiedelicten = delicten die actief handelen veronderstellen
o Omissiedelicten = het nalaten (niet-handelen) wordt strafbaar gesteld
(art. 450 Sr)
o Oneigenlijk omissiedelict = in de wet geformuleerd als commissiedelict,
maar wordt gepleegd door het niet-handelen (doodslag baby door het
niet goed verzorgen van de moeder)
Gekwalificeerd vs geprivilegieerd
o Gekwalificeerd delict = strafverzwaring ten opzichte van gronddelict
(art. 301 Sr)
o Geprivilegieerd delict = strafverlichting ten opzichte van gronddelict (art.
290 Sr)
Hoofdstuk 11
Om einduitspraak te doen in een strafzaak, moet de rechter 3 typen vragen
beantwoorden:
1. Formele vragen (voorvragen) -> art. 348 Sv, procedurele vragen
2. Materiële vragen (hoofdvragen) -> art. 350 Sv
3. Straftoemetingsvraag
Materiële vragen beslissingsschema
1. Bewezenverklaring
Is het ten laste gelegde feit bewezen?
Zo nee, vrijspraak art. 352, lid 1 Sv
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper demibakker56. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
