2.1.3 Portfolio
methodiek
HASWVT1A
Barbara Botelho Batista
STUDENTNUMMER: 653093
,Inhoudsopgave
Inleiding..................................................................................................................................................3
1. De sociaal netwerkmethodiek............................................................................................................4
1.1 Netwerkanalyse............................................................................................................................4
1.1.1 Inventarisatie netwerk...........................................................................................................4
1.1.2 Analyse..................................................................................................................................4
1.1.3 Begeleidingsmoment.............................................................................................................5
1.2 Handreiking sociaal netwerkmethodiek.......................................................................................5
2. Samenlevingsopbouw.........................................................................................................................6
2.1 Wijkanalyse...................................................................................................................................6
2.1.1 Interview resultaten..............................................................................................................6
2.1.2 Het sociale probleem en ABCD-methode..............................................................................7
2.2 De aanpak.....................................................................................................................................7
3. Blended hulpverlening........................................................................................................................8
3.1 5-fasenmodel en verantwoording................................................................................................8
3.1.1 Fase 1: Een warm welkom.....................................................................................................8
3.1.2 Fase 2: Het verhelderen van de vraag....................................................................................8
3.1.3 Fase 3: Gespreksdoel vaststellen...........................................................................................9
3.1.4 Fase 4: Gespreksdoel uitwerken............................................................................................9
3.1.5 Fase 5: De cirkel rond maken.................................................................................................9
3.2 Reflectie en visie...........................................................................................................................9
4. Huiselijk geweld................................................................................................................................11
4.1 Stap 1: signalen in kaart brengen................................................................................................11
4.2 Rollenspel: mijn normen, waarden, gevoelens, oordelen en gedachten....................................12
Literatuurlijst........................................................................................................................................13
Bijlagen.................................................................................................................................................14
Bijlage 1: Ecogram XXX.....................................................................................................................14
Bijlage 2: Inventarisatieformulier sociaal netwerkmethodiek..........................................................15
Bijlage 3: Werkplan...........................................................................................................................17
Bijlage 4: Chatgesprek Blended........................................................................................................18
Bijlage 5: Tabellen samenlevingsopbouw.........................................................................................20
Bijlage 6: Interviews kwartiermakers................................................................................................22
Bijlage 6: Certificaat..........................................................................................................................23
Bijlage 7: Rollenspel..........................................................................................................................24
2
,Inleiding
De overheid wil dat iedereen mee doet in de maatschappij, met als uitganspunt dat mensen eerst
doen wat ze zelf kunnen. Daarna is de mogelijkheid er om te kijken wie hen kan ondersteunen in
de omgeving (Scheffers, 2015).
De methodieken in dit verslag hebben allemaal te maken met het ondersteunen van mensen om
te participeren in de samenleving.
Hoofdstuk 1 gaat over de sociaal netwerkmethodiek. Er is een netwerkanalyse met een cliënt
gemaakt door middel van verschillende hulpmiddelen. Verder wordt de sociaal
netwerkmethodiek verheldert.
Hoofdstuk 2 gaat over de samenlevingsopbouw. Er is een aanpak geschreven die gericht is op
het verbeteren van de veerkracht van bewoners in de wijk Zee en Duinwijk in IJmuiden.
Hoofdstuk 3 gaat over blended hulpverlening. In dit hoofdstuk wordt het handelen tijdens een
chatgesprek verantwoord.
Hoofdstuk 4 gaat over huiselijk geweld. In dit hoofdstuk is een casus van huiselijk geweld
geanalyseerd.
3
,1. De sociaal netwerkmethodiek
Dit hoofdstuk gaat over de sociaal netwerkmethodiek. Er is een netwerkanalyse met een
cliënt gemaakt door middel van verschillende hulpmiddelen. Ook wordt een
begeleidingsmoment met de cliënt benoemd. Verder wordt de sociaal netwerkmethodiek
verheldert met behulp van praktijkvoorbeelden, mogelijkheden, beperkingen en de rol als
sociaal werker.
1.1 Netwerkanalyse
Er is een netwerkanalyse gemaakt van XXX; een onzeker 9-jarig meisje uit Beverwijk. Door
een netwerkanalyse te maken, wordt in kaart gebracht hoe het netwerk van XXX eruit ziet.
Ook wordt duidelijk in welke mate zij (on)tevreden is met haar netwerken en welke wensen
zij op dit gebied heeft (Scheffers, 2015). Door de netwerkanalyse kan er gekeken worden
naar mogelijkheden die het netwerk biedt.
1.1.1 Inventarisatie netwerk
Bij het inventariseren is er gebruik gemaakt van een ecogram (zie bijlage 1). Een ecogram is
een weergave van het sociaal netwerk van de cliënt die in een oogopslag duidelijk maakt wat
de omvang van het netwerk is en wat de onderlinge banden daarin zijn (Scheffers, 2015). De
kern in het midden is de cliënt zelf en de cirkels daar omheen is het sociale netwerk. Hoe
verder iemand van de kern staat, hoe minder goed de onderlinge band is.
Ook is er een inventarisatieformulier van de sociaal netwerkmethodiek ingevuld (zie bijlage
2). Dit is een schema waarin de mogelijkheden van het sociaal netwerk van de cliënt
duidelijk worden. Het sociale netwerk wordt hier in kaart gebracht.
Ten slotte is er een werkplan ingevuld (zie bijlage 3). Hier beschrijft de cliënt in eigen
woorden wat zij wil veranderen. Het probleem en de hulpvraag wordt benoemd. Ook wordt er
een streefdatum voor het bereiken van haar doel benoemd en wie haar daarbij helpen
(Scheffers, 2015).
1.1.2 Analyse
Uit de inventarisatie van het netwerk van XXX is duidelijk geworden dat zij geen groot
netwerk heeft. XXX heeft hetzelfde netwerk als haar vierde levensjaar. XXX is onzeker en
vindt het daardoor lastig om contact te maken met anderen. Haar doel is dan ook om te leren
hoe zij makkelijker vrienden kan maken.
XXX haar netwerk bestaat uit vijftien mensen. XXX is niet tevreden met de omvang van haar
netwerk en wilt deze vergroten. De mensen uit XXX haar netwerk hebben verschillende
leeftijden en er zitten mensen tussen met een verschillende afkomst. Dit houdt in dat haar
netwerk heterogeen is. Hierdoor bezit zij over een overbruggend sociaal kapitaal. Dit wordt
ook wel bridging genoemd. Dit houdt in dat zij externe contacten heeft en verbanden kan
leggen tussen verschillende sociale groepen (Scheffers, 2015). Dit kan leiden tot nieuwe
toegangen en informatie en uiteindelijk groei en vooruitgang van het sociaal netwerk.
XXX heeft dus goede mogelijkheden om aan haar doel te werken binnen haar eigen netwerk.
Doordat XXX bezit over bridging, heeft zij veel connecties. De stap die zij dan nog moet
ondernemen is om haar zelfvertrouwen te vergroten aangezien onzekerheid een
belemmering is bij haar. De onaardige kinderen in haar klas zij ook een belemmering. Zij
leert hoe zij deze belemmeringen aan kan pakken bij Playing for Success.
4
, 1.1.3 Begeleidingsmoment
Ik heb XXX begeleid bij allebei haar doelen. Haar doelen waren minder onzeker worden en
makkelijker vrienden leren te maken. Ik heb haar begeleid door middel van het geven van
preventieve trainingen bij Playing for Success. Door preventief te werk te gaan wordt
eventuele verergering van problemen voorkomen. De cliënt wordt zich bewust van haar
situatie (Scheffers, 2015). Deze trainingen bestonden uit manieren om steviger in je
schoenen te staan, je grens aan te geven en hoe je contact maakt met anderen. Deze
trainingen sloten dus goed aan bij de leerdoelen van XXX.
Het netwerk werd ook betrokken bij dit programma. De ouders van XXX kregen na elke
training een samenvatting van wat zij heeft geleerd en hoe zij dit thuis verder kan oefenen.
XXX heeft ook aangegeven dat zij dit vaak deed.
XXX heeft vooral zelf gewerkt aan haar doelen, maar ik heb haar begeleid door haar
trainingen te geven met mijn collega’s en door haar te helpen wanneer nodig.
1.2 Handreiking sociaal netwerkmethodiek
Er zijn mensen die last hebben met zelfstandig zijn en met het participeren in de
samenleving in verband met hun sociale netwerk. Deze mensen durven hun sociale netwerk
niet in te schakelen in tijden van nood. Het inzetten van de sociaal netwerkmethodiek kan
hierbij van hulp zijn. Deze methodiek biedt mensen de mogelijkheid om hun sociale
contacten uit te breiden, te intensiveren en vraagverlegenheid te overwinnen (Scheffers,
2015). De methodiek kan een persoon helpen bij de behoefte aan sociaal contact, erbij
horen, waardering/erkenning krijgen en zich betekenisvol voelen (Boumans, 2016). Het is bij
deze methodiek dus belangrijk dat er krachtgericht gewerkt wordt en dat empowerment
wordt bevorderd.
Door middel van een netwerkanalyse wordt er gekeken naar de mogelijkheden die het
netwerk van de cliënt te bieden heeft. Dit wordt gedaan met een ecogram en een
inventarisatieformulier. Hierna maakt de cliënt een werkplan waar hij zijn doelen in verwerkt.
De cliënt gaat vervolgens ook werken om zijn doelen te bereiken. De rol van de sociaal
werker is om hierbij te stimuleren, ondersteunen en coachen (Scheffers, 2015).
Het is bovendien ook belangrijk om als sociaal werker een ethische bril op te zetten (Zorg
Voor Beter, 2020). Tijdens het begeleiden van een cliënt kunnen ethische vragen/dillema’s
plaatsvinden. Door een ethische bril op te zetten, kan er nagedacht worden over hoe morele
regels niet voor iedereen vanzelfsprekend of hetzelfde zijn. Soms moet je afwegen wat de
passende oplossing is. Wat goed is voor de een, is niet goed voor de ander.
In praktijk moet de cliënt moet nu zijn netwerk uitbreiden of contact herstellen. Soms lukt het
de cliënt niet om contact te maken met iemand van zijn netwerk (beperking, kan
demotiverend zijn). Als sociaal werker kan je het contact met de cliënt oefenen en/of
voorbereiden, of samen contact leggen met die persoon uit zijn netwerk (Scheffers, 2015).
Het doel hiervan kan zijn: een bestaande relatie van de cliënt verdiepen, een slapend
netwerk activeren, belemmerende contacten afbouwen of het uitbreiden/opnieuw opbouwen
van de cliënt zijn netwerk. De cliënt blijft hierbij wel de leider.
Een familiegesprek behoort tot de mogelijkheden van de sociaal netwerkmethodiek. Bij een
familiegesprek nodigt de cliënt zijn (directe) familieleden uit voor een gesprek. Een andere
mogelijkheid is een netwerkberaad. Een netwerkberaad is een bijeenkomst van belangrijke
personen uit de sociale omgeving van de cliënt. De cliënt kiest zelf uit wie hij uitnodigt.
Een andere beperking van de methodiek is dat het netwerk van de cliënt misschien niet wil
helpen en geen beter contact wil.
5
