1.1 Begripsbepaling
Romeinen en Grieken onderscheiden het geschreven recht, ius ex scripto, en het ongeschreven
recht, ius ex non scripto.
De behoefte aan optekening vloeit voort uit de behoefte voor rechtszekerheid. Codificatie komt
voort uit de tijd van de Verlichting, voor het eerst gebruikt door Jeremy Bentham
Codificatie is een geschreven recht waaraan de overheid een aan haar gezag ontleende, uitsluitende
gelding toekent; deze exclusiviteit maakt de rechtsoptekening tot een volledige.
De drie kenmerken:
- Een overheid die gezag uitvoert op zijn onderdanen
- Op schrift gesteld recht
- De exclusiviteit gelding van het recht
Deze de belangrijkste. Met volledige optekening wordt bedoelt ‘buiten welke op haar gebied
geen ander recht geldt’.
Macht van de wetgever is beperkt; kan wetten uitvaardigen, maar heeft de toekomstige uitlegging
niet in handen.
Manieren om dit te ondermijnden:
- Authentieke interpretatie: zelf uitleg geven
- Commentaarverbod
- Référé législatif: rechter verplicht uitleg te vragen van de wetgever
Doelen codificatie
- Rechtszekerheid
- Economisch: eenvormige regeling van het handelsverkeer
- Politiek: het smeden van een nationale eenheid
1.2 Interpretatiemethoden
Spreken voor zich
, HOOFDSTUK 2 CODIFICATIE EN NATUURRECHT
2.1 Declaration of Independence
Sactio pragmatica: Karel van Habsburg maakt afspraken met omringende staten zodat zijn dochter
Maria Theresa ongestoord de troon kan opvolgen. Frederik van Pruisen schendt dit verdrag en ketent
een reeks oorlogen uit. Vooral tussen Engeland en Frankrijk.
Oorlogen hebben Engeland veel geld gekost en hierdoor voerden de Engelse belastingen in VS.
Kolonisten maakten hier bezwaar tegen, no taxation without representation. 1775 kwam het volk in
opstand. Thomas Paine maakte pamflet Common Sense. Hij zegt dat ze onafhankelijk moeten
worden en een beroep moeten doen op gezond verstand. Dit was het kenmerk van the age of
reason.
Immanuel Kant zegt dat de mens zich leiden door allerlei autoriteiten door zijn eigen luiheid en
lafheid. Hieraan moest een einde worden gemaakt; Sapere aude (durf je verstand te gebruiken)
De wetten in de DoI zijn vanzelfsprekend. De Bill Of Rights zijn gebaseerd op de natuurrechten.
2.2 Ius civile en ius naturale
Naast door de mensen gestelde recht bestaat ook het natuurrecht.
Ius civile: burgerrecht, hun eigen recht dat het volk voor zichzelf heeft vastgesteld
Ius gentium: recht der volkeren, de natuurlijke rede tussen alle mensen. Dit is een universele gelding
2.3 Positivisme en natuurrecht
Stoa: het recht dient ook inhoudelijk beoordeeld te worden. De stoïsche rechtsleer lijdt tot de
erkenning van een natuurrecht. ‘Recht’ is inhoudelijk conform aan de menselijke rede.
Epicurisme: erkent geen recht anders dan het onmiddellijke van overheidswege gestelde recht.
Epicurische rechtsbegrip is formeel van aard.
In een bepaalde samenleving op een bepaalde tijdsstip kan een bepaalde gedraging gestraft worden,
terwijl dezelfde gedrag in een andere samenleving straffeloos is. Het recht wordt niet inhoudelijk
(materieel) beoordeeld. Dit is tegen de stoïsche rechtsleer.
2.4 Ius gentium en ius naturale
Alleen het ius civile is in de wetten vastgelegd. Het ius gentium is niet in wetten vastgelegd. Het heeft
namelijk kracht ook zonder bekrachtiging in de wet.
Ius gentium is dus puur feitelijk en de ius naturale is van sterk morele lading. Slavernij bijvoorbeeld.
2.5 Het natuurrecht en de middeleeuwen
Onderscheid ius civile en ius gentium verloor onderscheid na de codificatie van keizer Justinianus.
Het ius gentium werd opgenomen in het ius civile. Het wetboek heet dus Corpus Iuris Civilis. Het
natuurrecht werd niet meer afzonderlijk behandeld, maar in verband met het canonieke recht.
Corpus Iuris Canonici bevat de rede boven de gewoonte. Het werd gezien als het altijd en overal
geldende recht dat God aan de mensheid heeft vastgelegd.
2.6 Hugo de Groot en het natuurrecht
Hugo wordt gezien als de vader van het natuurrecht. ‘’Over het recht van oorlog en vrede’’: zelfs
zonder God zou er toch nog natuurrecht bestaan.
Hij ziet de ‘wijsheid’ en de ‘billijkheid’ van de regelingen in het CIC als grondslag voor de receptie in
Holland.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ketrinkrasniqi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.