Samenvatting
Complete samenvatting psychiatrie voor juristen
- Instelling
- Tilburg University (UVT)
Complete samenvatting psychiatrie voor juristen, per college opgedeeld in psychiatrisch ziektebeeld, juridische thema en casus.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Psychiatrie voor juristenInhoudsopgave
College 1 – Inleiding ......................................................................................................................................... 3
College 2 – Psychiatrie en strafrecht ................................................................................................................ 5
I. Psychiatrisch ziektebeeld: psychose ................................................................................................................ 5
II. Juridische thema: strafrecht ........................................................................................................................... 6
III. Casus: Anders Behring Breivik ....................................................................................................................... 7
College 3 – Toerekeningsvatbaarheid ............................................................................................................... 8
I. Psychiatrisch ziektebeeld: kleptomanie ........................................................................................................... 8
II. Juridische thema: toerekeningsvatbaarheid .................................................................................................. 8
III. Casus: tekort aan psychiaters ...................................................................................................................... 10
College 4 – Rapporteren pro Justitia ............................................................................................................... 11
I. Psychiatrisch ziektebeeld: persoonlijkheidsstoornis ...................................................................................... 11
II. Juridische thema: rapporteren pro Justitia ................................................................................................... 12
III. Casus: Michael P./Anne Faber ..................................................................................................................... 14
College 5 – Rapporteren door de psycholoog ................................................................................................. 15
I. Psychiatrisch ziektebeeld: psychopathie en antisociale persoonlijkheidsstoornis ......................................... 15
II. Juridische thema: rapporteren door de psycholoog ..................................................................................... 17
III. Casus: Schiedammer parkmoord ................................................................................................................. 17
College 6 – Delictrecidive en risicotaxatie ...................................................................................................... 19
I. Psychiatrisch ziektebeeld: parafilie ................................................................................................................ 19
II. Juridische thema: risicotaxatie ..................................................................................................................... 19
III. Casus: COVID-19 .......................................................................................................................................... 21
College 7 – Forensische zorg ........................................................................................................................... 22
I. Psychiatrisch ziektebeeld: verslaving ............................................................................................................. 22
II. Juridische thema: forensische zorg ............................................................................................................... 22
III. Casus: tolbertzaak ....................................................................................................................................... 24
College 8 – Vreemdelingenrecht en psychiatrie .............................................................................................. 25
I. Psychiatrisch ziektebeeld: PTSS ..................................................................................................................... 25
II. Juridische thema: vreemdelingenrecht en psychiatrie ................................................................................. 26
III. Casus: statushouder Rik............................................................................................................................... 28
College 9 – Arbeidsongeschiktheid en psychiatrie .......................................................................................... 29
I. Psychiatrisch ziektebeeld: simulatie/malingering ......................................................................................... 29
II. Juridische thema: arbeidsongeschiktheid en psychiatrie .............................................................................. 31
III. Casus: Marqué-affaire: frauderende psychiaters ........................................................................................ 32
1
,College 10 – Live ervaringsdeskundige psychose ............................................................................................ 34
College 11 – Transculturele forensische psychiatrie ....................................................................................... 35
College 12 – Responsiecollege ........................................................................................................................ 37
I. Psychiatrisch ziektebeeld: autisme/ASS ......................................................................................................... 37
II. Juridische thema: patiëntenrechten ............................................................................................................. 37
2
,College 1 – Inleiding
Wat staat ons te wachten?
Literatuur:
• De psychiatrie in het Nederlandse recht 8ste druk, hoofstukken 1, 2, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 12, 13.
• Nijman, H. L. I., van Marle, H. J. C., & Kavelaars, M. (2006). Psychotische patiënten in de TBS:
Achtergronden, delict gedrag en behandeling. Pedagogiek 26:3, 291-300
• Kamorowski J, de Ruiter C, Schreuder M, Ask K, Jelícic M. Forensic Mental Health Practitioners’
Use of Structured Risk Assessment Instruments, Views about Bias in Risk Evaluations, and
Strategies to Counteract It. International Journal of Forensic Mental Health. 2022;21(1):1-19.
• Gerritse, F. L., R. J. Duvivier Gerritse, F. L., R. J. Duvivier. "Uitspraken van regionale tuchtcolleges
in zaken betreffende de psychiatrie, 2015." Tijdschrift Psychiatrie 63.3 (2021): 181-188.
• Braakman, M., 2015, Transculturele psychiatrie: interculturele verschillen. In: van Marle,
Forensische Psychiatrie. Fundamenten en praktijk. Koninklijke van Gorkum.
Opbouw van de colleges: i. psychiatrische ziektebeelden, vervolgens ii. juridische thema, college
eindigen met een iii. casus -> casuïstiek: forensisch psychiatrische casussen in het nieuws.
Over het wat en waarom van een psychiater in een juristenopleiding
Het belang voor de jurist om te weten hoe de arts (psychiater) een diagnose stelt, dat gebeurt anders
dan bij andere medische professies. Het belang voor de jurist om te weten dat de psychiater afwijkt
van andere medische professies. Toegelicht aan de hand van diabetes mellitus (suikerziekte):
Diabetes mellitus (ook wel suikerziekte genoemd) is een ziekte waarbij verhoogde glucose (suiker)
waarden in het bloed te vinden zijn. Deze verhoogde glucosewaarden worden veroorzaakt door te
weinig van het hormoon insuline, en/of door verminderde gevoeligheid voor insuline. Insuline wordt
gemaakt door cellen in de alvleesklier. Insuline zorgt ervoor dat glucose in de weefsels wordt
opgenomen. Indien er geen of te weinig insuline in het bloed aanwezig is, stijgt het
bloedglucosegehalte. Op de lange termijn kan dit zorgen voor schade aan het lichaam. Dit kan schade
geven aan de kleine bloedvaatjes (van de ogen, nieren en/of zenuwen) en aan de grote bloedvaten
(mogelijk leidend tot een hartaanval, beroerte of etalagebenen).
Hoe alle medici diagnosticeren (maar psychiaters niet): essentie (over het algemeen) -> er is een
gouden standaard (dat is een test waardoor je het zeker weet). Combinatie van verschillende
symptomen maakt dat je aan een diagnose denkt, bijvoorbeeld veel drinken en veel naar het toilet.
Daarna lichamelijk onderzoek om dichter bij de diagnose te komen. Differentiaaldiagnose = rijtje met
diagnoses die arts opstelt met bovenaan de diagnose die het meest waarschijnlijk is.
Laboratoriumonderzoek (bloedsuiker) om de diagnose te kunnen bevestigen. Als je geen test doet en
alleen op basis van de symptomen diagnosticeert kun je het als arts mis hebben. Je weet daarna wat
je kunt doen om iemand beter te maken of wat je kunt doen om de situatie te verbeteren.
Patholooganatoom is iemand die weefsel onder een microscoop bekijkt.
Wat is een psychiatrische diagnose?
Hoe psychiaters diagnosticeren: er is geen gouden standaard, maar wat dan wel? Diagnostiek
gebaseerd op consensus. Diabetes mellitus versus diabetesinsipidus (hersentumor). Verschil op basis
van proeven urine vastgesteld. Diagnose wordt veelal enkel vastgesteld op basis van symptomen. Als
psychiater kun je niet testen, dus dan heb je het vaker mis. Het menselijk brein is zeer complex. Een
tweede verschil is dat een arts eerst een vraaggesprek doet en vraagt naar de klachten en daarna
doet hij het lichamelijk onderzoek. Psychiater doet vraaggesprek en onderzoek tegelijkertijd, hoe
praat een patiënt/hoe interacteert hij. Is er een stoornis in de vorm van zijn denken?
Er is geen gouden standaard, maar er zijn uitzonderingen op. Soms met een röntgenfoto of een CT-
scan. Phineas Gage (1823-1860) was een Amerikaanse spoorwegarbeider. Tijdens zijn werk kwam er
een staaf door de voorkant van zijn hersenen heen. De staaf ging door zijn orbitofrontale cortex. Dit
3
, gebied zorgt voor de verwerking en controle van emotionele prikkels, feedback (terugkoppeling) van
sociaal- en emotioneel-relevante informatie, ontremming in gedrag. Symptomen van Phineas: hij
begon veel te vloeken, werd snel boos, was onaardig tegen mensen en had nergens geduld voor.
Daarnaast begon hij zich minder druk te maken over afspraken die hij had gemaakt en deed hij
helemaal niet meer zijn best op zijn werk. Je kunt daardoor zien wat het gevolg is als dat stuk van de
hersenen wordt uitgeschakeld. Prefrontale cortex zorgt voor: niet kunnen plannen, impulsief
beslissingen nemen of juist geen beslissingen kunnen nemen, zich in gezelschap onbehoorlijk of
onhandig gedragen en onbeheerst gedrag, zoals drugs- en alcoholmisbruik, seksuele promiscuïteit,
met geld smijten en dergelijke. De hersenen zijn complex, maar hierdoor weet je dat er een relatie is
tussen de hersenen en de gedragingen. Doordat er meestal geen gouden standaard is kun je als jurist
dus altijd aan de diagnose twijfelen en een second opinion aanvragen als de eerste diagnose niet
gunstig is voor je cliënt.
Diagnose stellen, maar ook een classificatie -> DSM 5. Voordat de DSM er was werden de
symptomen in verschillende landen anders gediagnosticeerd. DSM is een classificatie voor psychische
stoornissen. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders is ontwikkeld door de American
Psychiatric Association. In juni 1994 verscheen de vierde editie (DSM-IV), in 2001 verscheen een
tekstrevisie (DSM-IV-TR). Huidige versie DSM-5 is uit 2013. De DSM is ontwikkeld voor gebruik bij
met name onderzoek. Door internationaal dezelfde criteria af te spreken voor psychiatrische
aandoeningen wordt onderzoek en communicatie duidelijker en betrouwbaarder. De DSM is dus een
classificatiesysteem, ten onrechte wordt het als een diagnose-systeem gehanteerd. Als je een
bepaalde set aan symptomen vertoont wordt dat als een bepaalde diagnose geclassificeerd. De
rechter verwacht ook een DSM classificatie in het adviesrapport.
Wat is forensische psychiatrie en psychologie?
Als psychiater mag je niet vertellen wat de rechter moet doen. Forensisch komt van forum dat is een
plein waar in de Romeinse tijd recht werd gesproken.
In engere zin: de raakvlakken die psychiatrie heeft met het strafrecht.
In bredere zin: er zijn veel meer raakvlakken tussen recht en psychiatrie dan het strafrecht.
Leeropdracht: Wat is transculturele forensische psychiatrie?
Beide rapportages in slide 14 gaan over dezelfde persoon. Hoe kunnen dan toch twee geheel
verschillende rapportages tot stand komen. Indien de psychiater cultuur sensitieve
technieken/transculturele competenties heeft geleerd, kan die zich veel beter verplaatsen in iemand
die een andere culturele achtergrond heeft. De rapportage wordt dan veel beter.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Stuviris. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50155 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen