Exam study book Ontwikkelingspsychologie of Robert S. Feldman (H1, H2.1, H5, H6, H7, H8, H9, H10, H11, H12, H13, H14 & H15) - ISBN: 9789043024259, Edition: 5e , Year of publication: 2012
Hoofdstuk 1. Een inleiding in de ontwikkeling van het kind
1.1 Een oriëntatie op de ontwikkelingspsychologie
Ontwikkelingspsychologie:
De wetenschappelijke studie naar groei, verandering en stabiliteit van conceptie tot adolescentie.
1.1.1 De reikwijdte van het vakgebied
Ontwikkelingspsychologen specialiseren zich meestal in een thema of in een leeftijdscategorie.
Thematische gebieden zijn:
- Fysieke ontwikkeling:
Ontwikkeling die betrekking heeft op de fysieke opbouw van het lichaam, zoals de hersenen, het
zenuwstelsel, de spieren, de zintuigen en de behoefte aan eten, drinken en slaap.
- Cognitieve ontwikkeling:
Ontwikkeling die betrekking heeft op de manier waarop het gedrag van mensen wordt beïnvloed
door groei en verandering in de eigenschappen die de ene persoon van de andere onderscheiden.
- Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling:
Ontwikkeling die betrekking heeft op sociale relaties en interacties met anderen en op duurzame
eigenschappen die de ene persoon van de andere onderscheiden.
Leeftijdsgroepen zijn : de prenatale periode, de baby- en peutertijd, de kleutertijd, de schooltijd en
de adolescentie. De grenzen tussen deze perioden liggen niet vast omdat de perioden gebaseerd zijn
op een biologische verandering, en die per persoon verschilt.
De themagebieden spelen een rol in de kindertijd en de adolescentie. Er zijn veel verschillende
specialisten, en deze leveren veel verschillende perspectieven op.
1.1.2 De invloed van cohorten op ontwikkeling: ontwikkelen in een sociale wereld
Cohort:
Een groep mensen die rond dezelfde tijd op dezelfde plek is geboren.
Mensen uit een cohort zijn beïnvloed door historische gebeurtenissen, leeftijdsgebonden
gebeurtenissen, socioculturele gebeurtenissen en niet-normatieve gebeurtenissen. Mensen die tot
een bepaalde cohort behoren, zijn onderhevig aan normatieve gebeurtenissen.
Normatieve gebeurtenissen:
Gebeurtenissen die zich voor de meeste individuen binnen een groep op dezelfde manier voltrekken.
Cohorteffecten treden op als gevolg van normatieve historisch bepaalde invloeden, biologische en
omgevingsinvloeden die verbonden zijn aan een specifiek historisch moment. Leeftijdsgebonden
invloeden zijn biologische en omgevingsinvloeden die gelijk zijn voor mensen in een bepaalde
leeftijdsgroep, ongeacht waar of wanneer ze opgroeien.
Normatieve invloeden:
Invloeden die leiden tot conformiteit omdat men de gevolgen van afwijkend gedrag vreest.
Niet-normatieve gebeurtenissen zijn gebeurtenissen die de meeste anderen niet overkomen.
1.2 Kinderen: verleden, heden en toekomst
1.2.1 Vroege denkbeelden over kinderen
De kindertijd betekent tegenwoordig heel iets anders dan vroeger. Vroeger observeerden de ouders
, hun kinderen al en hielden ze fysieke en taalkundige mijlpalen bij. Sinds Darwin en de evolutietheorie
kreeg deze observatie een systematischer karakter. De babybiografieën kregen een
wetenschappelijke status. Wetenschappers discussieerden toen en nu nog steeds over de invloed
van nature en nurture. Toen kinderen meer naar school gingen en volwassenen meer gingen werken,
kwam er onderscheid tussen hen.
1.2.2 De twintigste eeuw: ontwikkelingspsychologie als discipline
Ontwikkelingspsychologie werd een nieuw vakgebied waarbinnen een aantal specialisten erg
invloedrijk zijn geweest. Alfred Binet bedacht de IQ-test en onderzocht hoofdrekenen en het
geheugen. Hij schreef het eerste boek waarin de adolescentie als aparte ontwikkelingsperiode werd
gezien. In de eerste helft van de twintigste eeuw ontstonden er grootschalige, systematische en
langdurige onderzoeken naar kinderen en hun ontwikkeling. De wetenschappers hadden een
gemeenschappelijk doel. Ze wilden de aard van groei, verandering en stabiliteit tijdens jeugd en
adolescentie bestuderen.
1.2.3 Actuele vraagstukken en onderwerpen: de onderliggende thema’s van de
ontwikkelingspsychologie
Centrale vraagstukken en onderwerpen over de ontwikkeling van kinderen op dit moment zijn:
- Continue verandering versus discontinue verandering
Continue verandering:
Geleidelijke ontwikkeling waarbij prestaties op een bepaald niveau voortvloeien uit die van de vorige
niveaus.
Discontinue verandering:
Ontwikkeling die in aparte stappen of stadia plaatsvindt, en waarbij elk stadium gedrag oplevert dat
kwalitatief anders is dan gedrag in eerdere stadia.
De meeste ontwikkelingspsychologen zijn het erover eens dat beide soorten verandering naast elkaar
bestaan.
- Kritieke versus gevoelige perioden
Kritieke periode:
Een specifieke tijd in de ontwikkeling waarin een bepaalde gebeurtenis de grootste gevolgen heeft.
Specialisten leggen vaak de nadruk op kritieke perioden, maar momenteel overheerst de overtuiging
dat mensen op veel vlakken flexibel zijn.
Plasticiteit:
De mate waarin ontwikkelingsgedrag of fysieke structuur kan worden gewijzigd.
Er wordt daarom nu liever gesproken over gevoelige perioden.
Gevoelige periode:
Een afgebakende periode, meestal vroeg in het leven van een organisme, waarin dat organisme extra
gevoelig is voor omgevingsinvloeden die betrekking hebben op een bepaald facet van de
ontwikkeling.
- Levensloopmodel versus focus op specifieke perioden
Vroeger werd de adolescentie als belangrijkste periode gezien. Nu is dat van de conceptie tot en met
de adolescentie. Dit komt omdat de groei en ontwikkeling dan het grootst zijn, en de invloed van
sociale omgeving ook.
- Nature versus nurture
Nature verwijst in deze context naar eigenschappen, vermogens en capaciteiten die mensen van hun
ouders erven. Het omvat elke factor die te maken heeft met maturatie.
Maturatie:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Tirza. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
