Samenvatting SWK3
Opvoeding en opvoedingsondersteuning binnen de hedendaagse
pedagogiek
Het verslag bestaat uit:
- Samenvatting van de 6 hoorcolleges (Hoorcollege 4a tot 6B)
- Informatie uit de boeken
- Belangrijke begrippen
- Voorbeelden
- Lesdoelen
- Afbeeldingen
- Oefenvragen
Hoorcollege 4a
1
,• Je hebt kennis over 2 theoretische modellen die de complexiteit van opvoeding
verklaren.
• Je kunt het balansmodel & Bronfenbrenner toepassen.
Theorie: een systeem van logisch samenhangende, niet strijdige, beweringen, opvattingen en
begrippen betreffende een werkelijkheidsgebied, die zo zijn geformuleerd dat er toetsbare
hypotheses (aannames) uit afgeleid kunnen worden. Een theorie geeft een handvat om naar de
werkelijkheid te kijken en iets meer met die werkelijkheid te doen.
Je kunt met een theorie gedrag of verschijnselen van mensen beschrijven, verklaren en uitkomsten
voorspellen. Denk aan de gehechtsheidstheorie, wat kunnen we verklaren dat een kind niet goed
gehecht is? Eerst moeder in het verleden niet goed gehecht of spelen er andere factoren?
Theorie in de praktijk: het is belangrijk met welke bril/ zienswijze je naar een vraagstuk of werkwijze
kijkt. Het is belangrijk om alert te zijn met welke hoek je kijkt. Kijk je als een bezorgde vriendin die
mee denkt of denk je echt vanuit de pedagogische theorieën?
Model: een model is een schematische weergaven van een verschijnsel in de werkelijkheid. Een
model is geen theorie, maar is vaak wel afgeleid van een theorie. Een model kan een handvat zijn om
in kaart te brengen wat er in een gezin speelt.
Tentamen
Balansmodel: een model waarin factoren die invloed uitoefenen op de ontwikkeling van het kind in
beeld zijn gebracht. Deze factoren bevinden zich op drie niveaus. Genaamd micro, meso- of
macroniveau. De factoren worden getypeerd als risico factoren voor de ontwikkeling van het kind of
als beschermende factor. Eén beschermende factor kan beschermend zijn voor meerdere
risicofactoren.
Microniveau: het gezin
Mesoniveau: wat een relatie heeft met het gezin zoals buren, huisartsen, opvoedsteunpunten of
juffen/ meesters.
Macroniveau: dit is het beleid, maar dit gaat ook over je inkomen en opleiding. Wat is de wetgeving?
Wat gebeurd er als je ontslagen wordt, wat mag je als je zwanger bent, wat gebeurd er met
immigranten, wat gebeurd er met mensen met een handicap, hoe ver is er spraken van inclusiviteit
en houden we rekening met verschillende geloven?
2
, Balansmodel:
Risicocumulatie: een opeenstapeling van risicofactoren. Dit kan het zelfregulerend proces van de
opvoeding belemmeren. Het kan tot stilstand of in een negatieve spiraal komen.
Gevolgen van risicocumulatie voor de opvoeding en ouders: dit vraagt van de ouder extra aandacht
en inzet, om het gezin op gang te houden. De meeste ouders brengen dit gemakkelijk op, maar
wanneer de risicofactoren oplopen, dan wordt dit moeilijker. Uit onderzoek is er bij meer dan vier
risicofactoren echt hulp nodig.
Het kan leiden tot:
- Verlaagde intelligentie
- Psychische en gedragsproblemen
- Kindermishandeling
- Delinquentie (crimineel gedrag)
3
