Deze samenvatting van het boek Aanvankelijk en technisch lezen is bruikbaar voor taaltentamens van de PABO. Het is ook bruikbaar bij de landelijke kennisbasis toets van taal. De samenvatting is van het gehele boek en bevat 33 pagina's. Het bestaat uit de volgende hoofdstukken:
- Hoofdstuk 1: Onder...
Samenvatting taalonderwijs: Aanvankelijk en technisch lezen – Henk
Huizenga
Hoofdstuk 1: Onderwijs in lezen
Lezen in het leven
Functioneel analfabeet: mensen die wel een beetje kunnen lezen, maar onvoldoende om zich in het
dagelijks leven te kunnen redden. Er is een onderscheid in 2 vormen van lezen:
- Lezen als ondersteunende taalactiviteit: heeft als doel om de leesvaardigheid te vergroten.
- Lezen als functionele taalactiviteit: heeft als doel het toepassen van de leesvaardigheid.
Lezen is niet alleen belangrijk voor schoolsucces en maatschappelijke redzaamheid, het heeft ook als
belangrijke functie: leesplezier.
Lezen in de basisschool
De 3 vormen van leesonderwijs
1. Technisch lezen
Technisch lezen is de vaardigheid om geschreven taal om te zetten in gesproken taal. Het hardop of
in je hoofd voorlezen bijvoorbeeld en dit noem je decoderen. Het Nederlands heeft een Alfabetisch
schriftsysteem, dat wil zeggen dat elke spraakklank in principe wordt weergegeven door één teken.
Het is de efficiëntste manier om de gesproken taal weer te geven, maar het kan toch problemen
geven bij lezen en schrijven.
- De eerste is het herkennen van spraakklanken in een woord. We gebruiken voor de spelling
van woorden niet alle spraakklanken die de Nederlandse taal kent. Bv: deur en neus, beide
‘eu’, maar de klank is anders. Het verschil in klank is niet groot genoeg om er een andere
notatie van te maken. ‘o’ en ‘oo’ wordt dan wel weer onderscheidt in gemaakt, omdat de
klank daar veel meer in verschilt. Betekenisonderscheidende spraakklanken zijn fonemen.
- De tweede is dat er niet genoeg letters zijn om alle fonemen weer te geven. We kennen 36
fonemen en van de 26 letters, gebruiken we er maar 23 (totaal - q, x en c). Het is opgelost
door fonemen weer te geven door combinaties van letters te maken (ee, oe, ie, etc.). Een
letter of een lettercombinatie die een foneem weergeeft, heet een grafeem.
- Het derde is dat de koppeling tussen grafemen en fonemen niet eenduidig is. Sommige
fonemen kunnen door meer dan één grafeem worden weergegeven (vergeten = e
achtereenvolgens verklanken als ‘e’, ‘ee’ en ‘u’) en omgekeerd kan een bepaald grafeem
verwijzen naar twee verschillende fonemen (den = grafeem ‘d’ staat voor foneem ‘d’, maar
bad = grafeem ‘d’ staat voor foneem ‘t’). Om deze moeilijkheid te voorkomen in het begin
van het leren lezen, wordt er alleen gebruik gemaakt van klankzuivere woorden.
Technisch lezen is niet alleen decoderen of verklanken, maar de nadruk kan ook liggen op de
natuurlijke manier van lezen van de tekst. Waarbij gebruik wordt gemaakt van expressie en emotie.
Dit noemen we ook wel voordrachtslezen of expressief lezen.
2. Begrijpend en studerend lezen
Begrijpend lezen is het achterhalen van de betekenis van een tekst. Begrijpend lezen kan uiteraard
niet zonder technisch lezen. Daarom wordt in methoden voor technisch lezen ook altijd aandacht
besteed aan het begrijpend lezen. Studerend lezen gaat nog een stapje verder: de lezer moet de
inhoud van de tekst kunnen vastleggen in een schema of samenvatting =toepassing begrijpend lezen.
3. Belevend lezen
Bij belevend lezen staat de emotionele betrokkenheid van de lezer bij een tekst centraal. Het wordt
ook wel leesbevordering genoemd en er bestaan geen aparte methoden voor.
Jorieke Metsemakers -1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joriekemetsemakers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,44. Je zit daarna nergens aan vast.
