Samenvatting
Samenvatting Biologie Zenuwstelsel en Waarnemen
Een samenvatting van de hoofdstukken 13 en 14 van Nectar VWO 5, die draaien om het zenuwstelsel en waarnemen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Nina van Veen - A5Biologie
Zenuwstelsel
13 & 14
Waarnemen
, 13.1 Het centrale zenuwstelsel
Aantekeningen
Centrale zenuwstelsel bestaat uit neuronen van de hersenen en die van het ruggenmerg.
Het perifere zenuwstelsel bestaat uit zenuwen en uitlopers van neuronen. Deze verbinden spieren en
klieren met centrale zenuwstelsel.
Grijze stof → cellen
Witte stof → uitlopers, wit dor vettig beschermlaagje
Vanuit hersenen lopen zenuwbanen via het ruggenmerg:
• Motorische neuronen
• Sensorische neuronen
• Schakelcellen
Evenwijdig aan het ruggenmerg liggen twee grensstrengen, die impulsen doorgeven naar
organen/romp.
Reflexen lopen via reflexbogen de kortste weg van een zintuig naar een spier of klier. Ze lopen
altijd via ruggenmerg en verlopen onbewust.
Bloed-hersenbarrière: beschermt hersenen tegen ongewenste stoffen, laat selectief stoffen door,
door middel van actief transport → ook tight-junctions
Een neuron bestaat uit een cellichaam en een aantal uitlopers. De uitlopers worden geïsoleerd door
cellen vol myeline, een witgele stof. In de hersenen betekent dit dat de buitenkant grijs en het
middendeel wit is, in het ruggenmerg liggen de cellen middenin en is de buitenkant witter van kleur.
De wanden van de haarvaten in de hersenen zijn minder doorlaatbaar dan die van andere haarvaten
doordat de cellen verbonden zijn door tight-junctions. Ook worden de cellen omgeven door
astrocyten (steuncellen). Hierdoor kunnen allerlei stoffen minder goed de hersenen bereiken.
De hersenen worden gevormd door de grote hersenen, de kleine hersenen en de hersenstam.
De grote hersenen bestaan uit twee helften, die met elkaar verbonden zijn via de hersenbalk. De
meeste cellichamen liggen aan de buitenkant, de hersenschors. Deze is geplooid, zodat er een groot
oppervlak mogelijk is. In de schors wordt informatie vanuit de zintuigen verwerkt en spieren
aangestuurd, maar ook bij logisch denken, je eigen wil en het geheugen is de schors betrokken.
Dieper in de hersenen liggen gebieden die betrokken zijn bij het bewustzijn, het geheugen en
emoties. De hersenschors is te verdelen in allerlei gebieden die een eigen ontvangende of
aansturende taak hebben. Ook onderling staan deze gebieden met elkaar in contact.
Homunculus: de grootte van een gebied hangt af van de precisie waarmee de beweging gemaakt
moet kunnen worden of van de gevoeligheid van een lichaamsdeel.
De thalamus werkt als filter voor impulsen die vanuit de zintuigen naar de hersenschors gaan. De
thalamus helpt bij het focussen op bepaalde informatie. Alcohol zorgt voor de aanmaak van een
remmende stof, waardoor de thalamus minder goed werkt en het focussen en daarmee het
onthouden, minder goed werkt. Ook stimuleert alcohol de vorming van dopamine, een stof die
boodschappen van neuronen doorgeeft. Dat veroorzaakt het ontspannen gevoel als je alcohol drinkt.
Alcohol maakt je ook slaperig. Dit komt doordat een andere neurotransmitter, GABA, door de
alcohol langer aan zenuwcel remmende receptoren gebonden blijft.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LerenmetNina. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen