Samenvatting methoden en technieken van gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen
HOOFDSTUK 1 Gedragstherapie
Geschiedenis
De moderne geschiedenis van de kindergedragstherapie begint in de jaren twintig van de
20e eeuw. Al in de eerste behandelexperimenten zijn de huidige standaardprocedures
terug te vinden. Toepassingen op grote schaal bleven echter uit. In het onderwijs werd
ook geprobeerd om gedragstherapeutische methoden te introduceren. Dit mislukte
echter ook. De echte doorbraak van de gedragstherapie vond pas in de jaren zestig
plaats. Gedragstherapeuten richtten zich toen vooral op de behandeling van kinderen
met een ernstige gedrags- of ontwikkelingsstoornis. Behandeling was gebaseerd op de
operante conditioneringsprincipes van Skinner. De eerste programma’s waren vooral
gericht op het terugdringen van gedrag of het systematisch aanleren van taal. Geleidelijk
werd gedragstherapie ook op grotere schaal toegepast.
De ontwikkeling van de kindergedragstherapie in de afgelopen vijftig jaar kan beschreven
worden aan de hand van drie generaties (ook wel fasen genoemd):
1) De eerste generatie: jaren ‘60 tot ‘80. In deze periode was men vooral gericht op
uiterlijk waarneembaar gedrag. Operante en klassieke conditioneringsprincipes waren de
basis voor interventies, en introspectie werd afgekeurd. Gedrag dat waarneembaar was
in combinatie met omgevingskenmerken stonden centraal in de analyse en behandeling
van probleemgedrag. Bandura voegde hier een belangrijke dimensie aan toe met zijn
sociale leertheorie en het principe van modeling. Onder andere hierdoor werd ruim baan
gemaakt voor de opkomst van de cognitieve stroming.
2) De tweede generatie: jaren ‘80 en ‘90. Cognities (gedachten of zelfspraak) zijn geen
bijverschijnselen van gedrag, maar functionele onderdelen in de gedragsketen. Ze
worden betrokken in de analyse en aanpak van probleemgedrag. Het opsporen van
denkfouten, het veranderen van denken en het aanleren van specifieke gedachten en
gevoelens kwam centraal te staan in de gedragstherapie. Toenemende aandacht was er
voor informatieverwerkingsprocessen.
3) De derde generatie: eind jaren ‘90 tot nu. Nieuwe therapiestromingen – zoals
de acceptance and commitment therapy, de mindfulness based cognitive therapy en
de dialectische gedragstherapie – doen hun intrede. Zij richten zich minder op het direct
veranderen van gedachten en gevoelens, maar meer op de functie en de context ervan.
Kenmerken
Kindergedragstherapie is een empirische benadering van psychologische problemen.
Uitgangspunt is ook dat ongewenst/abnormaal gedrag grotendeels aangeleerd is. Gedrag
bestaat uit zowel waarneembare motorische en sociale gedragingen, als uit gedachten.
Wat onderscheidt de (cognitieve) gedragstherapie van andere interventiemethoden?
Het ontwikkelingsperspectief
In de kindergedragstherapie wordt rekening gehouden met de ontwikkeling van het kind.
Problematisch functioneren wordt vanuit een ontwikkelingsperspectief bekeken. Voor de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liekeboon1992. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.