Lesapotheek
Hoofdstuk 1: Acne
Meisjes Gezicht – Hals
Jongens Gezicht – Hals – Bovenkant van de borst – Schouders – boven- en midden rug
WHAM-Vragen:
Voor wie advies bedoeld Baby en Kind – Tiener en Twintigers – Volwassene ouder dan 25 jaar
door geneesmiddelen of zwangerschap
Hoelang Jaren duren
Maatregelen Stoppen met cosmetica en/of andere zelfzorgmiddelen tegen acne
Medicatie Corticosteroïden – Immunosuppressiva – HIV-middelen – Oncolytica – Danazol –
Anabole steroïden
Wanneer naar de huisarts verwijzen:
Wanneer na 3 maanden zelfbehandeling geen verbeteringen geeft.
Als de acne plotseling ontstaat bij een klant ouder dan 25 jaar zonder duidelijke oorzaak.
Als er naast de comedonen, pukkels en puistjes sprake is van andere verschijnselen, zoals
infectie of koorts.
Bij baby met ernstige of aanhoudende baby-acne.
Bij kinderen die nog niet in de puberteit zijn om onderliggende aandoeningen uit te sluiten.
Als een vrouwelijke klant met acne de anticonceptiepil voor het eerst wil gaan gebruiken.
Duur van behandeling Ten minste 3 maanden voortzetten
Niet medicamenteus advies:
Het is niet wetenschappelijk bewezen dat door te weinig wassen, door bepaalde voeding,
snoep, roken, stres, cosmetica of door bepaalde seksuele gewoonten.
De huid moet 1-2 keer per dag gereinigd worden met lauw water en PH-neutrale was tablet of
–emulsie.
Zwarte, open comedonen en rijpe puistjes mogen voorzichtig verwijderd worden met de
zijkant van de vingers, nadat de poriën zijn geopend door vochtige kompressen, douchen of
toepassing van een keratolyticum.
Zonlicht en UV-bronnen verminderen de acne niet, maar vergroten de kans op huidkanker
wel. Het verkleuren van de huid verminderen de zicht op acne.
Een schoonheidsspecialist of huidtherapeut kan worden ingeschakeld voor advies over
verantwoord uitknijpen, voor een peeling of andere behandelingen.
Medicamenteus advies
Benzoylperoxide 5% gel (1ste) Werkt keratolytisch (Huid afschilferend), remt
ontstekingsverschijnselen en is bacteriostatisch
Niet gebruiken Bij overgevoeligheid voor benzoylperoxide.
Dosering cutaan 1x per dag ’s avonds op de huid aanbrengen op het geheel dele van het gezicht
en/of andere plekken op het lichaam (Niet masseren) bij niet meer overgevoelig overgaan naar 2x per
dag aanbrengen, minstens 3 maanden voortzetten
,Zwangerschap/borstvoeding Beide toegestaan om te gebruiken
Bijwerkingen Irritatie van de huid en roodheid in de eerste dagen – overgevoeligheidsreactie -
blekende werking op kleding, beddengoed, metaal (Bril en sieraden), haar en wenkbrauwen.
Adviseer gebruik van oude beddengoed en nachtkleding, waarbij witte vlekken geen bezwaar vormen.
Toelichtingen Werkt huid afschilferend die de ontstekingsverschijnselen remmen – Bij combinatie
van Tertinoïne (’ S-avonds) en Benzoylperoxide (’S morgens) – Pas na 6 weken enig resultaat!
Afgeraden middelen Salicylzuur (Minder effectief) – Resorcinol (Licht keratolytisch)
Medicijnen op recept Anticonceptiepil – Tertinoïne en adapaleen – Clindamycine en erytromycine
– orale antibiotica – Isotretinoïne
Benzoylperoxide 5% gel Adviseren:
Zwangerschap
Borstvoeding
Kinderen Vanaf 10 jaar
Hoofdstuk 2: Hoofdluis
Soorten luizen Hoofdluis – kleerluis – Schaamluis
Besmetting Direct contact hoofdhuid – mutsen – petten – sjaals – koptelefoon – knuffels –
beddengoed
Hoofdluis vaststellen Nat-kammethode – Lege neten van de hoofdhuid afliggen
Klachten:
Jeuk Speeksel van de hoofdluis die prikt in de hoofdhuid, ook wel allergische reactie op het
speeksel en treedt pas na 1 tot 2 weken op – Tot 2 weken aanhouden
Aanwezigheid van neten Aanwezigheid van neten blijven vastplakken aan de haarschacht met
lege of dode neten enkele centimeters van de hoofdhuid af
Aanwezigheid van luizen Vaststellen door nat-kammethode met crèmespoeling
De nat-kammethode:
1. Breng ruim conditioner in het haar en spoel het NIET uit
2. Kam de knopen en klitten uit het haar met een gewone kam. Bescherm de ogen met een
washandje.
3. Houd het hoofd voorover boven een wasbak en kam het haar van achter naar voor met een
luizen- of netenkam tegen de schedelhuid aan. Start bij het ene oor en schuin na elke
kambeweging op naar het andere oor.
4. Veeg de luizen- of netenkam regelmatig af aan een witte papieren servet of zakdoek en kijk of
er luizen op het papier zichtbaar zijn.
5. Spoel de crèmespoeling uit.
Duur van behandeling Door 2 weken lang elke dag te kammen met een luizenkam zo worden
luizen uit de neten verwijderd, waardoor ze geen eitjes kunnen leggen als ze oud genoeg zijn.
WHAM-Vragen:
Voor wie advies bedoeld Zwangere vrouwen of borstvoeding – kinderen jonger dan 6 maanden
,Hoelang Hebben gezinsleden, vriendjes of schoolgenoten luizen hebben, daarom moet je het haar
controleren van u of uw kind met nat-kammethode
Maatregelen Nat-kammethode – Dimeticon – Malathion – Permetrine
Medicatie Geen
Duur van behandeling Na 14 dagen zou de hoofdluis weg moeten gaan, maar de jeuk kan nog 2
weken aanhouden
Niet medicamenteus advies (Methode 1) Twee weken lang met nat-kammethode in combinatie
met crèmespoeling (Bij zwangere vrouwen, borstvoeding en jonger dan 6 maanden)
Niet medicamenteus advies (Methode 2) Twee weken lang met nat-kammethode in combinatie
met luizendodend middel op dag 1 en 8 (Iedereen behandelen – kort na elkaar behandelen)
Medicamenteus advies:
Dimeticon Lotion (Eerste keuzemiddel) Vormt een afsluiting laagje over de luis, waardoor deze
verstikt.
Niet gebruiken Overgevoeligheid voor Dimeticon (Onder 6 maanden)
Dosering cutaan
Dag 1: Voldoende lotion verdelen over het droge haar tot dat de hele hoofdhuid bedekt is. Voorkeur is
voor ’s avonds. Wrijf de lotion er goed in en laat het op een natuurlijke wijze drogen. Als het is
ingewerkt kammen met een neten- en luizenkam & uitwassen met water.
Dag 2 t/m 7: Natkammethode met een luizen- en netenkam.
Dag 8: Opnieuw met de lotion behandelen, zoals bij dag 1.
Dag 9 t/m 14: Natkammethode met een luizen- en netenkam.
Zwangerschap/borstvoeding Beide toegestaan om te gebruiken
Bijwerkingen Soms jeukende of schilferende hoofdhuid - irritatie rond de ogen.
Toelichting Dimeticon laat de luis verstikt, doordat zijn ademhalingswegen worden afgesloten
door de damp van het oplosmiddel. (Resistentie niet mogelijk door mechanismewerking)
Malathion lotion of shampoo (Tweede keuzemiddel) Doodt luizen en neten.
Niet gebruiken Overgevoeligheid voor malathion (Jonger dan 6 maanden)
Dosering cutaan
Dag 1 (Lotion): 10-20 ml lotion 5 mg/ml op haar en hoofdhuid aanbrengen. De voorkeur is ’s avonds
aanbrengen. Wrijf de lotion er goed in en laat het op een natuurlijke wijze drogen. Als het is ingewerkt
kammen met een neten- en luizenkam & uitwassen met water.
Dag 1 (Shampoo): Haar nat maken met warm water en bij elke 5 cm 10 mg/gr uit de tube verdelen
over de hele hoofdhuid., Wrijf de shampoo er goed in en wassen tot er schuim ontstaat. Na 4- 5
minuten uitspoelen en gebruik de eerste 12 uur geen gewone shampoo bij het douchen. Gebruik hierna
de haar nat kammen met luizen- en netenkam.
Dag 2 t/m 7: Dagelijks nat kammen met een luizen- en netenkam.
Dag 8: Opnieuw de behandeling herhalen, zoals bij de eerste dag.
, Dag 9 t/m 14: Dagelijks nat kammen met luizen- en netenkam.
Interacties Chloorwater maakt malathion onwerkzaam
Zwangerschap/borstvoeding Niet adviseren als zelfzorg
Bijwerkingen Overgevoeligheidsreacties - sensibilisering kunnen voorkomen of tijdelijk toename
van hoofdroos.
Toelichting Niet effectief door toenemende resistentie – Onaangename geur – onwerkzaam bij
contact met chloorwater
Permetrine lotion (Tweede keuzemiddel) Doodt luizen en neten.
Niet gebruiken Overgevoeligheid voor pyretroïden, pyretrinen of isopropanol
Dosering cutaan, volwassenen en kinderen vanaf 6 maanden
Dag 1: Het haar wassen en afdrogen tot het nog vochtig is. Verdeel de lotion over de hele hoofdhuid
en goed inwrijven. Laat het 10 minuten inwerken, spoel het dan uit met water, droog het met een
handdoek en vervolgens kammen met een luizen- en netenkam.
Dag 2 t/m 7: Dagelijks nat kammen met een luizen- en netenkam.
Dag 8: Opnieuw de behandeling herhalen, zoals bij de eerste dag.
Dag 9 t/m 14: Dagelijks nat kammen met een luizen- en netenkam.
Zwangerschap/borstvoeding Niet adviseren als zelfzorg
Bijwerkingen Branderig of stekend gevoel – roodheid – eczeem - gevoelloosheid - pijn bij
allergische reactie.
Toelichting Niet effectief door toenemende resistentie – onaangename geur – Crème alleen bij
schaamluis en scabiës (Schurft)
Hoofdluis Adviseren:
Zwangerschap Dimeticon
Borstvoeding Dimeticon
Kinderen Vanaf 6 maanden (Dimeticon, Malathion en permetrine)
Hoofdstuk 3: Koortslip
Oorzaak Infectie met herpes simplexvirus (HSV)
HSV 1 Koortslip
HSV 2 Infectie van geslachtsorgaan
Besmetting Knuffelen – zoenen
Koortslip bij kinderen Leiden tot koorts met vergrote lymfeklieren, pijnlijke of ontstoken mond
die 14 dagen kan duren. Zo kunnen ze niet willen drinken dat leidt tot uitdroging en de dood.
Klachten:
Tintelingen, branderig gevoel en roodheid Herpesvirus blijft levenslang aanwezig in dezelfde
zenuwknoop en stijgen altijd op dezelfde plek op de huid