Dit is een samenvatting van het hoofdstuk over afweer gebaseerd op het boek. Daarnaast wat andere belangrijke dingen die in colleges besproken zijn.
Ook zit er een gedeelte over ecologie in
Afweer
par 1
Barrières
HUID
Dekweefsels: Laag nauw aaneengesloten cellen, waar grote moleculen en ziekteverwerkers niet
doorheen kunnen
→fysieke barrière, vormen mechanische afweer. Beschermen inwendig milieu van het uitwendig
milieu
● Opperhuid
- Hoornlaag
dode verdroogde cellen. Vervallen van huid bij
afdrogen, bacteriën vallen weg
- Basale cellenlaag/kiemlaag
vooral stamcellen. Nieuwe dochtercellen duwen
oudere cellen naar oppervlak, deze gaan dood
en vormen hoornlaag. Dood doordat
tussenliggende cellaag steeds een grote barrière
vormt. Cellen krijgen onvoldoende zuurstof en voedingsstoffen
● Lederhuid
bindweefsel uit elastische vezels. Maken huis soepel, bevat zintuigen.
● Onderhuids vetweefsel
warmte-isolatie
Melanocyten: pigmentvormende cellen in basale cellenlaag met lange uitlopers korrels melanine
⤷beschermt DNA door ophoping in kernen naburige cellen. Gebeurt niet→DNA
beschadiging→huidkanker
SLIJMVLIES/TRILHAREN/pH/TRAANVOCHT
Slijmbekercellen scheiden slijm af, bevat bacteriedodende stoffen.
Trilharen bewegen vervuilde slijm richting keelholte
pH= biochemische barrière →te zuur, dood bacteriën
Traanvocht, door lysozym met bacteriedodende werking
Barrières planten
● Mechanische afweer
Stekels/doorns, beschermt alleen tegen grote schade/dieren
● Symbiose met dieren
Bijv. mieren gaan in kleine holtes zitten→ bijten elk dier dat plant aanraakt. Mier
voordeel: nestgelegenheid, nectar& eiwit voorziening. Beide voordeel=
mutualisme, tenzij het tijdelijk is (wesp-plant)
● Chemische afweer
Aanmaak stoffen, bijv. bittere smaak. Gifitge stoffen.
● Erkenning
Erkenning van schadelijke stoffen via receptoren op celmembraan→ sluiten
huidmondje →verhindering meer bacteriën binnenkomen
Of aanmaak H2O2→ celwand verdikking→ meer bescherming
, Of aanmaak NO bij beschadiging→ dodelijk voor ziekteverwekers, ook voor
bladeren plant.
● Waarschuwingsignalen
Signaalstoffen zorgen voor communicatie. Plant gaat dood→zendt geur
uit→waarschuwt andere planten→maken bijv. gifstof of lokstoffen → trekken
wespen aan die rupsen enz. eten.
Par 2
Bacteriën geen celkern→ prokaryoten
Eukaryoten= celkern
Chloreabacteriën inname
1. vermeerdering in slijm
2. maken eiwit choleratoxine
⤷darmcellen reageren→afgifte Cl- aan darminhoud
→waterafgifte→diarree en uitdroging
Sommige eencellige ziekteverwekkers geen bacteriën= eukaryoten
Bijv. Malaria
1. Parasieten komen in lichaam via speeksel malariamug
2. Parasieten vermeerdern ongeslachtelijk in lever
3. Parasieten dringen rode bloedcellen binnen.
4. Vermeerdering in rode bloedcellen
5. Rode bloedcellen gaan stuk→ volgende generatie malariaparasieten komt vrij
Virus gebruikt cellen om te vermeerderen
Bestaat uit erfelijk materiaal met eiwitkapsel en evt. virusenvelop (=membraan eiwitten uit gastheer
en virus)
Gastheercel= cel van levens wezen waarin het virus binnendringt. Deze cel maakt kopieën van
oorspronkelijk virus.
Proces binnenkomen virus in cel
1. Eiwitten virus hechten aan receptor celmembraan gastheercel
2. Virus passeert membraan of gaat via endocytose de gastheercel in
3. (BIJ RNA OOK NOG: Toevoeging reverse transcriptase: RNA→enkelstrengs DNA
4. DNA-polymerase toevoeging→dubbelstrengs DNA)
5. DNA-virus gaat met behulp van integrase (enzym) in de kern
6. Transcriptie en translatie zorgen voor nieuwe virusdeeltjes
Niet-specifieke afweer
ontstaat als ziekteverwekker barrières doorstaat
Maakt lichaamsvreemde deeltjes onschadelijk door opruiming van witte bloedcellen en bloedeiwitten
Onderscheid maken tussen lichaamseigen en lichaamsvreemd
Lichaamseigen
1. Lichaamscellen zetten antigenen (=moleculen die afweersysteem kunnen activeren) aan
buitenkant celmembraan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annabelwinter. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.