Psychopathologie samenvatting
Inhoudsopgave
Hoorcollege 1: Introductie.......................................................................................................1
Artikel 1: Psychiatric diagnosis and treatment in the 21st century..........................................4
Hoofdstuk 4: Farmacotherapie en andere niet-psychotherapeutische behandelvormen.......10
Hoofdstuk 5: Psychoanalytische behandelingen...................................................................18
Hoofdstuk 6: Cliëntgerichte behandeling van psychopathologie...........................................28
Hoofdstuk 7: Cognitieve gedragstherapie.............................................................................35
Hoofdstuk 8: Interpersoonlijke psychotherapie.....................................................................45
Hoorcollege 2: DSM 5 onderzoeksagenda & transdiagnostische aspecten..........................50
Hoofdstuk 3: Transdiagnostische benadering.......................................................................54
Hoofdstuk 10: Stemmingsstoornissen..................................................................................61
Artikel 2: A new science of mental disorders........................................................................68
Hoofdstuk 9: Angststoornissen.............................................................................................74
Hoofdstuk 11: Posttraumatische-stressstoornis....................................................................84
Hoofdstuk 12: Dissociatieve stoornissen..............................................................................90
Hoofdstuk 14: Obsessieve-compulsieve en verwante stoornissen.......................................97
Artikel 3: Hoe behandel je autisme?...................................................................................103
Hoofdstuk 15: Disruptieve, impulsbeheersing- en andere gedragsstoornissen...................106
Hoofdstuk 16: Middelengerelateerde en verslavingsstoornissen........................................114
Hoofdstuk 20: Eetstoornissen.............................................................................................121
Hoofdstuk 13: Psychotische stoornissen............................................................................127
Hoofdstuk 19: Somatisch-symptoomstoornis en verwante stoornissen..............................136
Artikel 4: Sensorimotor psychotherapy in the treatment of trauma......................................144
Hoofdstuk 17: Persoonlijkheidsstoornissen........................................................................150
Artikel 5: The Multifaceted Role of the Ventromedial Prefrontal Cortex in Emotion, Decision
Making, Social Cognition, And Psychopathology................................................................158
Hoorcollege 1: Introductie
Door te veel te focussen op symptomen, wordt vergeten wat de ‘oorzaak’ is, waar de
symptomen daadwerkelijk vandaan komen.
Als voorbeeld: iemand kan als persoonskenmerk veel behoefte hebben aan controle, maar
dit kan zich op symptoomniveau op verschillende manieren uiten, bijvoorbeeld door
dwangmatig dingen willen controleren, geen fouten durven te maken, bang zijn voor
Psychopathologie Pagina 1 van 161
,onbekende dingen, of behoefte aan orde. Vervolgens worden hier (middels de DSM) labels
aan geplakt, bijvoorbeeld OCS, paniekstoornis, eetstoornis, ASS of GAS.
Limitaties van de DSM zijn:
- Comorbiditeit is eerder de regel dan een uitzondering.
- Afbakening is vaak onduidelijk omdat er veel overlap bestaat.
- Het is puur gericht op symptomen en niet op de onderliggende etiologie.
De RDoC focust op domeinen van functioneren die berusten op specifieke
neurobiologische mechanismen. Verstoringen in deze domeinen kunnen dan leiden tot
verschillende symptomen en uitval.
Een nieuw paradigma dat kijkt naar nosologie is de HiTOP: een hiërarchisch framework. De
HiTOP berust op factoranalyse en gerelateerde technieken, die gebruikmaken van de
covariatie van waarneembare kenmerken om een niet-waargenomen gemeenschappelijke
factor te identificeren, die de covariatie verklaart.
De network approach voor psychopathologie gaat ervan uit dat mentale stoornissen
gezien kunnen worden als ‘problemen met leven’, en dat stoornissen het beste begrepen
kunnen worden op waarneembare niveaus. Met deze kijk komen de tekortkomingen in ons
begrip van etiologie niet per se door diagnostische limitaties, maar door ons gebrek aan
aandacht voor het oppervlak.
Limitaties van de RDOC zijn:
- Neurobiologische constructen zijn weinig specifiek.
- Neurobiologische constructen verklaren maar een klein deel.
- Dimensies zijn te vaag en complex.
Limitaties van de HITOP zijn:
- Combinaties van uitersten op een spectrum zijn niet mogelijk.
- Verschil tussen symptomen en maladaptieve traits zijn onduidelijk.
Een limitatie van netwerkmodel is:
Psychopathologie Pagina 2 van 161
, - Het gaat puur om correlaties tussen symptomen die gecorrigeerd zijn voor andere
onderlinge correlaties.
Psychopathologie Pagina 3 van 161
, Artikel 1: Psychiatric diagnosis and treatment in the 21st
century
De psychiatrie heeft over de geschiedenis veel veranderingen meegemaakt. Ondanks dat de
DSM en ICD zich steeds verder ontwikkelen, pleiten sommige mensen voor andere
classificatiesystemen, zoals de Research Domain Criteria (RDoC) of the Hierarchical
Taxonomy of Psychopathology (HiTOP). In dit artikel bekijken de auteurs wat de huidige
diagnose- en classificatiesystemen zijn, wat de huidige klinische praktijken zijn en in
hoeverre nieuwe modellen van klinische interventies waardevol zijn voor de toekomst.
- De volgende voorgestelde shifts worden besproken: clinical neuroscience,
personalized pharmacotherapy, innovative statistical approaches to psychiatric
nosology and assessment, deinstitutionalization and community mental health
care, digital phenotyping and digital therapies.
Huidige modellen en aanpakken in de psychiatrie
De intramurale psychiatrie focust zich voornamelijk op hevige mentale stoornissen zoals
schizofrenie en bipolaire stoornis, terwijl ambulante psychiatrie zich voornamelijk focust
op meer voorkomende stoornissen zoals depressie, angststoornissen en middelenmisbruik.
Een belangrijke shift die heeft plaatsgevonden in de 20ste eeuw is de deïnstitutionalisatie
van de psychiatrie, waardoor er minder bedden zijn in de gespecialiseerde psychiatrische
ziekenhuizen, en meer bedden in algemene ziekenhuizen.
De twee voornaamste classificatiesystemen in de psychiatrie zijn de DSM-5 en de ICD-11.
- De DSM wordt meer gebruikt door onderzoekers, terwijl de ICD een wettelijk
verplichte norm is voor gezondheidsgegevens.
- Deze twee classificatiesystemen hebben naast het verhogen van de betrouwbaarheid
van diagnoses ook klinisch nut doordat behandelaren beter met elkaar kunnen
communiceren.
Psychopathologie Pagina 4 van 161
