Samenvatting

Samenvatting Inleiding staatsrecht

0 keer verkocht

Vak
Inleiding staatrecht

Instelling
Hogeschool Arnhem En Nijmegen (HAN)

Een samenvatting over inleidend staatsrecht, denk aan: trias politica, staatsvormen en regeringsvormen, democratische rechtsstaat, de regering, rechtsspraak, kenmerken van een staat etc.

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 15 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 5 april 2023
Aantal pagina's 15
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

trias ploitica
koning en minister
decentralisatie
regering
rechtsspraak
de nederlandse democratische rechtsstaat
staatsvormen en regeringsvormen

Volgen

kendramaris Lid sinds 1 jaar 29 documenten verkocht

€6,59

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Inleiding staatsrecht

Nederland is een gedecentraliseerde eenheidsstaat met een constitutionele monarchie. En is
daarnaast territoriaal onderverdeeld in twaalf provincies. (gemeenten en waterschappen)

Territoriale decentralisatie = de onderverdeling in provincies en gemeenten

Functionele decentralisatie = de onderverdeling van taken over bepaalde organisaties

Waterschappen zijn zowel territoriaal als functioneel.

In Nederland wordt onderscheid gemaakt tussen twee vormen van decentralisatie: autonomie en
medebewind.

Autonomie = de bevoegdheid van het bestuur van de gemeente of provincie tot regeling en bestuur
van de huishouding naar eigen inzicht.

Medebewind = de verplichting om hogere regelgeving uit te voeren.

In gevallen van medebewind zijn de gedecentraliseerde lichamen als het ware uitvoerder van de
centrale wetgeving en het centraal beleid.

Kenmerken van een staat

- Een organisatie
- Die betrekking heeft op een bepaald grondgebied
- Die op dat grondgebied gezag uitoefent
- Die daartoe het geweldsmonopolie heeft
- Waarbij we vaak spreken van soevereiniteit
- Vaak is er ook een eenheid van bevolking, door dezelfde taal, uiterlijke kenmerken,
geschiedenis en cultuur.

Extra kenmerken vanuit internationaalrechtelijk perspectief

- Het erkend worden als een staat op internationaal gebied
- Met als rechtsgevolgen dat de staat internationale soevereiniteit geniet en beschermd wordt
tegen inbreuken op het grondgebied door andere staten. (het internationale agressieverbod
en het recht op zelfverdediging)

Er zijn soms ook uitzonderingen, zo zijn er staten die niet meer geheel voldoen aan de eisen van een
staat maar nog wel gezien worden als staat. Een actueel voorbeeld is Libië.

Grondgebied

- Grondgebied bepaalt de geografische zone waarin de staat zijn bevoegdheden kan
uitoefenen.

Bevolking

- Bestaat uit onderdanen van de staat, de onderdanen vormen één of meer volkeren of naties
- Er bestaan ook Plurinationale staten of meervolkerenstaten

Soms scheiden regio’s, onderdelen van een staat met een specifieke eigen identiteit, zich af: dat
noemen we secessie.

Territorialbeginsel houdt in dat je in jouw territorium macht uit kunt oefenen.

, De Nederlandse staat heeft rechtspersoonlijkheid. De staat heeft daarmee naast de
publiekrechtelijke bevoegdheden om publiekrechtelijke rechtshandelingen te verrichten (wetgeving
en besluiten), ook de bevoegdheid tot het aangaan van privaatrechtelijke overeenkomsten.

Soevereiniteit

- Interne soevereiniteit = autonomie bij het maken van eigen keuzes
Zonder interne soevereiniteit is er geen staat.
- Externe soevereiniteit = het staatsgezag is niet ondergeschikt aan het gezag van andere
staten. En de staat wordt erkend door andere staten.
- Volkssoevereiniteit = De macht van de staat wordt gebaseerd op het volk en niet op een
erfelijke koning.

De constitutie van een staat omvat regels over bevoegdheden, instellingen, procedures, rechten van
burgers, rechtspraak en organen. In de meeste landen wordt de kern van een constitutie gevormd
door een geschreven grondwet. De grondwet is alleen een onderdeel van de constitutie.

Hoofdvragen staatsrecht

- Welke bevoegdheden zijn toegekend aan een lichaam of orgaan?
- Wat is de reikwijdte van deze bevoegdheid?
- Zijn er andere grenzen die deze bevoegdheid beperken?
- Wie ziet op de naleving van de bevoegdheden?

Belangrijkste ongeschreven regel van het staatsrecht is: het vertrouwensbeginsel. Dit beginsel is een
fundamentele staatsrechtelijke regel.

Bronnen van het staatsrecht

- Wet
Grondwet
Statuut
EU-recht
Provinciewet
Gemeentewet
Wet op Rechterlijke Organisatie
Regelementen van Orde
Kieswet
- Verdragen

Democratische rechtstaat. Democratie en rechtsstaat vullen elkaar aan, zij versterken elkaar. Er kan
pas gesproken worden van een democratie als er ook een rechtsstaat is.

Kenmerken rechtsstaat

- Scheiding van machten (trias politica)
- Legaliteitsbeginsel
- Grondrechten
- Onafhankelijke rechterlijke macht

De rule of law is hierbij het centrale begrip (patere legem quam ipse fecisti)

Democratie (zeggenschap van het volk)

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.