Samenvatting
Overtuigend bewijs: indammen van rechtelijke dwalingen - Peter van Koppen (2011)
Arrest = vonnis in hoger beroep door een Hof
Raadsheer = rechter in een Gerechtshof, ook wanneer ze vrouw zijn
Inleiding: moeilijke en gemakkelijke strafzaken
De rechter (bij ernstige/ingewikkelde zaken zijn het er drie) moet een heleboel beslissingen
nemen voordat hij tot een uiteindelijke uitspraak kan komen over de schuld van de verdachte.
Met schuld van de verdachte wordt bedoeld: het oordeel over de vraag of de verdachte kan
worden verweten wat door het OM in de tenlastelegging is omschreven.
Twee belangrijkste vragen voor de rechter tijdens een strafzaak: is de verdachte schuldig en,
zo ja, welke straf krijgt hij? Dit boek gaat enkel over de schuldvraag, de bewijsbeslissing: het
bewijzen van de schuld van de verdachte.
In de meeste gevallen is de bewijsbeslissing eenvoudig, de klip-en-klaar-zaken. Met enige
regelmaat zijn er echter ook zaken met een ingewikkelde bewijsstructuur. Dit zijn zaken
waarin sneller een fout zal worden gemaakt, en waarin het soms ook dramatisch mis gaat. Dit
boek zal zich richten op deze ingewikkelde zaken.
Wanneer er in ingewikkelde zaken een fout wordt gemaakt, wordt dit vaak afgedaan als
bedrijfsongelukjes. Af en toe wordt bekend dat er een fout is gemaakt, maar ondanks de fout
is, er volgens de woordvoerder, wel professioneel en naar de regelen van vakmanschap
gehandeld. Echter, een arrest waarin door slecht onderzoek door de politie en ter terechtzitting
door de rechter de verkeerde persoon wordt veroordeeld, kun je niet zorgvuldig noemen en
getuigt niet van goed vakmanschap. Dit laat wel de manier zien waarop veel rechters tegen
beslissingen in strafzaken aankijken, namelijk juridisch. De juridische kant vormt de kern van
het strafrecht, terwijl de feitelijke kant van geringer orde is. Men kan zo grove fouten maken
aan de feitelijke kant, maar toch van oordeel zijn professioneel te hebben gehandeld.
De gebruikelijke verdediging van gemaakte fouten door rechters is tweeledig:
1. Overal waar wordt gewerkt worden fouten gemaakt. hierbij wordt het gegooid op
het punt dat ieder mens fouten maakt. Gerechtelijke dwalingen zijn echter geen
menselijke fouten. Gerechtelijke dwalingen zijn fouten die ontstaan omdat alle bewijs
onvolkomen is en in elke strafzaak alle bewijsmiddelen bij elkaar genomen geen