Samenvatting communicatieleer
Hoofdstuk 1; visie op communicatie
Voorbeelden van communicatie:
- Reclameposter
- Deur van de directeur die nooit openstaat
- Lekkere parfum
Communicatie = zenden en ontvangen
Iemand zit op een onbewoond eiland en gooit flessenpost in het water🏝️
Stel dit wordt niet gevonden, nog steeds communicatie omdat iemand de
mogelijkheid voor informatie-uitwisseling heeft geschapen
Communicatie hoeft niet altijd bedoeld, beantwoord en geslaagd te
zijn. Letterlijk is communicatie iets gemeenschappelijk maken
James Stappers: 4 ‘niet nodig’ – principes: om van communicatie te
spreken is het niet nodig dat:
De zender een bedoeling heeft met wat hij communiceert =
principe van intentionaliteit
Het waarnemen van de uitingen in het ‘hier en nu’ plaatsvinden =
principe van plaats en tijd
De boodschap daadwerkelijk wordt waargenomen = principe van
geslaagdheid
De ontvanger reageert; principe van wederkerigheid
Het communicatieproces en het informatieproces (Stappers)
A --------- X ---------->
A doet een mededeling in een boodschap (rechthoek). De boodschap
zijn de klanken die A praat, penstrepen of letters. X is wat A wil
mededelen:
‘de mededeling (X) is de betekenis die A aan de boodschap wil
meegeven’
,I ----------------------> B
Iemand anders (B) neemt een informatiebron (rechthoek) waar en haalt
er informatie en kennis uit (I). Een informatiebron kan van alles zijn. De
geuite boodschappen van A zijn voor B informatiebronnen.
Verkeersbord, flessenpost, duimpjes zijn dus informatiebronnen. Of de
informatiebronnen ook zo door de ontvanger (B) worden herkend is
helemaal niet zeker.
Wolken zijn ook informatiebronnen voor wandelaars.
Massacommunicatie = het openbaar maken van een boodschap
waardoor deze door iedereen ontvangen kan worden, maar geen idee
door wie allemaal. Er wordt iets geopenbaard waardoor niemand van
ontvangst is uitgesloten = openbare communicatie
(Flessenpost voorbeeld)
Het betekent niet dat de fles door een massale groep wordt gevonden,
het kan ook door niemand gevonden worden.
Wanneer boodschappen openbaar raken doordat mensen informatie
uitwisselen is er geen aanwijsbare ‘zender’.
Hoofddomeinen van professionele communicatie:
Marketingcommunicatie: reclame en promotie. Het draait om het
opbouwen van sterke merken en het aanprijzen van producten en
diensten.
Corporate communicatie: alle interne – en externe communicatie van
de organisatie.
Media: beelden en teksten die via media worden verspreid; kranten,
sociale media, radio. Welk moment welk medium (mediaplanning) en dit
afstemmen op elkaar (crossmediale campagnes)
Lasswell (1948):
Who: controls analysis
Says what: content analysis
In which channel: media analysis
To whom: audience analysis
With what effect: effects analysis
Kritiek: meer een formule dan een model, Lasswell biedt te weinig inzicht
in wat er bij communicatie gebeurt.
, Shannon & Weaver: ZMBO-model:
Zender: degene iets wil uiten; groep, organisatie, individu
Medium: hulpmiddel om boodschappen over tijd en ruimte te versturen
Boodschap: datgene wat de zender verstuurd
Ontvanger: degene die een boodschap ontvangt
Feedback: een boodschap die door de ontvanger aan de zender wordt
gestuurd over hoe de boodschap is ontvangen
Terugkoppeling: bijstelling van de boodschap door de zender op basis
van gekregen feedback
Boodschap: datgene wat de ontvanger ontvangt
Context: de situatie waarin de communicatie plaatsvindt, die invloed kan
hebben op alle elementen in het model
Ruis: storing zoals een straaljager of door ziekte waardoor het niet goed
overkomt
Kritiek: te veel een lineair proces; boodschappen gaan via vaste stappen
naar ontvangers en komen daar intact (behalve door ruis) aan.
Gerbner (1956):
Someone: communication and audience research
Perceives an event: perception research and theory
And reacts: effectiveness measurement
In a situation: study of physical, social setting
Through some means: investigation of channels, media controls over
facilities
To make available materials: administration, distribution, freedom of
access to materials
In some form: structure, organization, style, pattern
And context: study of communicative setting, sequence
Conveying content: content of analysis; study of meaning
Of some consequence: study of over-all changes